Mineral: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Josu (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Josu (eztabaida | ekarpenak)
16. lerroa:
 
=== Definizio orokorra ===
MineralekMineral batek ondoko ezaugarriak izan behar dituzteditu:
# Jatorri naturalekoa izatea.
# Egonkorra izan behar dadu giro tenperaturan.
# Konposizio kimiko zehatza izan behar du (muga batzuen bitartean).
# InorganikoakInorganikoa izatea.
# Kristal egitura (egitura ordenatua) izatea.
Lehenengo baldintzak mineralamineralak prozesu naturalen bidez sortua izan behar deladuela adierazten du, hau da, mineralak ez dira gizakien eraginaren ondorioz sortzen, ez dira artifizialak; eta bigarrenak, solidoak direla giro tenperaturan, 25ºC, egonkorra izateak; salbuespenak salbuespen, merkurioa likidoa da giro temperatura. Izan ere, mineral hauek nahiz eta 1959an aztertuak izan, gerora Mineralogia Elkarte Internazionalak (IMA) onartu zituen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Mercury: Mercury mineral information and data.|url=https://www.mindat.org/min-2647.html|sartze-data=2017-11-23}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Ice: Ice mineral information and data.|url=https://www.mindat.org/min-2001.html|sartze-data=2017-11-23}}</ref>Egungo aurrerapenek kristal likidoen ikerketan garrantzi handia izan dute, izan ere, hauei buruz gehiago jakitea ahalbidetu dute, honek [[Mineralogia|mineralogian]] aberastasuna ekarri du.
 
Mineralak konposatu kimikoak dira, eta beraz, formula kimiko finko edo aldakor baten bidez adieraziak izaten ahal dira. Mineral talde eta espezie anitz, disoluzio solido batez osatuta daude. Substantzia puruak isolatuta aurkitzea zaila da, gehienetan beste substantzia batez kutsatuta edo ordezkapen kimikoen ondorioz eraldatuta daudelako. Adibidez, [[Olibino|olibinoaren]] taldea formula kimiko aldakor baten bidez adierazten da <chem>(Mg, Fe)2SiO4</chem>. Bi espeziez osatuta dago, fostenita magnesioan aberatsa, eta fayalita burdinean aberatsa. Mackinawita sulfuroak ere, bestalde, konposizio aldakorra duen beste konposatu bat da, bere formula <chem>(Fe, Ni)9S8</chem> da. Burdin sulfuroa da nagusiki, baina nikel ezpurutasun adierazgarria dauka eta hau bere formula kimikoan islatzen da.<ref name=":1">{{Erreferentzia|izena=Dyar, M. Darby (Melinda|abizena=Darby)|izenburua=Mineralogy and optical mineralogy|argitaletxea=Mineralogical Society of America|data=2008|url=https://www.worldcat.org/oclc/184991618|isbn=9780939950812}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Mackinawite: Mackinawite mineral information and data.|url=https://www.mindat.org/min-2512.html|sartze-data=2017-11-23}}</ref>