Amerikako Estatuen Erakundea: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia {{HezkuntzaPrograma}}
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
{{HezkuntzaPrograma}}
{{Herrialde infotaula
'''Amerikako Estatuen Erakundea'''<ref>EIMA: [http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/es/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/onomastika/IZEN_ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak'']</ref> edo '''AEE''' ({{lang-en|Organization of American States}}; {{lang-es|Organización de los Estados Americanos}}, {{lang-pt|Organização dos Estados Americanos}}, {{lang-fr|Organisation des États américains}}) [[1948]]ko apirilean [[Bogota]]n sorturiko erakundea, Ameriketako hogeita hamabost estatuk osatua. [[Nazio Batuen Erakundea|NBEren]] printzipio orokorrak ditu oinarri; bakeari eustea eta Ameriketako herrialdeen arteko ekonomia-, gizarte- eta kultura-alorretako elkarlana bultzatzea eta demokrazia babestea dira AEEren helburu nagusiak. Estatu Batuek eragin handia dute AEEn, eta, haien eraginez, komunisten kontra agertu zen erakundea; hori dela eta, [[Kuba]] AEEtik kanpora gelditu zen 1962an. [[2009]]an, ordea, indarge geratu zen erabaki hori, eta, harrez geroztik, Kuba AEEeko kide da.
| ohiko_izen_luze =
| nongo =
| bandera_irudi = Flag_of_the_Organization_of_American_States.svg
| mapa_irudi = Organization_of_American_States_(orthographic_projection).svg
| mapa_zabalera = 220px
|hizkuntza_ofizialak = [[gaztelania]]<br>[[ingeles]]a<br>[[portuges]]a<br>[[frantses]]a
|buru_titulu1 = Idazkari nagusia
|buru_izen1 = [[Luis Almagro]]
|subiranotasun_mota =
|gertakari_izen1 = Gutuna
|gertakari_data1 = [[1948]]ko [[apirilaren 30]]a
|eremu_km2 = 40.275.678
|biztanle_zenbatespen = 980.457.921
|biztanle_zenbatespen_urte = 2008
|biztanle_dentsitate_km2 = 24
}}
'''Amerikako Estatuen Erakundea'''<ref>EIMA: [http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/es/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/onomastika/IZEN_ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak'']</ref> edo '''AEE''' ({{lang-en|Organization of American States}}; {{lang-es|Organización de los Estados Americanos}}, {{lang-pt|Organização dos Estados Americanos}}, {{lang-fr|Organisation des États américains}}) erakunde kontinental bat da, [[1948]]ko apirilean [[Bogota]]n sorturiko erakundeasorturikoa, Ameriketako hogeita hamabost estatuk osatua. [[Nazio Batuen Erakundea|NBEren]] printzipio orokorrak ditu oinarri; bakeari eustea eta Ameriketako herrialdeenkideen arteko ekonomia-, gizarte-elkartasuna eta kultura-alorretako elkarlana bultzatzea eta demokrazia babestea diralankidetza AEErensustatzea helburu nagusiakduena. EstatuAmeriketako Batuekhogeita eraginhamabost handiaestatuk dutesortu AEEnzuten, eta, haien35 eraginez,kide komunistenditu kontra agertu zen erakundea; hori dela eta, [[Kuba]] AEEtik kanpora gelditu zen 1962an. [[2009]]an, ordea, indarge geratu zen erabaki hori, eta, harrez geroztik, Kuba AEEeko kide daegun.
 
[[Nazio Batuen Erakundea|NBEren]] printzipio orokorrak ditu oinarri; bakeari eustea eta Ameriketako herrialdeen arteko ekonomia-, gizarte- eta kultura-alorretako elkarlana bultzatzea eta demokrazia babestea dira AEEren helburu nagusiak. [[Estatu Batu]]ek eragin handia dute AEEn eta, haien eraginez, komunisten kontra agertu zen erakundea; hori dela eta, [[Kuba]] AEEtik kanpora gelditu zen [[1962]]an. [[2009]]an, ordea, indarge geratu zen erabaki hori eta, harrezkero, Kuba AEEeko kide da.
 
== Estatu kideak ==
Ameriketako 35 estatu burujabe dira Amerikako Estatuen Erakundeko kide. Honako 21 hauek izan ziren fundatzaileak:
{{div col|colwidth=22em}}
*{{bandera|AEB}}
*{{bandera|Argentina}}
*{{bandera|Bolivia}}
*{{bandera|Brasil}}
*{{bandera|Costa Rica}}
*{{bandera|Dominikar Errepublika}}
*{{bandera|Ekuador}}
*{{bandera|El Salvador}}
*{{bandera|Guatemala}}
*{{bandera|Haiti}}
*{{bandera|Honduras}}
*{{bandera|Kolonbia}}
*{{bandera|Kuba}}
*{{bandera|Mexiko}}
*{{bandera|Nikaragua}}
*{{bandera|Panama}}
*{{bandera|Paraguai}}
*{{bandera|Peru}}
*{{bandera|Txile}}
*{{bandera|Uruguai}}
*{{bandera|Venezuela}}
{{div col end}}
 
Geroago erakundea zabalduz joan zen, [[Kanada]] eta independentzia lortu zuten Karibeko estatuak sartu zirenean (onartze urtea parentesi artean):
{{div col|colwidth=22em}}
*{{bandera|Barbados}} (1967)
*{{bandera|Trinidad eta Tobago}} (1967)
*{{bandera|Jamaika}} (1969)
*{{bandera|Grenada}} (1975)
*{{bandera|Surinam}} (1977)
*{{bandera|Dominika}} (1979)
*{{bandera|Santa Luzia}} (1979)
*{{bandera|Antigua eta Barbuda}} (1981)
*{{bandera|Saint Vincent eta Grenadinak}} (1981)
*{{bandera|Bahamak}} (1982)
*{{bandera|Saint Kitts eta Nevis}} (1984)
*{{bandera|Kanada}} (1990)
*{{bandera|Belize}} (1991)
*{{bandera|Guyana}} (1991)
{{div col end}}
 
== Erreferentziak ==