Les choristes: berrikuspenen arteko aldeak

'''''Abesbatzako mutilak''''' (jatorrizko izenburua, {{lang-fr|Les Choristes''}}) [[drama]]ren generoko [[Frantzia]]ko [[film (zinema)|filmdramatiko]] bat da, [[2004]]. urtean egina. [[Christophe Barratier]] eta [[Philippe Lopes-Curval]] gizonek zuzendua eta idatzia, [[1945]]. urtean egindako ''[[A cage of Nightingales]]]'' filmaren egokitze bat da, Noel-Noel eta [[René Wheeler]]en eskutik moldatua eta Wheeler eta [[Georges Chaperot]]en istorio batetik eratorria.

1949an, Pierre gaztea, Violette izeneko ama ([[Marie Bunel]]) bakarraren seme gaizki hezia, barne eskola batera eramaten du amak, Fond de L’Etang izenekora, jarrera desegokia duten mutilentzako egoitza berezia, MrM. Rachin ([[Francois Berléand]]) ikasketa buru zorrotzak zuzendua. Irakasle berriaren etorrerak, Mathieu, eskolaren ingurua alaituko du, abesbatza talde bat osatzeko erabakiarekin batera. Musika talde honi esker, Pierrek, lehen aipatutako mutil gaizki heziak duen musika talentua eta zaletasuna aurkituko ditu.

Mondaini, bi aste pasa ondoren, bere zigorra altxatzen diote, gela ilun horretatik irtetzenirteten usteaz batera, eta ez da asko pasatzen, eskolatik alde egiten duen arte. Aldi berean, eskolako diru guztia desagertu egiten da. Zuzendariak, Mondaini aurre egiten dio, honek zuzendaria itotzen saiatzen dela. Rachin, zuzendariak, Mondain poliziari ematen dio, nahiz eta desagertutako diruaren berri ez jakin.

Gainera, egun horietan, mutilei hari buruzko abesti ergelak abesten entzuten die. Guztiz Haserreturik, zuzendariak abesbatza taldearekin amaitzeko erabakia hartzen du, baina haiek, abesten jarraitzen dute, ezkutuan. Hortik gutxira, jakin egiten da, beste mutil bat, Corbin izan zela dirua desagertzearen errudun eta erantzulea. Hala eta guztiz ere, zuzendariak uko egiten dio Mondain berriz ere eskolan sartzearen ideiari. Mathieu, hala ere, oso triste sentitzen da berri honetenhonen ondorioz, Mondain baitzen zeukan [[baritono]] bakarra.

Morhangen amak Mathieu erakartzen duela, argi geratzen da filma ikusten duten guztientzat, baina ez Morhangen amarentzat. Egun batean, berak, Mathieuk sortezorte ona ekarri diola esaten dio, ezkontzeko planak dituen ingeniari bat ezagutu baidubaitu.

Egun batzuk geroago, zuzendaria, sari baten bila joaten da, eskolako ikasleen suspertze eta hobekuntzaren erantzule izateagatik. Mathieu, honekin guztiz haserreturik, basora eramaten ditu, eguzkiaz eta aire garbiaz goza desatendezaten. Baina, kanpoan daudela, Mondain eskolara itzuli eta sua pizten du teilatuan.

Orainera bueltatuz, film honetako zuzendariak, [[flash back]]-a erabiltzen du, filmaren lehen momentura igarotzeko, Morhange bere lagun zaharrarekin, bere irakaslearen egunerokoa irakurtzen ari diren momentura. Azkenik, Morhangek egunerokoa irakurtzen amaitzen du eta kontatu egiten du zer gertatzen den Morhangek eskola usten duen momentutik aurrera. Morhangek [[Lyon]]go musika eskolan ikasteko diru-laguntza lortzen du, eta Rachin, zuzendaria zigortua da bere diziplina bortitza dela eta.

''Abesbatzako mutilak'' edertasun handiko eta intentzio goxoko filma da. Horrez gain, bizi-ikasgai hauek ditu ikus-entzuleetzatentzuleentzat: karitatearen balioa, batetik; eta, bestetik, errukia, legearen diziplina gogorraren aurrean. Era berean, film honek erakusten digu nola, gertakizun ñimiño batek, hainbesteren bizitzan eragin dezakeen, mutilak kriminalak balira legez tratatzetik, pertsonak bezala tratatzera.

Filmaren mezurik garrantzitsuena zera da: {{lang|fr|«la musique peut changer les gens»}} ('''musikak pertsonak alda ditzakeela.''') Hala ere, ia ezinezkoa dirudi irakasle berri heldu batek, pixkanaka-pixkanaka ikasleen bizimodua aldatu izana, hauek inspiratzen eta falta zitzaien itxaropena emanez. Hasieran, denok jada dakigunez, mutiletako batzuek, ez diote kasu handirik eskaintzen maisuari, ezezpen jarrera hartuz,hortaz, zigortuak izaten dira,zeren argi ikusten da, ez dakitela barkamenaren benetazkobenetako balioa zein den, ezta barkatuak izatearena ere ez. HorregaitikHorregatik, ikuskatzaile berriak, Clément Mathieuk, abesbatza bat osatzearen helburua erabakita duenean, mutil guztiak elkartzea lortzeko, haiek guztiak, lasaituak eta animatuak sentitzen dira, eta batez ere aitortuak.

Hortik dator, filmaren beste gai garrantzitsuetako bat, '''arrakastaren balioa'''. ¿Zer da hori lortzeagatik ordaindu behar dena? Filmaren amaieran, Rachin, eskolako zuzendariak, Mathiuri erreplika egiten dio: "Musikari akatua zara". Baina, zuzendari buruhandiak inoiz imaginaimajina ez zukeena da, "musikari akatu" hau izango dela, mutilak musika munduan murgiltzea lortuko duena, haien bizitzak betiko aldatzea lortzeaz batera.

"''{{esaera2|Hau da zinematik gehien gustatzen zaidana, eta nire filmak elkarlotzen dituena: ¿Zer egin dezake pertsona batek mundua hobetzeko? Badakit zinemak ezin dituela gauzak aldatu,baina saiatzearen gogoak susper ditzake.Film bat ikustetik ateratzen naizenean, protagonistarekin parekatuta egotea dut gogoko.''" |Barratier.}}

''“Haurtzaroaren{{esaera2|Haurtzaroaren gaia,gai unibertsala da. Iraganean proiektatzeak orainaldiaren arazoetatik alde egiteko aukera eskaintzen du, unibertsaltasunean fokatu ahal izateko: bidegabekeriaren eta alde batera utzia izatearen sentimendua gurasorik ez duen ume batengan, eta horrek sortzen duen matxinada. Filma egiteko aukeratu ditudan mutilen jatorri soziala alde batera utziz, denboraldi hartako arroparekin jantzi ziren momentu beretik,ez ziren mutil arruntak baino gehiago izan, beldur,desio eta min berekin.

Hala eta guztiz ere,lehen film hau,eta Christophe Barratierrek zuzendutakoa oso ezberdinak dira euren artean - Mutilen abesbatzak, alde autobiografikoa du alde batetik, eta fikziozkoa bestetik. Barratierren hitzetan: "''Haurtzaro mingarria izan nuen: nire gurasoak banandu egin ziren ni txikia nintzela. Gainera, biak ziren antzezleak eta ez nituen apenas ikusten,beraz nire amamak hezi ninduen. Askotan, nire baitarako kontatzen nizkion historioakistorioak. Modu batean, hori izan zen filmak idazten hasi nintzen garaia.Oso oroitzapen tristeak ditut,ez nire iraganarenak,baina bai nire haurtzaroarenak. Film mota hauek egiten ditudanean,haur batengan bihurtzen naizela iruditzen zait.''"}}

Nabarmentzekoa da filmeko soinu banda ere, sari ugari jaso baitu, eta mundu osoan arrakasta handia izan baitu. Hori dela eta, filmean agertzen diren mutilak ez dira errealitatean abestiak abesten dituzten pertsona berak. Azken horiek ''Les Petits Chanteurs de Saint Marc'' abesbatzako kide dira.

Pare bat urte pasa ondoren, ''Les choristes'' filmaren zuzendariak, Christophe Barratierrek, galdeketa moduko bat antolatu zuen,bere filmaren soundtrack-asoinu banda zein izango zen aukeratu ahal izateko. Casting honetan, Frantziako koral ia guztiak bildu ziren, azkenean, Nicolas Portek zuzendurikoa irabaziz.

Orainaldian,abesbatza,10 eta 15 urte bitartean dituzten 75-80 neska-mutilek osatzen dute, momentu guztietan, Lamoreux orkestraren (Frantziako orkestrarik zaharrenetako bat). 35 musikarirengatik lagunduak.

* {{es}} [http://www.zinema.com/pelicula/2004/loschiro.htm Los chicos del coro]». Zinema. Consultado el 20 de diciembre de 2010.

* {{en}} [http://www.oscars.org/awards/academyawards/oscarlegacy/2000-2009/77nominees.html Nominees & Winners for the 77th Academy Awards]». The Academy of Motion Picture Arts and Sciences. Consultado el 20 de diciembre de 2010.

* {{en}} [http://www.bafta.org/film/awards?year=2004 Film Nominations 2004]». BAFTA Awards. Consultado el 20 de diciembre de 2010.

* {{fr}} [http://www.academie-cinema.org/#palmares 30éme Cérémonie des Césars]». César du Cinéma. Consultado el 20 de diciembre de 2010.