Mesopotamia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
98. lerroa:
 
== Gizartea ==
Mesopotamiako gizarte-egitura hierarkikoa zen:<ref name="dayli">{{erreferentzia|izena= Joshua J. |abizena= Mark |url=https://www.ancient.eu/article/680/daily-life-in-ancient-mesopotamia/ | izenburua=Daily Life in Ancient Mesopotamia |sartze-data=2018-5-28 |argitaletxea=Ancient History Encyclopedia, ancient.eu}}</ref><ref name="irizar">{{erreferentzia|izena= José |abizena= Irizar |url=http://www.euskadi.eus/contenidos/informacion/dig_publicaciones_innovacion/es_otrosamb/adjuntos/euskal_ikasmaterialgintza/gabirel_jauregi/953016e_Pub_EJ_egipto_marcadores.pdf | izenburua=Antzinako Egipto eta Mesopotamia |sartze-data=2018-5-28 |argitaletxea=euskadi.eus}}</ref>
* Piramidearen gailurrean zegoen hiri, eskualde edo inperioko erregea. Jainkoekin harreman berezia zuela uste zuten, baina ez zuten inoiz jainkotzat hartu, jainkoen eta menpekoen arteko bitartekotzat baino. Erregeak arrakasta izateak erakusten zuen jainkoak alde zituela. Errate baterako, [[Sargon Akadekoa]] agintari gogoangarri bilakatu zen, inperioa handitzea lortu zuelako; haren garaipen militarrek agerian utzi zuten herritarren aurrean jainkoek laguntzen ziotela.
* Apaiz eta apaizemeak, goi-funtzionarioak (idazlariak, kontu eramaileak), merkatari aberatsenak eta lurjabe handiak zeuden gizartearen goi mailan. Hauen aurkako delituak gogor zigorturik zeuden.
 
* Erdiko mailan herritar arruntak zeuden: [[nekazari]]ak, [[artista]]k, [[musikari]]ak, [[hargin]]ak, okinak, saskigileak, harakinak, arrantzaleak, [[garagardo]]gileak, tabernariak, [[prostituta]]k, [[zurgin]]ak, lurringileak, [[eltzegile]]ak, bitxigileak, zilarginak, orga gidariak, soldaduak, [[marinel]]ak eta beste batentzat aritzen ziren merkatariak. Prostitutak, lurringileak, bitxigileak eta zilarginak goi klasekoak ere izan zitezkeen, erregeren edo nagusi aberats baten begikoak izanez gero. Emakumeak izan ziren Mesopotamiako lehenbiziko tabernari, [[sendagile]] eta dentistak.
* Gizarteko goiko mailan, nobleak eta apaizak zeuden. Azken hauek aginte ekonomiko eta sozial ikaragarria izan zuten, tenpluen jabetza handiak kudeatu eta zergak biltzen zituztelako.
 
* Esklaboek osatzen zuten behe maila. Asko gerrako gatibuak ziren, baina herritar askea ere bihur zitekeen esklabo, delitua egiteagatik edo zorrak ez ordaintzeagatik. Hala ere, eskubide batzuk atxikitzen zituen, eta libertatea berreskura zezakeen.
* Erdiko mailan, merkatariak eta funtzionarioak zeuden, eskribak nabarmentzen zirela. Eta nekazariek eta eskulangileek gizarteko beheko maila osatzen zuten. Esklaboak [[Antzinako Egipto|Egipton]] baino gehiago ziren eta lanik gogorrenak eta arriskutsuenak betetzen zituzten.
 
Hiru motatan banatzen zen lurraren jabegoa
 
* Estatuaren lurrak: soldaduentzat
 
* Tenpluenak: jainkoaren gurtza, apaizentzat
 
* Jabetza pribatua: Nekazari aberatsentzat
 
== Eguneroko bizimodua ==