Internazionala: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
20. lerroa:
[[Fitxategi:Internationalen-menander.jpg|right|thumb|200px|''Internazionala''-ren partitura suedieraz.]]
'''''Internazionala''''' edo '''''Herriartea''''' ([[frantses]]ez ''L'Internationale'') mundu osoko [[langile mugimendu]]aren abestirik famatuena da. Nazioarteko langileriaren [[ereserki]]tzat hartzen da eta alderdi [[komunismo|komunista]] eta [[sozialismo|sozialista]] gehienek ere beren ereserkitzat dute.
== Doinua ==▼
1888an [[Pierre Degeyter]]rek musika ezarri zion. Doinuak [[Zortziko txiki|zortziko txikiko]] [[Bertso|bertsokerarekin]] bat egiten du, eta Bertsozale Elkartearen datubasean jasoa dago<ref>{{Erreferentzia|izena=Xenpelar Dokumentazio Zentroa – Bertsozale|abizena=Elkartea|izenburua=Lantegira joanda - Doinutegia - BDB. Bertsolaritzaren datu-basea|hizkuntza=eu|url=http://bdb.bertsozale.eus/web/doinutegia/view/2312-lantegira-joanda-internazionala|aldizkaria=bdb.bertsozale.eus|sartze-data=2018-05-29}}</ref>. Alegia, zortziko txikiko beste bertso batzuk zuzen zuzenean kantatu daitezke Internazionalaren doinuarekin, adibidez '[[Maritxu nora zoaz?]]'.▼
== Zabalkundea ==
1892an [[Bigarren Internazionala|II. Internazionalak]] ezagun egin zuen kanta eta ereserki gisa hartu zuen. 1910eko azaroaren 3an mundu osoko langileen ereserki bihurtu zen Copenhageko Kongresu Internazionalean. 1919an [[Vladimir Lenin]]ek ofizializatu egin zuen [[III. Internazionala|III. Internazionalean]] eta [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasuneko]] ereserki nazional bihurtu zen, 1943. urtera arte. Munduko hizkuntza gehienetara itzulia izan da eta bertsio ugari egin dira, [[anarkismo|anarkistak]] eta sozialistak, esaterako.
▲== Doinua ==
▲1888an [[Pierre Degeyter]]rek musika ezarri zion ereserkiari. Doinuak [[Zortziko txiki|zortziko txikiko]] [[Bertso|bertsokerarekin]] bat egiten du, eta Bertsozale Elkartearen datubasean jasoa dago<ref>{{Erreferentzia|izena=Xenpelar Dokumentazio Zentroa – Bertsozale|abizena=Elkartea|izenburua=Lantegira joanda - Doinutegia - BDB. Bertsolaritzaren datu-basea|hizkuntza=eu|url=http://bdb.bertsozale.eus/web/doinutegia/view/2312-lantegira-joanda-internazionala|aldizkaria=bdb.bertsozale.eus|sartze-data=2018-05-29}}</ref>. Alegia, zortziko txikiko beste bertso batzuk zuzen zuzenean kantatu daitezke Internazionalaren doinuarekin, adibidez '[[Maritxu nora zoaz?]]'.
== Hitzak ==
32. lerroa:
=== Euskarazko itzulpenak ===
[[Euskara|Euskarazko]] [[Itzulpengintza|itzulpen]] hedatuena [[Gabriel Aresti|Gabriel Arestiri]] egozten zaio<ref>{{Cite book|hizkuntza=eu|izenburua=Itzulpenak (I)|urtea=1986|abizena=Gabriel|izena=Aresti|orrialdeak=|orrialdea=88|argitaletxea=Susa|ISBN=9787979210067|url=http://www.susa-literatura.eus/liburuak/best1077}}</ref>, baina zalantzak daude autoretza horri buruz<ref>{{Erreferentzia|izenburua=INDAZU ALBIRISTEA: INTERNAZIONALA|hizkuntza=es-ES|data=2014-04-30|url=https://errepublikaplaza.wordpress.com/2014/04/30/indazu-albiristea-internazionala/|aldizkaria=ERREPUBLIKA PLAZA|sartze-data=2018-05-29}}</ref><ref>{{Cite aldizkari|abizena=|izena=Argia|egile-lotura=|izenburua=Inernazionala|aldizkaria=Argia|argitaratze-lekua=|liburukia=|alea=1206|data=1986-07-24|urtea=|orrialdea=21|url=https://urkiza.armiarma.eus/urkiza/EBOW/FAKSIMILAK/za_1988_1208_1.jpg|sartze-data=2018-05-29|issn=}}</ref>. Ohiko bertsioan agertzen diren arkaismo edo ulermen zaileko termino batzuengatik (bereziki, ''indazu albiristea''), itzulpen alternatiborik eskatu duenik badago<ref name=":0" />. Hala ere, "indazu albiristea" daraman bertsioa egin da ezagunena, seguruenik<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Internazionala abesten Donostiako 2012ko manifestazio batean|argitaletxea=Bideoa: MRA Fundazioa|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|data=2012-03-29|url=https://www.youtube.com/watch?v=8Tto1hnSXTQ|sartze-data=2018-05-29}}</ref>.
=== Jatorrizkoa eta bertsioak ===
| |||