17:56, 17 martxoa 2018ko berrikusketa aldatu Gorritxiki (eztabaida \| ekarpenak) 35.859 edits No edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		20:53, 23 maiatza 2018ko berrikusketa aldatu desegin TheklanBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak, Administratzaileak 2.164.308 edits t Robota: Aldaketa kosmetikoak Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Fitxategi:Pottoka_behor,_zaldi_eta_moxal.JPG\|thumb\|280 px\|Pottoka da berezko Euskal Herriko zaldi [[Arraza (biologia)\|arraza]] nagusia. Argazkian [[zaldi]]a, [[behor]]ra eta [[moxal]]a]] '''Zaldi arraza'''ren [[kontzeptu]]ak [[Equus caballus]] [[espezie]]tik sortutako ehunka [[zaldi]] [[arraza]] kontutan hartzen du. Zaldi arrazaren definizio zehatza hau litzateke; [[etxekotu]]tako zaldi multzo batetik, antzeko [[fenotipo]] batekin, eta aukeraketaren bidez sortutako abere arraza. Ofizialki onartutako arraza bat izateko bere berezko [[pedigree]]a eta [[homologatu]]tako [[arraza liburu]] bat behar du izan. Zaldi arraza batzuk naturalki agertu dira, beste hainbat gizakiaren eraginez, bere beharretarako aukeraketa dela medio. Edo zaldi arraza bat gizakiak beste [[ingurumen]] batera eramaterakoan bertako baldintzetara egokitzeko prozezuak sortu du. Zaldi arrazak [[kontinente]] guztietan daude, [[Antartika]] salbu, eta hortxe ere [[Artiko]]aren inguruan bizi diren hainbat zaldi arrazak egokitzen eta hainbat lanetarako erabiltzen saiatu da gizakia. [[Ob poni]] eta [[Siberia]] aldeko beste hainbat poni arrazen kasuan, esate baterako Antartikara egindako joan den mendeko [[espedizio]]etan erabiliak. XXI.en mendetik aurrera eta [[hipika]]n eta bereziki puntako [[Hipika\|zaldi lasterketetan]] erabilitako abereen kasuan, [[marka (zaldi)\|marka]] eta « stud-book » delako kontzeptuek arraza kontzeptua baztertu dute. Puntako animali hauetan eta beraien ondorengoetan gehiago kontutan hartzen baita aukeraketaren bidez lortutako lasterketarako ezaugarriak arraza bera baino. 9. lerroa: Egun banaketa nagusi bat egiten da zaldi ararzen munduan. [[Zaldi (sailkapena)\|Zaldi]] tamainako arrazak eta [[poni]]ak. Beraien arteko ezberdintasunak ez daude soilik tamainan, beste hainbat ezaugarrietan baizik. Jatorria ere ez dute, antza, berbera. Poniak antzineko [[tarpan]]en ondorengoak dira, eta zaldiak beste zenbait [[basazaldi]]en ondorengoak. {{Sakontzeko\|Poni}} {{Sakontzeko\|Zaldi (sailkapena)}} [[Fitxategi:Meyers_b12_s0947b.jpg\|thumb\|280 px\|Zaldi eta poni arraza ezberdinak marrazki batean]] 15. lerroa: Egun Euskal Herrian gaur egun mundu guztiko zaldi arrazak aurkitu dezakegu. Esate baterako [[Shetland poni]] txikiak oso estimatuak egin dira etxe inguruko jirak garbitzeko landa-girotan, zein [[maskota]] gisa. Ahaztu gabe [[hipika]]ri lotutako zaldi arrazak. Euskal Herriko bertako zaldi arrazak honakoak dira: * [[Aurizko zaldi]]a. * [[Euskal Herriko mendiko zaldi]]a. * [[Ordunteko behor]]ra. * [[Nafar behoka]] * ([[~~Image~~Fitxategi:Cscr-featured.svg\|15px]]) [[Pottoka]]. * [[Zaldi montxino]]a. 28. lerroa: == Desagertutako zaldi arraza basatiak honakoak dira == Euskal Herritik desagertutako bertako zaldi eta asto arraza basatiak honakoak dira: * ([[~~Image~~Fitxategi:Cscr-featured.svg\|15px]]) [[Tarpan]]. Egungo bertako arrazetan eragin handiena izan zuen zaldia da. * ([[~~Image~~Fitxategi:Cscr-featured.svg\|15px]]) [[Przewalski zaldi]]a. * [[Equus ferus przewalski]]. Zaldi espezie hau uste da egungo przewalski zaldiaren arbasoa zela, Euskal Herrian nahiko hedatua eta labar-pinturetan agertzen dena. * ([[~~Image~~Fitxategi:Cscr-featured.svg\|15px]]) [[Enzebro]]a. Ez dago argi abere misteriotsu hau zaldi arraza bat zen edota [[basasto]]ekin zer ikusirik gehiago omen zuela. Azken aldean joera gehiago dago enzebroa garai bateko eta tarpanetik etorritako basazaldiekin lotzeko. Egungo bertako zaldi arrazetan, pottokak, montxinoak, eragina izan zuela (tarpana baino txikiagoa) uste da<ref>Jose M. Gomez-Taberna, La caza en la prehistoria. Asturias, Cantabria, Euskal Herria. Colegio universitario de Ediciones Istmo, 1980.</ref>. [[Fitxategi:Nafar_behoka_zaldia1.JPG\|thumb\|320\|~~left~~ezkerrera\|Nafar behoka arrazako behorrak]] == Erreferentziak == 39. lerroa: {{Euskal Herriko bertako zaldi arrazak}} {{Poni arrazak}} {{Munduko zaldi arrazak}} [[Kategoria:Zaldi arrazak]]

Zaldi arraza: berrikuspenen arteko aldeak