Elektromagnetismo: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t →Elektrostatika: barne lotura zuzenketa |
t →Magnetika estatikoa: barne lotura zuzenketa |
||
47. lerroa:
[[1820]] urtean, [[Hans Christian Ørsted]]-ek begiztatu zuen fenomeno magnetikoa eta elektrikoaren arteko lotura eta magnetismorako teoria zientifikoa sortu zuen. [[Korronte elektriko]] baten presentziak, hau da, [[Potentzial diferentzia|potentzial diferentzial]] baten ondorioaren fluxu elektrikoak, denborarekiko konstantea den [[indar magnetiko]] bat sortzen du.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=introduccion|url=http://www.sociedadelainformacion.com/departfqtobarra/magnetismo/introduccion/introduccion.htm|aldizkaria=www.sociedadelainformacion.com|sartze-data=2018-05-07}}</ref> [[Abiadura]] jakina duen “q” karga badugu, [[eremu magnetiko]] batean indar magnetikoa agertuko da. Karga honen mugimendu honek induzitua.
Eredu magnetiko horren balioa zehazteko, [[Jean-Baptiste Biot|Jean Baptiste Biot-ek]] [[1820|1820an]]<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Biot|url=http://www.sociedadelainformacion.com/departfqtobarra/magnetismo/biot/biot.htm|aldizkaria=www.sociedadelainformacion.com|sartze-data=2018-05-07}}</ref> pausagunean dauden korronteen erlazioa ondorioztatu zuen, gaur egun [[Biot-
[[Iragazkortasun magnetiko]] gisa ezaguna den proportzionaltasun koefizientea, [[intentsitate elektriko|korronte intentsitatea]] da, hau da korrontea doan luzera diferentzia eta [[Indukzio magnetiko|indukzio magnetikoa]] balioztatzen den puntua, elementuaren luzeraren distantzia da. Beste hitz batzuetan esanda, indukzio magnetikoa [[Fluxu magnetiko|fluxu magnetikoa]] azalera unitateekiko da. Esperimentalki eremu magnetikoaren indarren lerroak itxiak ziren ondoriora iritsi zen, polobakar magnetiko baten aukera baztertuz. Erlazio matematikoa, [[Gaussen lege|eremu magnetikorako Gauss-en legea]] da.
Gainera magnetika estatikoan elektrostatikan Gauss-en legearen konparagarri den lege bat ezagutzen da, [[Ampereren legea]]. Lege honek esaten digu, eremu magnetiko baten zirkulazioa eta [[Gainazal|eremu itxi]] bateko korronte dentsitatea bera dela.
Aipagarria da Gauss-en lege hau, Biot-Savart-en orokortzea dela. Gainera hemen adierazitako adierazpen matematikoek [[Huts (fisika)|hutsean]] dauden kargetarako balio dute soilik.
| |||