Donibane jaia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
25. lerroa:
Kea, sua eta sorginkerietarako unea da San Juan eguna Euskal Herrian. Ura, senda belarrak eta sua protagonista bilakatzen den unea da San Juan.
Donibane, Jondoni, Joane edo San Joan ekainaren 24ean ospatzen da, udako solstiziotik (ekainaren 21ean, normalean) gertu. San Joan bezperako gauean erritual franko ospatzen dira Euskal Herrian. Etxeetako ate eta leiho askotan [[lizar]]raren edo [[Iparraldeko elorri zuri|
Herri, auzo, baserri ugaritan sua pizten da. Suak, lehen esan bezala,eguzki berria indartzen du eta gizakion bekatuak garbitzen ditu. Zenbait herritan patatak erretzen dituzte Jondoni Joaneren gaueko suan eta gero bertara hurbildu direnen artean banatzen dituzte denek jan ditzaten. Lehen, eta duela oso gutxi arte, oroitzapen txarrak ekartzen zituzten arropak edota objektuak surtara botatzen zituzten, eguzki berriak zorte hobea ekarriko zielakoan.
Gau magiko horren inguruan hamaika sinesmen daude gure geografiaren luze-zabalean:<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Donibane gaua euskaldunon sinesmenetan | data=2016-06-22|url=http://www.elinberri.eus/2016/06/22/donibane-gaua-euskaldunon-sinesmenetan/|aldizkaria=elinberri|sartze-data=2018-04-24}}</ref>
▲- Gauerdian, hamabiak jotzen duen unean, errekako ura ardo bihurtzen da eta harriak, ogi. Une horretan erreka bazterretan izanez gero, bizitza osorako zoriontasuna lor daiteke.
▲- Nafarroan bainua hartzeko ohitura zegoen San Juan gauean erreka edo iturrietan. Urte osoz katarro eta gripea uxatzeko.
▲- Beste zenbait tokitan ekainaren 24ean eguna esnatzearekin batera lehen ihintza hartzeko ohitura zuten. Osasunentzat ona omen da. Horregatik asko ziren larru gorritan belarretan etzanda ihintzaren zain izaten zirenak, katarroa sendatzeko erremediorik onena zelakoan.
* Ekainaren 24a hasten delarik, euren bizitzako maitasuna nolakoa izanen den ezagutuko dute leihotik begiratzen duten ezkongaiek.
▲- Ekainaren 24eko goizaldean, San Juan egunaren lehen orduekin batera asko ziren landare bila abiatzen zirenak, udako solstizioarekin batera landareak indartu egiten zirela baitzion ohiturak.
▲- Luzaiden berriz, hildakoak bidaia ona egin zezan, hil kutxan San Juan egunean bedeinkaturiko landareez beteriko buru oihala jartzen zen.
▲- Itsasoan biluzik, bizkarra emanez eta ilargiari begira sartzen denak gauza handiak egiteko aukera izanen du.
▲[[Pikondo|-]] [[Pikondo]] baten azpian musika-tresna batekin jartzen dena, berehala ikasiko du tresna jotzen.
== Bezperako ospakizunak ==
| |||