Donibane jaia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
|||
12. lerroa:
[[Fitxategi:Soka dantza donibane jaia orereta 2013 001.jpg|thumb|250px|right|'''Donibane jaia''' [[Errenteria|Oreretan]]: [[soka-dantza]] [[lizar]]raren inguruan.]]
Donibane jaietan ospatzen diren su eta landare errituek antzinatik Europako hainbat tokitan —bereziki, [[zelta]] tradizioa duten herrialdeetan— egiten diren ospakizunetan du jatorri. [[Irlanda]]n, maiatzaren 1ean, [[Bealtaine]] suak pizteko ohitura dute, esaterako. Egun berean Europan egiten den [[Walpurgis gaua|Walpurgis gaueko]] ospakizunetan ere sua pizteko ohitura dute. Jai horiek [[paganismo|paganoak]] dira, eta antzinaroan dute jatorri.
= Mitologia =
[[Fitxategi:Euskal jainkoak.png|thumb|202x202px]]
Mitoa aspaldian gertatu omen ziren gertakariak narratzen dituen kontaketa fantastikoa da. Kontakizun hauek miragarriak dira eta naturaz gaindiko botereak duten pertsonaiak dira nagusi, hala nola, [[Jainko|jainkoak]], [[Heroi|heroiak]], [[Munstro|munstroak]]... Bestalde mitoak jatorri ezezaguneko kondaira sakratuak eta gizakiari ulergaitzak egiten zaizkion gertakariei buruzko sinesteak islatzen dituzte.
Mitoek gizarte jakin baten ondarea osatzen dute; denboran zehar, belaunaldiz belaunaldiz, zeinu eta singularitate bereizgarriak transmititzen dituen ondarea.
Euskal mitologiak ikuspuntu historiko eta kulturaletik oso aberatsak dira. Europak, nolabait, bere nortasunaren gakoak bilatzen ditu bere sustraietan.
José Miguel Barandiaranek esan zuen: "hainbat iberiar, galiar, latino eta iparraldeko herrien mitoen bilketetan, gure kondaira eta istorio ezagun batzuk gogora ekartzen dizkigun berriak aurkituko ditugu". Baina "honek ez du euskal mitologiaren originaltasuna islatzen ez duenik, ez dugu ahaztu behar originaltasuna ez dela hain zuzen ere bat bere substantzia propioa ateratzen duenik, baizik eta gauza arruntek bere baitan bereizten dutela".<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Mitologia - hiru|hizkuntza=es-ES|url=https://www.hiru.eus/es/cultura-vasca/mitologiia|aldizkaria=www.hiru.eus|sartze-data=2018-04-24}}</ref>
== Herrietako jaiak Euskal Herrian ==
| |||