Mikroekonomia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
10. lerroa:
 
=== Kontsumitzaileen lehentasunak ===
Kontsumitzaileek lehentasunak dituzte ondasun eta zerbitzuetan, hau da, ondareen bi bilduma emanda, edo ondare saskia ere deitzen zaio ([[ondasun]] eta [[Zerbitzu (ekonomia)|zerbitzuen]] taldeko, taldekide batek kontsumitzen du, non mota bakoitzeko ondasunean zero, bat edo beste [[kantitate]] bat egon daitekeen, eta gainera kantitate ez osoa ere bai). Kontsumitzaileak bi saskietako bat nahiago izango du bestea baino, bien artean aukeratzeko emanez gero. Adibidez, bi saskien ondareen artean erabakitzeko aukera ematen badiote, eta aurreko eskaintzaren berdina bada, baina ondasunen bat gehitzen badiote, kontsumitzaileari gehiago gustatuko zaio, eta ondasun berdinekin eta kantitate gehiago ezarrita ere, kontsumitzaileak ere bigarren saskia nahiago izango du.
 
Orduan pentsatzen da, kontsumitzaile gehienek saskia aukeratzerako orduan lehentasunak dituztela adierazi dezakete. Kontsumitzaile bakoitzak lehentasun desberdinak izan ditzakete eta ez dago zertan beste batzuekin bat egin, nahiz eta gerta daiteke kointziditzea. Hala ere, espero da kontsumitzaile gehienen lehentasunetan ezaugarri batzuk berdinak edo antzekoak izatea. Horietako ezaugarri batzuek honako hauek izango dira:
32. lerroa:
Nabarmendu behar da, erabilgarritasun-funtzioa, ondareen funtzio monotono hazkor gisa hartzen dela, bere balioa ordinala delako. Hau da, saskiak ordenatzeko balio du, baina ez du balio saski bat bestea baino hobea dela esateko, hau ez da funtzio kardinal bat. Gainera, erabilgarritasun-funtzio desberdinak erabil<s>i</s> daitezke lehentasun berdinak irudikatzeko, eta maximizazioaren arazoa konpondu ostean denek emaitza berdina emango lukete.
 
=== Indiferentzia -kurbak ===
Kontsumitzaileen teorian beste ezaugarri garrantzitsuetako bat da indiferentzia-kurbak. Indiferentzia-kurba batek saski guztien erabilgarritasun-funtzioaren balio berdina adieraziko du.
 
48. lerroa:
Ondasunak erlazionatzeko beste modu bat da osagarrizkoak edo ordezkoak erabiltzea. Osagarrizkoak joera berdina duten prezioak igotzen edo jaisten dituztenean. Ordezkoen kasuan guztiz kontrakoa gertatzen da, hau da, prezioak igo edo jaisten direnean modu desberdinetako eragina izango dute.
 
Ondasun batzuk txartzat hartzea ere posible da, eta horiek erabilgarritasun edo balio negatiboa sortzen duten kontsumoak dira. Ondasun txarrak kontsumitzaileak nahi ez dituenak izango dira. Analisi mikroekonomikoetan soldata ondasun on batbaten bezalamoduan azaltzen da eta lana ondasun txar batbaten bezalamoduan, orduan aztertu behar da, denbora optimizatzeko erabakia non murrizketak kontuan izanik. Hau da, lanordu (txarra) gehiago orduan eta soldata (ona) gehiago sortzen dira eta mugan edo limitean, aurrekontuko murrizketetan egongo da. Eta hau langile hipotetiko batek duen denbora librea izango da.
 
=== Eskari -kurba ===
Eskariaren teoria kontsumitzailearen teoriatik dator, hau da, gizabanako bakoitzaren ondasun eskariari erantsita eta ikusita eskaria guztira zenbat izango den  prezio eta kontsumitzaile bakoitzeko. Honek eskariaren kurbara eramaten gaitu eta oro har, malda edo kurba negatiboa izaten da, ordenatu-ardatzean prezioa eta abzisa-ardatzean ondasunen eskaria ezartzen delako. Honek esan nahi du prezioa gero eta txikiagoa baldin bada, eskaria handiagoa izango dela. Formula matematikoak kontzeptu hau sinpleagoa egiten du eta eskaria zuzen batean irudikatzeko erabiltzen den formula honako hau da:
 
58. lerroa:
 
=== Kontsumitzailearen arazo matematikoaren irudikapena ===
Mikroekonomia modu matematikoan aztertzen da. Kontsumitzailearen teoriaren garapen eta ikerketa gehienak oinarri bezalagisa honako hurrengo arazoak irudikatzen ditu:
 
<math>max \; U (x_{1}, x_{2}, \cdots, x_{n})</math>
64. lerroa:
<math>s. a: \sum_{i = 1}^{n} p_{i}x_{i} \le M</math>
 
Eragiketa honen esanahia honako hau da: Maximizatzeanmaximizatzean oinarritzen da, hau da, funtzioaren balio maximoa lortzea. Kasu honetan, <math>U</math>, kontsumitzailearen erabilgarritasun -funtzioa da eta suposatzen da ondareen kantitateen balioen menpe dagoela, hau da, <math>n</math>-ren menpe. Muga bat dago aldagai horiek hartzen dituzten balioetarako, eta muga hori murrizketek definitzen dute. Gehienez ondasunen saskiaren erabateko balio edo balio totala <math>M</math>-ren berdina izan daiteke. Eta hau erabateko errenta pertsonal erabilgarria izango litzateke. Prezio bakoitza ondasun bakoitzaren kantitatearengatik biderkatzen (<math>pn</math>) eta batzen baditugu, ondasun -saskien baliobalioa lortuko dugu. Balio horrek txikiago edo berdin (<math>\le</math>) <math>M</math> izan behar du, errenta pertsonal erabilgarriaren balioa.
 
Eredu hau Lagrange-ren Biderkatzaileen teknika matematikoaren bidez ebazten da. Azkenik suposatzen da errenta erabilgarri osoa kontsumituko dela, eta honekin baliokidea izango da <math>\sum_{i = 1}^{n} p_{i}x_{i} = M</math>