Iruzur fiskal: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Estilo-aldaketak
Gorkaazk (eztabaida | ekarpenak)
t Azkarregi egindako orrazketatxoa (formatua)
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
4. lerroa:
 
Zergadun batzuek epealdi batean lortutako errenta edo aberastasunagatik administrazioari, hau da, kasuan kasuko foru aldundiari eta udalari, ordaindu beharreko zergak ez ordaintzearen ondorioa da.
==Iruzur fiskalen tipologia==
 
Iruzur fiskalak era askotakoak izan daitezke:
 
**'''Zerga ihesaihes'''a: diru sarrerak ezkutatzea (norberaren lurraldean edota kanpoko lurraldeetan, "paradisu fiskaletan") edo ondare gehikuntzak ez aitortzea.
 
**'''[[Ezkutuko ekonomia]]''': Ogasunarekin dituen betebeharretatik kanpo ari den jarduera ekonomikoa da. Jarduera ekonomikoaren zati hori ez da ageri estatistika ofizialetan eta ez da sartzen zirkuitu fiskaletan, ez haren protagonistak, ez haren emaitzak, ez baitira deklaratzen. Grezian itsua dela deklaratzen du herritar askok, Italian ia inork ez du egiten fakturarik zergak ez ordaintzeagatik eta Polonian ustezko nekazaritza ekologikoak sekulako booma izan du. Krisiaren zergatikoa eta ondorioa dira, aldi berean.
 
**Zerga aitorpena egitean zerga '''kenkari faltsuak''' aplikatzea, faktura faltsuak aurkeztea….
• Ezkutuko ekonomia: Ogasunarekin dituen betebeharretatik kanpo ari den jarduera ekonomikoa da. Jarduera ekonomikoaren zati hori ez da ageri estatistika ofizialetan eta ez da sartzen zirkuitu fiskaletan, ez haren protagonistak, ez haren emaitzak, ez baitira deklaratzen. Grezian itsua dela deklaratzen du herritar askok, Italian ia inork ez du egiten fakturarik zergak ez ordaintzeagatik eta Polonian ustezko nekazaritza ekologikoak sekulako booma izan du. Krisiaren zergatikoa eta ondorioa dira, aldi berean.
 
• Zerga aitorpena egitean zerga kenkari faltsuak aplikatzea, faktura faltsuak aurkeztea….
 
==Iruzur fiskalarekin zerikusia duten zenbait kontzeptu==
'''IRUZUR FISKALAREKIN ZERIKUSIA DUTEN ZENBAIT KONTZEPTU:'''
 
-BEZa'''[[BEZ]]a''': Balio Erantsiaren gaineko Zerga (BEZ) Europar Batasun osoan eta beste hainbat herrialdetan ezartzen da. Kontsumoaren gaineko zeharkako zerga da, ondasunen erosketa edo zerbitzu profesionalak jasotzen dituena eta azken kontsumitzaileek jasaten dutena.
 
BEZak produkzioaren kate-maila guztiak zergapetzen ditu (enpresariak BEZa jasaten du egiten dituen erosketetan eta gero salmentetan jasanarazten du) eta prozedura hori azken kontsumitzailearekin bukatzen da, benetan kontsumitzaileak ordaintzen baitu.
 
-'''TASA''': Erakunde publiko batek erabiltzaile bati onura zuzena ekarriko dion zerbitzu publiko edo jarduera bat emateagatik ordainetan ematen den dirua da. Eta zergak, administrazio publikoek zergapekoei eskatzen dizkieten ordainketak dira eta haien kontura ez da inolako onura zuzenik jasotzen.
 
-OFFSHOREa'''[[Offshore konpainia|OFFSHORE]]a''': Offshoreak zenbait abantaila dakar lurralde bateko enpresa batek beste lurralde batean jarduera ekonomiko bat jartzeko (besteak beste, eskulan merkeagoa, zerga ordainketa txikiagoa eta lan araudi arinagoa).
 
'''-[[Paradisu fiskala'''fiskal]]a bertan bizi edo kokatuta ez dauden herritar eta enpresei zerga-sistema bereziak ezartzen dizkien lurralde edo estatua da, non herritarrek eta enpresek beren helbidea jartzen baitute lege ondorioetarako. Erabatekoak edo oso nabarmenak diren zergen murrizketak izaten dira abantaila ohikoenak.
 
[[Ezkutuko ekonomiakekonomia]]k era askotako izenak ditu, zenbait ñabardurarekin: ekonomia murgildua, irregularra, beltza, lurpekoa… Jarduera ekonomikoaren zati hori ez da ageri estatistika ofizialetan eta ez da sartzen zirkuitu fiskaletan, zeren, ez haren protagonistak (enpresaburuak, langileak), ez haren emaitzak (produkzioak, kostuak, mozkinak…), ez baitira deklaratzen.
 
Gainera, iruzur fiskalaren ondorioek politika publikoei eragiten diete eta ondasunak birbanatzeko politika oztopatu. Hala, gogoan izan behar dugu iruzurrak erakundeek eskaintzen dizkiguten zerbitzuak emateko ahalmena murrizten duela (hezkuntza, gizarte laguntzak, osasungintza, bekak, babes ofizialeko etxebizitzak…). Beraz, iruzur fiskalak gizartearentzat eragin negatiboa du eta bereziki baliabide ekonomiko gutxien duten herritarrengan!
31 ⟶ 32 lerroa:
Iruzur fiskala egitea zigortua dago eta egindako iruzurraren mailaren arabera zigor hauek ditugu:
 
*120.000€tik000 €tik gorakoak delitu fiskaltzat jotzen dira; hortik beherakoak administrazio arau-hausteak dira (alegia, ez administrazioak, ez epaile penalak zigortzen ez dituzten arau-hausteak).
 
*Delitu fiskala egiteagatik urte bat eta bosten arteko kartzela zigorra dago, eta isuna egindako iruzurraren kopurua baino 6 aldiz handiagoa izan daiteke.
 
<u>===Bizkaiko Foru Ogasuneko Iruzurraren Aurka Borrokatzeko Batzordea eta Iruzurraren Aurka Borrokatzeko Plana</u>===
 
Bizkaiko Foru Aldundiko Ogasun eta Finantza Sailaren helburu nagusietako bat zerga-iruzurraren aurkako borroka da.
49 ⟶ 50 lerroa:
Ebazpenak lantzeko hiru jarduera-lerro ezartzen ditu: informazioa lortzeko jarduketak, prebentzio-jarduketak eta erregularizazio- eta kobrantza-jarduketak.
 
*Informazioa lortzeko jarduketen helburua erregistro publiko eta pribatuetan dagoen informazioa eskuratzea da, Foru Ogasunak zergadunak aurkeztutako datuetako inkongruentziak detektatu ahal ditzan, eta, hala, erregularizazio- eta kobrantza-jarduketen hautaketa ona egin dezan.
 
===Adibideak:===
• ADIBIDEA:
 
*Ondasun higiezinen errendimenduei dagokienez, alderatu Foru Ogasunari emandako informazioa Euskadiko Turismorako Enpresen Erregistroan dagoenarekin.
 
*Prebentzio jarduketen xedea kontrol neurriak ezartzea da, zerga iruzurra zaildu eta gutxitzeko asmoarekin.
 
===Adibideak:===
• ADIBIDEAK:
 
• Aurreko urteetan egiaztatu diren zergadunei jarraipena egitea, Ogasunak egiaztatutako errenta maila hurrengo urteetako aitorpenetan mantentzen dela baieztatzeko.
65 ⟶ 66 lerroa:
• Erregularizazio- eta kobrantza-jarduketen helburua Ogasunak ikerketa egiteko eragiketak edo jarduketa sektoreak hautatzea da, ikerketaren ondorioz iruzurtutako zerga ezarriz eta dagozkien zehapenak jarriz, aldi berean likidatutako zorren ordainketa ekiditeko egiten diren jokaerak detektatuz.
 
===Adibideak:===
• ADIBIDEAK:
 
*Jarduketa ekonomikoen errendimienduen egiaztapena, aitortutako errendimenduek negozioaren eredutik edo sektorearen bataz besteko errendimenduetatik urrun daudenean.
 
*Bizkaiko Foru Ogasunaren zordunei jarraipen intentsiboa egitea kobrantza-fasean iruzur egiteko jarrerak agertzen dituztenean, haien ondasunen enbargoa eta exekuzioa eginez.
 
Euskadiko Iruzur Fiskalaren kontrako borrokarako Batzordea eta Iruzur Fiskalaren kontrako borrokarako Plan Bateratuak
83 ⟶ 84 lerroa:
Urtero, Iruzurraren kontrako Borrokarako Euskadiko Batzordeak, Iruzur Fiskalaren kontrako borrokarako Plan Bateratutik urte horretan lortutako emaitzei buruzko txostena egiten du.
 
'''===Ondorioak:'''===
 
Iruzur fiskalak ekonomian eta gizartean ondorio asko ditu, ondorio nagusitzat hauek aipa ditzakegu.
109 ⟶ 110 lerroa:
Gero herritar edo talde ideologiko zenbaitek erresistentzia fiskala erakusten dute: batzuek protesta moduan estatuak zergak gaizki erabiltzen dituela pentsatzen dutelako, eta beste batzuek zergak ez ordaintzeagatik edo dirua aurrezteagatik.
 
==Iruzur fiskala Euskal Herrian==
'''IRUZUR FISKALA EUSKAL HERRIAN'''
 
Iruzur Fiskalak egoera larria sortu du. Hego Euskal Herrian urtero 13.000 milioi euroko iruzurra gertatzen dela kalkulatu izan da. Gipuzkoak 2011n, adibidez, 312 milioi euroko iruzurra izan zuen, Bizkaiak 560 milioi eurokoa eta Arabak 96 milioikoa.
115 ⟶ 116 lerroa:
Espainiako Estatuan 120.000 eurotik behera ez dago zerga deliturik.
 
'''===Euskal Autonomia Erkidegoko Iruzur Fiskalaren kontrako Borrokarako Plan Bateratua: irizpide orokorrak eta 2015. urterako ekintza koordinatuak.'''===
 
Eusko Legebiltzarrak 2013ko irailaren 26an egindako osoko bilkuran, fiskalitateari buruzko eztabaida monografikoaren ondoren, 6. ebazpena onartu zuen. Ebazpen horren arabera, Eusko Legebiltzarrak beharrezkoa ikusten du “iruzur fiskalaren kontra borrokatzeko batzorde bat sortzea. Hiru lurralde historikoen eta Eusko Jaurlaritzaren parte-hartzearekin, Batzordearen ardura izango da Iruzurraren kontrako Borrokarako Plan Bateratua egitea, Zerga Koordinaziorako Organoaren barruan (ZKO)”. "Eusko Legebiltzarrak iritzi dio erakundeen arteko elkarlana indartu beharra dagoela iruzurraren kontrako borrokan. Horretarako, ekintza bateratuen programa erabiliko da, aukera emango duena martxan jarritako baliabideak eta neurriak aurkezteko, neurriok aldian behin aztertzeko, eta horien eraginkortasuna neurtzeko". Halaxe xedatu da aipatutako ebazpenean. Iruzur Fiskalaren kontrako Borrokarako Plan Bateratuak jarduerak eta emaitzak ebaluatzeko helburuak ezarriko ditu, kalterik egin gabe foru ogasunen ikuskatzeko plan berezi eta osagarriei. Zehazki ezartzen da aipatutako Plan Bateratua egingo dela bere irizpide orokorrak ezarriz eta foru aldundiek egin beharreko jarduera koordinatuak zehaztuz. Edozein kasutan, bere baitan hartuko ditu informazioa lortzeko ekimenak, prebentzio ekintzak eta arautzeko eta kobratzeko jardunak.
127 ⟶ 128 lerroa:
Jarraian, beraz, aipatu egingo ditugu Iruzur Fiskalaren kontrako Borrokarako Plan Bateratuaren irizpide orokorrak eta Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeek modu koordinatuan egin beharreko jarduerak. Hainbat taldetan banatu ditugu horiek guztiak, zerga-administrazioko erakundeek egin beharreko jardueren ezaugarrien arabera:
 
:a) Informazioa lortzeko jarduerak; horrelako jardueratzat hartuko dira zergetan ondorioak izan ditzakeen informazioa lortu, normalizatu eta aztertzera zuzendutako jarduerak, zergak aplikatzeko prozeduren objektu izango diren zergadun behartuak eta horiek izango dituzten prozeduren garapena hobeto hautatze aldera.
 
:b) Prebentzio jarduerak; horiek barne hartuko dituzte zergadun behartuek iruzurrezko jarduerak egin izana baino lehen antzeman eta saihestera zuzendutako jarduerak.
 
:c) Arautu eta kobratzeko jarduerak; horrelako jardueratzat hartuko dira kudeaketa eta ikuskatze organoek zergadun behartuen zerga egoera egiaztatu, ikertu, eta beharrezkoa balitz arautzera zuzendutako jarduerak, baita bilketa organoek zergadun behartuek dituzten zorrak ordaintzea lortzeko garatutako jarduerak ere, borondatezko epean zein epe exekutiboan ordaintzeko.
 
[[Euskadiko Iruzur Fiskalaren kontrako borrokarako Batzordea]] eta [[Iruzur Fiskalaren kontrako borrokarako Plan BateratuakBateratua]]k
 
[[Euskadiko Zerga Koordinaziorako OrganoakOrganoa]]k (EZKO) 2013. Urtean Euskadiko Iruzur Fiskalaren kontrako borrokarako Batzordea sortu zuen.
 
Euskadiko Iruzur Fiskalaren kontrako borrokarako Batzordeak, beste eginkizun batzuen artean, urtero Iruzur Fiskalaren kontrako borrokarako Plan Bateratu bat prestatzeko eginkizuna du.
144 ⟶ 145 lerroa:
 
Urtero, Iruzurraren kontrako Borrokarako Euskadiko Batzordeak, Iruzur Fiskalaren kontrako borrokarako Plan Bateratutik urte horretan lortutako emaitzei buruzko txostena egiten du.
 
==Erreferentziak==
<references />
 
{{ekonomia zirriborroa}}