Garizuma: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Luistxo (eztabaida | ekarpenak)
Luistxo (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
3. lerroa:
[[Fitxategi:US Navy 080206-N-7869M-057 Electronics Technician 3rd Class Leila Tardieu receives the sacramental ashes during an Ash Wednesday celebration.jpg|right|thumb|[[Errauts|Hausterre]]-ezarpena, Garizumaren lehen egunean.]]
 
'''Garizuma''' ([[latin]]ez ''quadragesima'', berrogeigarren eguna) [[kristautasun]]aren aldi liturgiko bat da. [[Aste Santua]]ren aurreko 40 egunetan ospatzen da, [[Pazkoa|Pazkorako]] prestakizun gisa.
 
Pazko eguna baino 46 egun aurretik hasten da, [[Hausterre-egun]]ean, [[inauteri]]ak pasatu ondoren. Egun horretan elizkizun berezi bat egiten da, eliztarrei hauts bedeinkatuz gurutzearen zeinua egiten zaie bekokian, ondoko esaldietako bat esanez: "Hautsa zara eta hauts bihurtuko zara" (Hasiera 3, 19) edo "Bihotz berri zaitez eta sinetsi Berri Ona" ([[Markoren Ebanjelioa|Marko]] 1, 15).
 
== Etimologia ==
[[latin|Latinezko]] ''quadragesima'' (berrogeigarren eguna) formatik dator ''garizuma'' izena, inguruko erromantzeetan zabaldu den era batzuen bitartekaritzatik iragazita seguruenik ([[Frantses|frantsesez]] ''carême'' da, [[Gaztelania|gaztelaniaz]] ''cuaresma''). Izena, aldaera txikiekin, orokorra da euskalki guztietan, salbu eta zubereraz, non ''goxüma'' erabiltzen den<ref>{{Cite web|url=http://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/ehha/350.pdf|izenburua=Garizuma|sartze-data=2018-04-24|egunkaria=Euskararen Herri Hizkeren Atlasa (EHHA)|aldizkaria=|abizena=|izena=Euskaltzaindia|egile-lotura=|hizkuntza=eu|formatua=}}</ref>.
 
== Zentzu liturgikoa ==