Frantses Hizkuntzaren Karta: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
Zorion (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Loi 101.png|thumb|101px|101 legea.]]
'''Frantses Hizkuntzaren Karta''' ({{lang-fr|Charte de la langue française}}<ref>{{fr}} [http://www.legisquebec.gouv.qc.ca/fr/showdoc/cs/C-11 C-11 - Charte de la langue française], Légis Québec, source officielle.</ref>) edo '''101“101 LegeaLegea”'''' ({{lang|fr|''Loi“Loi 101101”''}}) bezalaizenaz ezagutzen dena, [[Quebec]]etarrentarren hizkuntza- eskubideak definitzen dituen legea da, eta frantses [[hizkuntza ofizial]]a gisadela baieztatzen du. Quebeceko probintziako hizkuntza politikan legegintzako alderdipuntu nagusia da.
[[Fitxategi:FrenchlanguageSB.jpg|thumb|Quebeceko eskola autobusa.]]
[[Fitxategi:Connaissance du Français au Québec (eu).png|thumb|2016 urtean Quebecen frantsesa hitz egiteko gai zirenak.]]
1977ko abuztuaren 26an Camille Laurin medikuak, Estatuko eta Kultura Garapenerako ministroak legearen proposamena egin zion Quebeceko Biltzar Nazionalari, eta [[René Lévesque]]n gobernuak legea onartu zuen. Hiru urte igaro ondoren, uztailaren 1974an, [[Robert Bourassa]]ren gobernu liberalak «Quebeceko hizkuntza ofizialari buruzko legea, edo 22 legea» ('' Loi sur la langue officielle du Québec '' edo '' Loi 22 '') onartu zuen. Data hori baino lehen, Quebec elebiduna zen bere instituzio publikoetan, ingelesez eta frantsesez, hori egiten zuen Kanadako probintzia bakarra.
 
== Historia ==
 
1977 urtean, [[Alderdi Quebectarra]]k “Liburu Zuria" argitaratu zuen, 101 legearen aurrekaria. Alderdi Quebectarrak frantses hizkuntzari buruzko antsietatea sustatzen zuen diskurtso bati heldu zion, kultura babesteko lege bat beharrezkoa zela jendea konbentzitzeko. Pertsuasio kanpaina horiekin Alderdi Quebectarraren diskurtsoari atxikitzen zitzaizkion frantsesezko egunkari gehienek bat egin zuten. Hala ere, [[Le Devoir]] egunkaria Alderdi Quebectarrak proposatutako lege proiektuaren aurka agertzen da, beraien ustez anglofonoen eskubideak zapuzten dituelakoan eta argitaratze-arauak adierazpen askatasunaren kontrakoak direlakoan.<ref name=":0">{{fr}} P.-L. Bilodeau, ''Impacts de la loi 101 sur la culture politique au Québec de 1997'', Mémoire de maîtrise, [[Université du Québec à Montréal]], 2016, or. 34</ref>.
 
Ofizialki, Renée Lévesque gobernuak 1977ko abuztuaren 26an onartu zuen legea, frankofonoen %80,6ren babesa jasoz.<ref name=":0" /> Hala ere, lege horrek ez du guztien adostasuna enpresaburuen eta politikarien artean, besteak beste. Kanadako lehen ministroak, [[Pierre Trudeau|Pierre-Elliot Trudeau]]k, esaten du Alderdi Quebectarrak "gizarte etnikoa, monolitikoa eta hizkuntza bakar eta nagusi bat" ezartzea bilatzen duela.<ref name=":0" />
 
== Ikus, gainera ==
* [http://www.argia.eus/blogak/kike-amonarriz/2013/04/24/quebec-hizkuntza-lege-berriaren-inguruko-eztabaida-sutsua/ Quebec: Hizkuntza Lege berriaren inguruko eztabaida sutsua], Algara edo ez gara, [[Argia (aldizkaria)|Argia]]
* [https://hiznet.asmoz.org/ikerketa_lanak/images/stories/ikerketa_lanak/Martinez_Laida.PDF Frantsesaren egoeraren bilakaera Quebecen: bertako gobernuaren jokabidea frantsesa babesteko eta bultzatzeko], Laida Martinez Navarro, Hiznet, 2002
 
== Erreferentziak ==