Baia (ibaia): berrikuspenen arteko aldeak

| oina = Baia, [[Zuhatzu Kuartango]] pareanherria zeharkatzean.

'''Baia'''<ref>Euskaltzaindia: [http://euskaltzaindia.org/dok/arauak/Araua_0166.pdf ''166. araua: Euskal Herriko ibaiak''].</ref> [[Araba]]ren mendebaldeko herena iparraldetik hegoalderaino zeharkatzen duen 60 kilometroko ibaia[[ibai]]a da. Lurraldearen trantsizio-izaera, Atlantikoko eta Mediterraneoko eskualde biogeografikoen artekoa, zeharkatzen dituen paisaietan nabari da;: hala, iparraldean sega-belardiak eta basoak dira nagusi; eta hegoaldean, berriz, zereal, erremolatxa eta patata soroak.

''Baia'' izena euskarazko "«ibai(a)"» hitzatikhitzetik etorritakoetorri etabide gaztelerakda,{{erref kutsatutakobehar}} emaitzagazteleraren da,eraginez itxuraldatua; azken finean, [[tautotoponimo]]a delarikda.

Baia [[Gorbeia]]ko mendigunean jaiotzen da eta [[Miranda Ebro]]n ([[Burgos]]) egiten du bat [[Ebro]]rekin. [[Zuia]], [[Urkabustaiz]], [[Kuartango]], [[Erriberagoitia|Erriberagoiti]] eta [[Erriberabeitia|Erriberabeitiko]] haranak zeharkatzen ditu, Andaigarobide edoestuetan Hereñakozehar bezalako—hala igarobidenola estuetanAndan zehareta Hereñan— bide eginez. HorietatikIgarobide estu horietatik guztietatik azpimarragarrienaaipagarriena Tetxako haitzartea da, [[Arkamo]] eta [[Badaiako mendilerroa|Badaia]] mendilerroen arteko ebaki ikusgarria.

Emariak infiltrazioak izaten ditu, material karstikoen eraginez; ondorioz, uda partean hondo arrokatsua agerian duten hainbat zati agertzen dira.