Grabitazio: berrikuspenen arteko aldeak

{{HezkuntzaPrograma}}

[[Fitxategi:GodfreyKneller-IsaacNewton-1689.jpg|link=https://eu.wikipedia.org/wiki/Fitxategi:GodfreyKneller-IsaacNewton-1689.jpg|thumb|248x248px|[[Isaac Newton]] (1642-1727), grabitazio unibertsalaren legeen sortzailea.]]

'''Grabitazioa''' fenomeno natural bat da, zeinaren eraginez [[Masa|masadun]] objetuek elkar erakartzen duten. Efektu hori erraz ikus daiteke masa handiko objektuen artean, planeta eta izarren artean, adibidez, baina masadun edozein gorputzen gainean du eragina, gorputz subatomikoetatik hasi eta gorputz hipermasiboetaraino. [[E=mc²|Masa eta energia baliokideak direnez]], energiaren edozein formak ([[Argia|argiak]] barne) grabitatea sortu eta haren eragina jasaten du. [[Lurra|Lurrean]], grabitateak masadun objektuei [[Pisu|pisua]] ematen die, eta [[Ilargia|Ilargiaren]] grabitatea da ozeano eta itsasoetan [[Itsasaldi|mareak]] sortzen dituena. Unibertsoan gas egoeran dagoen materia grabitatearen eraginez kolapsatzen denean sortzen dira izarrak, eta izar horiek grabitatearen eraginez taldekatuz sortzen dira [[Galaxia|galaxiak]]; grabitatea da unibertsoan zehar dauden eskala handiko hainbat egitura edo formazioren sortzailea.

 

=== Newtonen grabitazio unibertsalaren legea ===

 

<math>\vec{F}=-G\frac{m_1 m_2}{r^2}\hat{u}</math> ,