Ongizate-ekonomia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Amaia Agirrezabalaga wikilariak «Ongizate ekonomia» orria «Ongizate-ekonomia» izenera aldatu du: marratxoa behar du |
No edit summary Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
||
1. lerroa:
<nowiki>{{Lanean|Amaia Agirrezabalaga}}</nowiki>
<nowiki>'''</nowiki>Ongizatearen ekonomia<nowiki>'''</nowiki> <nowiki>[[Zientzia Ekonomikoa|zientzia ekonomiko]]</nowiki> eta <nowiki>[[Zientzia Politiko|politikoaren]]</nowiki> adarretako bat da, non <nowiki>[[Efizientzia ekonomikoa|efizientzia ekonomikoaren]]</nowiki> eta <nowiki>[[Ongizate soziala|ongizate sozialaren]]</nowiki> inguruko gaiez aritzen den. Neurria edozein izanda ere, sozietatea osatzen duten indibiduoen aktibitate ekonomikoen terminotan aztertzen du ongizate orokorra. Indibiduo horiek - aktibitate ekonomikoarekin batera - interesaren unitate basikoa dira: indibiduoen ongizaterik gabe, ez da posible ongizate soziala egotea.
Horrela, esate baterako, <nowiki>[[Timothy John Besley]]</nowiki>-k honela dio<nowiki><ref>{{Erreferentzia|izena=Timothy|abizena=Besley|izenburua=Welfare Economics and Public Choice|argitaletxea=Springer, Boston, MA|orrialdeak=933–937|hizkuntza=en|data=2004|url=https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-0-306-47828-4_213|isbn=9780792386070|doi=10.1007/978-0-306-47828-4_213|sartze-data=2018-02-06}}</ref></nowiki>:<nowiki>{{Esaera2|Ongizatearen ekonomiak merkatuaren lorpenak epaitzeko eta baliabideen banaketa edo esleipenerako erabaki politikoen oinarriak finkatzen ditu|<ref group="oh">La economía del bienestar provee las bases para juzgar los logros del mercado y de los encargados de decisiones políticas en la distribución o asignación de los recursos</ref>}}</nowiki>
Ostera, <nowiki>[[Zaragozako Unibertsitatea|Zaragozako Unibertsitateko]]</nowiki> analisi ekonomikoko sailak honela zabaltzen du: "Ongizatearen ekonomiak, <nowiki>[[Mikroekonomia|Mikroekonomiare]]</nowiki><nowiki><nowiki/></nowiki>n adarretako bat izanik, sozietate batek duen ongizate maila azaltzen du. Gainera, ondorengo galderei erantzuna ematen saiatzen da: behin oreka egoera izateko baliabide nahikoak lortu ostean, ikuspegi sozial batetik zer esan dezakegu propietate optimoei buruz? Esleipen hori izango al da aukera guztietan gizartearentzako hoberena? Azken batean, taldearen ikuspegitik egoera sozialaren balioespena egitea da gakoa, beti ere, aukeraketa sozialerako irizpideren bat erabiliz (ikus <nowiki>[[efizientzia banatzailea]]</nowiki>).
<nowiki>== Gogoeta Orokorrak ==</nowiki>
<nowiki>[[Ongizate soziala]]</nowiki> gizartearen ongizate orokorrari dagokio. Ongizate hau gizarteko indibiduo guztien ongizatearen batuketa bezala zehaztu daiteke. Bi modutara neurtu daiteke: kardinalki (<nowiki>[[Utilitate (argipena)|utilitate]]</nowiki> edo <nowiki>[[diru]]</nowiki> terminotan) edo <nowiki>[[ordinalki]]</nowiki> (<nowiki>[[Paretoren efizientzia]]</nowiki> terminotan). Utilitateen metodo kardinala ez da oso erabilia teoria puruetan, izan ere, gehikuntza arazoek zalantzagarri eta ziurgabea egiten dute. Salbuespen bezala hautemate oso orokorrak daude, baina eztabaidatuak izan dira.
Ongizatearen ekonomia aplikatuan - esate baterako, galdu - irabaziaren analisian, balioak termino monetarioetan izan ohi dira landuak, batez ere, banaketaren efektuak analisian barneratuak daudenean, hau inplizituki egin daiteke, adibidez, banaketak eraginik ez duela onartzen duten analisietan.
Ikuspegi praktiko batetik, ongizatearen ekonomiak ongizate orokorra aztertzen du - bere neurria edozein izanda ere- gizarte bat osatzen duten gizabanako guztien aktibitate ekonomikoaren terminotan. Indibiduo horiek - beraien aktibitate ekonomikoarekin batera - interesaren funtsezko unitatea diraː gizabanakoen ongizaterik gabe, ezinezkoa da ongizate soziala egotea.
Ikuspegi ordinal batetik, ongizate ekonomiak orokorrean gizabanakoen lehentasun orokorrak onartzen ditu, hala nola, ongizatearen hobekuntza proposatzen du (Paretoren efizientzia terminotan). Horretarako ez da beharrezkoa "unitate kuantitatibo" bakar edo orokor bat.
Ekitatea erabiliz, diziplinaren hurbilketan bi ikuspegiak bateratzen saiatzen da (irabazien banaketa terminutan eta ondasun(zerbitzuen lorpenetan neurtuta) ongizatearen dimentsio extra balitz bezala.
1980.urtetik aurrera, ongizatearen ekonomilariak hurbilketa eta arazo berrien inguruan arduratu dira. Horien artean "hurbilketarako gaitasuna" agertzen da, non askatasunari buruzko gauzak materia honetan kontutan izan behar direla argudiatzen duen. Hurbilketa hauek garapen arazoetarako erabili dituzte. Garapenean interesatuta dauden ekonomilari batzuk faktore gehigarri batzuekin (utilitate, demokrazia, altruismo, etab. -ekin batera) "esplotatibitate" kontzeptua garatzen ari dira. Ostera beste ekonomilari batzuk "bizitzarekin asebetetzea" erabiltzearekin interesatu dira, <nowiki>[[Daniel Kahnemanek|Daniel Kahneman]]</nowiki> eta bere bazkideek "esperimentatutako utilitate" bezala deitzen diotena neurtzeko asmoz.
Garapen horietan <nowiki>[[Tibor Scitovskyren]]</nowiki> lanak funtsezko papera izan zuen. Berak dioenez, askotan ongizatea "kontsumoarekin" nahasten da eta, ondorioz, garapen ekonomikoarekin; baina giza aurrerapena kaliatearen ikuspegitik neurtua izan behar duela argumentatzen du. Bere ustez, ongizatea edo kontsumotik eratorritako plazerra hainbat elementuz osatua dago, non lorpen eta garapen pertsonalek garrantzi handiagoa hartuko luketen. Sozietate askok baliabide gutxiago izanda, baliabide gehiago dituztenak baino kalitate hobeagoko kontsumoa lor dezaketela, soilik kontsumo baxuagoko kalitateak lortzen dituztela argumentatzen du Scitovskyk. Autorearen iritziz, kontu handiz alderatu behar dira ongizate sozialaren egoerak (ikus <nowiki>[[Bizi-kalitate|Bizi Kalitatea]]</nowiki>).
Beste interes termino batzuk ekitatea, justizia, berdintasun eta desberdintasun soziala eta altruismoa gaineratzen dituzte.
Ikusi: <nowiki>[[Ongizate Ekonomiaren funtsezko Teoremak]]</nowiki>
<nowiki>== Hurbilketa ==</nowiki>
Historikoki alor hau menderatu duten funtsezko bi hurbilketa egon dira. Lehenbizikoa, ekonomia neoklasikoa: funtsean <nowiki>[[Francis Edgeworth]]</nowiki>, <nowiki>[[Arthur Pigou]]</nowiki> eta <nowiki>[[Vilfredo Pareto]]</nowiki> (beste batzuk <nowiki>[[Alfred Marshall]]</nowiki>, <nowiki>[[Henry Sidgwick]]</nowiki>, etab. ere barneratzen dituzte) lanen ondorioz sortu zena. <nowiki>'''</nowiki>Ongizate ekonomia berria<nowiki>'''</nowiki> <nowiki>[[John Hicks]]</nowiki>; <nowiki>[[Nicolas Kaldor|Nicholas Kaldor]]</nowiki>, <nowiki>[[Paul Samuelson]]</nowiki>, etab. autoreek sortu zuten, sintesi klasiko-keynesiarra edo "sintesi neoklasikoa" -ren hildotik.
Hurbilketa neokalsikoa ondorengo hautemateetan oinarritzen da:
<nowiki>*</nowiki> Utilitatea kardinala da, hau da, eskala batean neurgarria zuzeneko behaketa edo juzioarengatik.
<nowiki>*</nowiki> Hobespenak egonkorrak dira eta kanpo jatorria dute gizabanakoentzat.
<nowiki>*</nowiki> Kontsumo gehigarriak erabilgarritasun jaitsiera dakar (utilitate marjinaren gutxitzea).
<nowiki>*</nowiki> Pertsona guztiek elkarrekiko konparagarriak diren utlitateak dituzte (ikus <nowiki>[[Kontsumitzailearen Teoria]]</nowiki>).
Aurreikuspen hauen arabera Ongizate Sozialaren funtzioa eraiki daiteke. Banakako utilitate funtzioen gehikuntza egin eta funtzio horiek maximizatzen diren lekuan lortu ahalko da.
"Ongizate Ekonomia berriak" utilitatea kontzeptu ordinal bezala hartzen du: lehentasunak modu ordenatuan antolatu daitezke, baina ordena horrek neurri absolutu edo objektiboa suposatzen du. Hurbilketak esplizituki efizientzia eta banaketa ulertzeko esfortzuak esplizituko desberdintzen ditu eta, horregatik, tratera ezberdina ematen die.
Efizientziari lotutako gaiak Paretoren efizientzia kontzeptuarekin eta <nowiki>[[Kaldor eta Hicks]]</nowiki> autoreen konpentsazio testekin neurtzen dira. Aitzitik, irabazien banaketarekin erlazionaturiko gaiak onura sozialen funtzioekin lotzen dira. Horrez gain, efizientziaren inguruko ikerketek alde batera utzi dituzte neurri kardinalak, utilitateko kurba ordinalak erabiltzen dituztelarik. Interesen arabera "ondasunen saskiak" ordenatzen dituzte, horrela analisirako nahikoa da indiferentzia kurben "eremuko mapa" bat. Eremuaren zailtasuna eta konplexutasuna direla medio, hurbilketa nagusiki ongizatearen ekonomia "tradizional" edo "neo - klasiko" bezala ezagutuko da.
<nowiki>== Ekoizpena eta kontsumoaren arteko erlazioa ==</nowiki>
Ekoizpena eta Kontsumoaren arteko erlazioa grafikoki sistema sinple (bi kontsumitzaile - 1 kontsumitzailea eta 2 kontsumitzailea -, bi produktu (X eta Y) eta bi ekoizpen faktore bakarrik (Lana (L) eta Kapitala (K)) baten bitartez ondorengo modura erakutsi daitekeː
<nowiki>[[Fitxategi:Production_and_consumption_small.png|link=https://eu.wikipedia.org/wiki/Fitxategi:Production_and_consumption_small.png|frameless|390x390px|erdian]]</nowiki>
Diagraman PQ kurbak, ekoizpenaren aukera agregatuak erakusten ditu. X eta Y produktuen arteko efizientzia puntu guztiak erakusten ditu. Ekonomiak ondasun horietako A produktuak ekoizten baditu, aldaketa tasa marjinala (MRS), X bidez Y, 2 izango da (hots, bi X behar dira Y produktu bakoitzeko, edo Y produktuko bi X ekoiztuko dira).
A puntuak, <nowiki>[[Edgeworth David|Edgeworth]]</nowiki> kaxa baten ertza definitzen du, non kontsumoaren diagrama barneratzen duen. Honek, X eta Y produktuen konbinaketa irudikatzen du eta bi kontsumitzaileek kontsumitu ditzakete. Beraien lehentasunak, kaxaren barneko indiferentzia kurbekin daude ordezkatuta. B puntuan, ordezkapen tasa marjinala (MRT) 2ren berdina da, eta C puntuan, 3ren berdina. Ekoizpenarekin orekan B kontsumoa dago bakarrik (MRS = MRT). BCA kurbak gizabanakoen kontsumoan efizientzia puntuen <nowiki>''</nowiki>locus<nowiki>''</nowiki>-ak definitzen ditu (MRS1 = MRTS2). Kurba horretan mugitzen garen heinean, gizabanako bakoitzak aukeratu eta kontsumizen dituen X eta Y ondasunak aldatzen dira. Puntu bakoitzari lotutako utilitate datuak, utilitate funtzioak sortzeko erabiliak izan daitezke (goian, hurbilketa), horrela erlazio optimoak ebatzi daitezkelarik.
<nowiki>== Aintzat hartu beharreko lehentasun eta utilitateak ongizatearen inguruan ==</nowiki>
Hainbat kontsumitzaile, ekoiztutako ondasunen saski eta konponketa edo ekoizpen prozesura ekarritako faktoreen nahasketa utilitate daude eta Paretoren efizientziaren arabera, denak bateragarriak dira. Teorian ekoizpen kurbako aukerak bezain besteko puntu "optimoak" daude. Emaitza optimo horiek kontsumo eta ekoizpenaren arteko infinitu oreka puntu inplikatzen dituzte.
Ondorioz, Paretoren efizientzia ongizate sozialerako beharrezko baldintza (baina ez nahikoa) dela argudiatu da. Paretoren puntu optimo bakoitzak ekonomiako sarrera ezberdinen banaketa, ... suposatzen du. Nola determinatu dezakegu hortaz banaketa horietako bat besteak baino desiragarriagoa den? "ongizate sozialeko funtzio" bat zehazten dugunean, esplizituki edo inplizituki, hau da erabakitzen duguna. Funtzio horrek gizarteko utilitate unipertsonalaren inguruko balioak biltzen ditu. Beste hitz batzutan, gizarte bat osatzen duten indibiduoen garrantzi erlatiboa zehazteko modu matematikoa da.
Funtzio utilitario bat (Bentham-en ongizate funtzioa bezala deitua baita ere) indibiduo bakoitzaren utilitatea gehitzen du gizartearen utilitatea lortzeko. Ikuspegi honetatik begiratuta, indibiduo bakoitza berdina da, bakoitzaren hasierako utilitate mailari garrantzirik eman gabe.
Beste muturrean "maximo-minimo" edo "Rawlsen funtzioak" bezalako hurbilketak daude. Rawlsen iritziaren arabera, ongizatea gutxien daukatenen utlitatea maximizatzerakoan maximizatzen da. Gutxien daukatenen egoera hobetu ezean inongo aktibitate ekonomikok ez du ongizate soziala haziko.
Eremu honetako ekonomilari gehienak ongizatea bi ikuspegi hauen bitarteko zerbait dela zehazten dute.
Espazio grafiko batean lantzeko helburuarekin, ongizate sozialaren funtzioa normalean indiferentzia soziala bezalako kurba batera lekualdatzen da, bertan beste funtzio ekonomikoekin elkar eragiteko. "Kurba utilitarioa" bat lineala (zuzena) da eta eskubirantz jaitsi edo beherazten da. Horrela, indibiduo baten utilitatea handitzen doan heinean beste batena jaisten doala erakusten du, izan ere, "utilitate sozial" kantitate bakarra dago banatu edo konpartitu behar dena gizarte batean. Max eta min kurbak jatorri bereko bi zuzen bezala agertzen dira, 90 graduko angelu bat osatuz. Honek, utilitate eta irabazi soziala osagarriak direla erakusten duː ez du garrantzirik indibiduo baten utilitatea zenbatean handitzen den, bestearena handitu ezean, ez da gizartean hazkunde totalik egongo. Erdibideko kurbak lehenengoarekin dute antzekotasun handiena, orokorrean, zuzenak izan beharrean kurbak izaten baitira. Batzuk bitarteko hurbilketa bat bezala ikusten dute.
<nowiki>[[Fitxategi:Social indifference curves small.png|frameless|727x727px|erdian]]</nowiki>
Ongizate sozialaren kurba osagarri bat eraiki daitekeː ekonomia bateko indibiduotan banatutako ondasun eta zerbitzuen balio monetarioa neurtuz, horrela "kontsumitzailearen irabaziak" kalkulatu daitezke eta irabazi hori ondasun eta zerbitzu gehigarriak eskuratzeko erabiltzen dela erabakiz.
<nowiki>== Zazpi ekuazioko eredu sinple bat ==</nowiki>
Ongizate ekonomiaren arazo nagusiena, ongizate sozial baten funtzioaren maximo teorikoa aurkitzea da. Hainbat mugapenetara lotuta dago, hala nola, ekoizpen sistemak dituen teknologiaren egoera, erabilgarriak diren baliabide naturalak, azpiegitura nazionala eta muga "sozialak" (esate baterako, indibiduoen jokabidea, utlitate pertsonalen maximizazioa, irabazien maximizazioa, ...).
Eredu ekonomiko sinpleenetan, aurrez aipatutako zazpi ekuazio ebatziak lortu daiteke. Berriro errepikatuzː eredu horiek bi kontsumitziale soilik izango lituzkete (1 kontsumitzailea eta 2 kontsumitzailea), bi produktu (X eta Y) eta ekoizpeneko bi faktore (Lana (L) eta Kapitala (K)). Ondorengo modura zehaztu daitezke gainerako kontsiderazioakː 1. kontsumitzailearen utilitatea U1 izanik eta 2. kontsumitzailearen utilitatea U2, Ongizate Soziala honela maximizatu daiteke (OS edo BS)ː
<nowiki>*</nowiki> OS = f (U1·U2) ondorengo baldintzetara lotutaː
<nowiki>*</nowiki> K= Kx + Ky (K kantitate totala, X ekoizpenean eta Yren ekoizpenean erabilitako kantitatearen berdina da).
<nowiki>*</nowiki> L = Lx + Ly (X eta Y ekoizpenetan erabilitako lan kantitatea)
<nowiki>*</nowiki> X= X (Kx Lx) (X ondasunerako ekoizpen funtzioa)
<nowiki>*</nowiki> Y = Y (Ky Ty) (Y ondaunerako ekoizpen funtzioa)
<nowiki>*</nowiki> U1 = U1 (X1 Y1) (1 kontsumitzailearen lehentasunak)
<nowiki>*</nowiki> U2 = U2 (X2 Y2) (2 kontsumitzailearen lehentasunak)
Ekuazio hauen emaitzak Paretoren optimoa sortzen dute.
Adibide erreal batean, milioika kontsumitzailerekin, ehundaka produkturekin eta ekoizpeneko hainbat faktoreekin, kalkuluak askoz ere zailagoak bihurtuko lirateke.
<nowiki>== Ongizate Sozialaren maximizazioa ==</nowiki>
Arestian aipatu bezala, kurba baten uzkurduretatik deribatu daitezke utilitate funtzioak. Funtzio asko, puntu bakoitzeko bat, kurba horietatik deribatu daitezke. Utilitate sozialaren muga, utilitate guzti horien ertz edo kanpo limite batetik erdietsi daitezke.
Utilitateko muga bakoitzak balibide efizientearen banaketa
Cada punto en la frontera de utilidad social representa una distribución de recursos eficiente dados los recursos de la economía en cuestión.
Beste hitz batzutan esanda, Paretoren optimoaren ikuspegitik baliabide ekonomikoen banaketa, ekoizpen, kontsumo eta, ekoizpen eta kontsumoaren arteko interakzioa.
Ondorengo diagraman, MN kurba utilitate sozialaren muga da. D puntua, lehen diagraman B puntua dena, aldaketa marjinalaren oreka dago (MRS = MRT), hau da, kontsumoa eta ekoizpena A puntuan eraldatzen dira. E puntua utlitate sozialaren mugaren barruan dago (inefizientzia bezala adierazia), izan ere, MRS C, MRT A puntuaren desberdina da.
<nowiki>[[Fitxategi:Welfare max small.png|358x358px|erdian|frameless]]</nowiki>
Nahiz eta Paretoren efizientziaren arabera puntu guztiak ezberdinak izan, batek soilik adierazten du utilitate soizala noiz maximizatzen den. <nowiki>'''Z puntua, non utilitate funtzioaren muga (MN) indiferentzia sozialaren kurbaren (SI) tangentea den (bukatzeke).'''</nowiki>
<nowiki>== Ongizatea eta efizientzia ==</nowiki>
Nahiz eta ekonomiak "efizientziaren banaketa" dutela pentsatzen den, ekoizten diren ondasunak hauen utilitate maximoa lortzen duten pertsonetan banatzen direnean, ekonomialari askok nahiago izaten dute Paretoren efizientziaren kontzeptua erabili efizientzia egoakiren muga adierazteko,
Ongizate sozialeko neurri honen arabera, egoera bat optimoa izango da inoren egoera okertu gabe ezin daitekeenean inorena hobetu.
Paretoren efizientzia hau, soilik ondorengo irizpideak gogobetetzen badira lortu daitekeː
<nowiki>*</nowiki> Kontsumitzaile guztientzat ordezkapen marjinalaren erlazioa (RMS) kontsumoan berdina da. Hau, kontsumitzaile batek beste bati deribatu gabe gehiago lortu ezin duenean gertatzen da.
<nowiki>*</nowiki> Produktu guztientzako aldakuntza marjinalaren erlazioa berdin da. Hau, produktu baten ekoizpena handitzea beste produktu batzuen ekoizpena murriztu gabe egitea ezinezkoa denean gertatzen da.
<nowiki>*</nowiki> Ekoizpen prozesu guztietako berdinak dira ondasunaren kostu marjinala eta produktuaren irabazi marjinala. Ondasun zehatz bat ekoizten duten enpresa guztientzat faktore baten produktu fisiko marjinala berdina denean gertatzen da.
<nowiki>*</nowiki> Ordezkapen marjinaleko erlazioak kontsumoan ekoizpeneko aldakuntza marjinalaren tasen berdinak dira. Adibidez, ekoizpena kontsumitzaileen beharretara berdindu behar diren eremuetan.
Hainbat baldintzek inefizientziara eramaten dutela argudiatu da. Besteak beste ondorengoak barneratzen diraː
<nowiki>*</nowiki> Merkatuko egitura inperfektuakː monopolioak, monopsonioak, oligopolioak eta monopolioko egoera lehiakorrak.
<nowiki>*</nowiki> Ekoizpeneko faktoreen esleipen inperfektu edo inefizientea.
<nowiki>*</nowiki> Merkaturaren akatsak, "kostu soziala" barne.
<nowiki>*</nowiki> Prezioen diskriminazioa, prezioen manipulazioa barne.
<nowiki>*</nowiki> Informazio asimetrikoa, gardentasun falta eta eragile-nagusiaren arazoa.
<nowiki>*</nowiki> Monopolio naturaletan epe luzeko kostuen gainbehera.
<nowiki>*</nowiki> Hainbat zerga tasa eta salneurri.
Ekonomia bat Paretoren efizientziara garatzen ari den determinatzeko asmoarekin "konpentsazio testak" burutu dira. Hau, aldaketa gehienak pertsona batzuen egoera hobetu eta beste batzuen egoera okertzen duenean oinarritu dira. Horregatik, irabazleak galtzaileei konpentsatuko balie zer gertatuko litzatekeen aztertu dute. <nowiki>'''</nowiki>"Kaldorren irizpide"-aren arabera, irabazleen maximoa (bukatzeke).<nowiki>'''</nowiki>
<nowiki>== Ongizate ekonomiaren erlazioa beste adar batzuekin ==</nowiki>
Mikroekonomian erabiltzen diren teknika asko erabiltzen ditu ongizate ekonomiak. Horregatik, askotan adar bat bezala, eremu edo erdibideko zein garatutako espezializazio bat bezala ere ikusi daiteke. Ostera, bere emaitzak makroekomian aplikatuak izan daitezke, edota, eragina izan dezakete. Izan ere, ongizate ekonomia bi ekonomien hurbilketa bezala ikusi daiteke. Ikerketa eta ongizate ekonomiaren tekniken "galdu-irabaziaren analisia" emaitza zehatza da, baina alde batera uzten ditu banaketa irabaziaren aspektuak. Zientzia politikoak ongizate eremuko interesa ere elkarbanatzen du, baina teknika kuantitatibo gutxiago erabiltzen ditu.
Garapeneko teoriak ere arazo hauek aztertzen dituzte, eta garapen sozialerako funtsezkoak direla kontsideratzen da.
<nowiki>== Kritika ==</nowiki>
Ekonomilari edo politologo batzuk, hala nola, Austriar eskolakoak, utilitate funtzio kardinal bat eta/edo ongizate sozial kardinal baten funtzioa zehaztea posible den zalantzan jartzen dute. Eta posible izanda ere, funtzio horiek balio edo utilitate bat izango luketela argudiatzen dute. Arrazoirik funsezkoena utilitate sozialeko kurbak sortzeak duen zailtasuna da (bai praktikoki zein teorikoki). Gainera, indibiduo bakoitzaren kurba agregatuetatik abiatuta sortzen diren utilitate kurba sozialak adierazten dutena zalantzan jartzen da, nahiz eta kurbek dirudunenak zein txiroenak barneratu.
Paretoren araberako banaketa optimoak ere eztabaidatuak izan dira, batez ere, ondasun eta baliabideen arteko erlazioa ezagutzen ez den eskemetan. Aitzitik, teoria neoklasikoak erlazio hau ongi definituta dagoela azpimarratzen du.
Azkenik, utilitate ordinalen funtzioak zalantzan jartzen dituztenak ere badaude, "prezio indizeen" ordez "ordaintzeko prestutasuna" adierazten duten funtzioak proposatzen dituzte. Ongizate ekonomia prezio indizerik gabe kalkulatuak izan daitezke, baina, hau ez da ohikoa.
<nowiki>== Oharrak ==</nowiki>
<nowiki>== Erreferentziak ==</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> Casares Ripol, Javier: "El pensamiento en la política económica" (cap 4: La Economía del Bienestar) .- ESIC Editorial, 2002
<nowiki>*</nowiki> Dahl, Robert A. y Lindblom, Charles E.: POLITICA, ECONOMIA Y BIENESTAR : LA PLANIFICACION Y LOS SISTEMAS POLITICO-ECONOMICOS REDUCIDOS A PROCESOS
<nowiki>*</nowiki> Dobb, Maurice::Economía Del Bienestar Y Economía Del Socialismo .- Siglo XXI Ediciones
<nowiki>*</nowiki> Nussbaum, Marta: Capacidades como titulaciones fundamentales: Sen y la justicia social Editorial: Universidad Externado de Colombia agosto de 2005
<nowiki>*</nowiki> SEGURA, J.: Análisis Microeconómico. Alianza Universidad Textos, 1994.
<nowiki>*</nowiki> Sen, A.K y Casas Pardo, José~: "Nueva economía del bienestar: escritos seleccionados" Universitat de València, 1995 .- accesión parcial <nowiki>[http://books.google.com/books?id=ptBfbrm_iSQC aquí]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> Sen, A.K.: Economía de bienestar y dos aproximaciones a los derechos Editorial: Universidad Externado de Colombia diciembre de 2001
<nowiki>*</nowiki> Stiglitz, Joseph E. y María Esther Rabasco: La economía del sector público Antoni Bosch editor, 2003 accesión parcial en <nowiki>[http://books.google.com/books?id=uJmFnvYxDBEC aquí]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> Theil, H: "Economics and Information Theory" .- North Holland (1967) Amsterdam
<nowiki>*</nowiki> VARIAN, H.: Análisis Microeconómico. Barcelona, Antoni Bosch, 1992.
<nowiki>*</nowiki> Varios (Arrow, Scitowsky, etc) Ensayos sobre economía del bienestar v.1 Fondo de Cultura Económica, c1974
<nowiki>== Ikus baita ere ==</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> <nowiki>[[Teoremas fundamentales de la economía del bienestar]]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> <nowiki>[[Teoría del equilibrio general]]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> <nowiki>[[Dinámica de sistemas]]</nowiki> económicos
<nowiki>*</nowiki> <nowiki>[[Sistema complejo]]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> <nowiki>[[Sistema dinámico]]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> <nowiki>[[Teoría del Segundo Mejor]]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> <nowiki>[[Microeconomía]]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> <nowiki>[[Escuela neokeynesiana]]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> <nowiki>[[Escuela neoclásica]]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> <nowiki>[[Economía de la salud]]</nowiki>
<nowiki>== Kanpo loturak ==</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> Besley, Thimothy: <nowiki>[https://web.archive.org/web/20091229024346/http://econ.lse.ac.uk/~tbesley/papers/welfpub.pdf Welfare Economics and Public Choice]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> Cantarero Prieto, David: <nowiki>[http://personales.unican.es/cantared/TEMA%203.%20TRANSPARENCIAS.%20PDF.pdf. ECONOMIA DEL BIENESTAR. Economía del Sector Público]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> García, Pablo y Hoffman, Silvia T: <nowiki>[http://www.csociales.uchile.cl/publicaciones/moebio/13/garcia.htm El Bienestar como Preferencia y las Mediciones de Pobreza]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> López, Raúl <nowiki>[http://www.uam.es/personal_pdi/economicas/ralopez/eleccionsocial/Tema8.pdf. Introducción a la Economía del Bienestar.]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> Mendieta, Juan Carlos <nowiki>[http://economia.uniandes.edu.co/es/profesores/planta/mendieta_juan_carlos/economia_del_bienestar_aplicado/archivos_para_descargar Economía del Bienestar Aplicado - Archivos para descargar]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> Menger, Carl: <nowiki>[http://www.hacer.org/pdf/Menger02.pdf. Economía y Bienestar Económico]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> Anon: <nowiki>[http://www.eumed.net/tesis/ov/cap5-5.doc. Análisis de la posición de Rawls: La justicia como imparcialidad]</nowiki>
<nowiki>*</nowiki> Anon: <nowiki>[http://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=2494274 La economía del bienestar como base del principio marginalista de la formación de los precios]</nowiki>
<nowiki><references /></nowiki><div></div>
| |||