«Dohaintza-kontratu»: berrikuspenen arteko aldeak

Aurreko kontzeptuari jarraiki, ezinbestekoak diren hiru ezaugarri azpimarratu behar dira dohaintzaren inguruandohaintzan:

3.     Emaileak, bere ondarean oraingo momentuan duena bakarrik eman daitekedezake.

Dohaintzak berehalako ezaugarri bezala aurkezten du kontratu unilaterala izatea,; baita ere, egintza juridiko bilaterala izatea ere, kontratu tipo guztiak horrelako egintzak baitira, bi edo borondate gehiago eskatzen dituztenakdituztelarik.  

Eskuzabaltasuna da egintza bat, zeinetan pertsona batek beste bati, abantaila edo etekin material edo ekonomiko bat ematen dion. Beraz, esan daiteke dohaintza liberazio espezie bat dela, azkenean dohaintzan gauzaren edukitzaren transmisioa dagoelako funtsezko baldintza bezala.

Dohaintzan beraz, egilearen ondarea pobretzen da, hartzailearen ondarea aberasten den heinean. Aberaste horren kausa izango da haren ondarea gutxitzea. Hortaz, dohaintzan ez da gertatzen, beste dohaineko negozioetan gertatzen den bezalaxe, alderdi batek abantaila lortzea beste alderdiaren ondarearen aktibotik ezer erauzi gabe —adibidez, mandatua dohainekoa denean—, baizik eta, beste baten alde gauzatzen den xedapena izango da, alderdi bat aberasten duena, beste alderdia pobretzen duen moduanbitartean. Beraz, dohaintza bat egin ahal izateko kontratua dohainekoa izan behar dadu.

Doako kontratua ematen da, grabamenak alderdietako batek bere gain hartzen dituenean, eta irabaziak beste alderdiaren aldekoak diren bitartean,. berazBeraz, esan dezakegu dohaintza kontratua doakoa dela. Doakotasunaren ideia honek ez du galarazten kontratu honek eman ditzakeen mota desberdinen artean bereizketa ematea, dohaintza garbi eta sinpleak egon daitezke batetik, eta bestetik kostubidezko dohaintzak. Dohaintza sinplea da, dohaintza-hartzaileak hartako onarpenekoak baino baldintza handiagoak eskatu gabe, emandako gauzaren jabetza lortzen duen huraduenean; ordea, kostubidezko dohaintza karga batzuk dohaintza-hartzaileari inposatuz egiten den hura da.

Dohaintza kontratuaren helburu zuzena, alderdien artean eskubide eta obligazioak sortzea da,: dohaintza-hartzailearen eskubideak dohaintzan emandako gauzaren gainean eta dohaintza-emaileak obligazioa dauka gauza horren jabetza dohaintzan emateko.

Dohaintza-emailearen obligazioko objektuak edo kontratuko zeharkako objektuak, prestazio positibo bat suposatzen du: gauza baten ematea.

Kontratuko objektu materiala, dohaintzak barne hartzen dituen ondasunak dira.

Dohaintzak egiteko, kontratatzeko gaitasuna eta gauza xedatzeko ahalmena izan behar dueladu dohaintza-egileak. Halaber, ezgaituen eta emantzipatu gabeen-gabeko adin txikikoen ordezkari legalek horien izenean egin ahalko dituzte dohaintzak, beti ere beharrezkoa den baimen judizialak ezartzen dituen betebeharrei jarraiki.

Dohaintza onartzean, aldiz, egintza juridiko bat denez, ulertzeko gaitasun naturala galdatzen da. Adimen horren faltan, ordezkari legalek onartu beharko dute dohaintza. Hala, deusezak izango dira dohaintzak onartzeko bereziki ezgaituta dauden pertsonen alde egindako dohaintzak, nahiz eta tartean jarritako pertsona baten alde eginak egon, edo beste kontratu baten itxurapean eginak egon.

Dohaintza kontratua “idatziz edo ahoz egin daiteke” ondasunak higigarriak edo higiezinak diren kontuan hartuz, baita ere kontuan hartuz ondasun higigarriak duen balioa. Beraz, kontratua formala edo hitzartua izan daitekeelarikdaiteke.

* Balioak kopuru txikiatxikiagoa gainditzen badu baina kantitate handiagora ez bada igotzen, dohaintza idatziz egin behar da.

Ondasun higiezina ematen bada dohaintza, lege zibil batzuetan, bere salmentarako legeak eskatzen duen forma berean egingo dela ezartzenbeharko da.

'''Adostasunezkoa:''' dohaintza-hartzailearen onarpenik gabe ez da existitzen kontratua. Onarpen horrek, bi alderdien artean adostasuna sortu deladuela suposatzen du. Adostasunak, objektu eta kausarekin batera, kontratua sortzen dutenakdute.

'''Aldebakarrekoa:''' obligazio nagusia dohaintza-emailearena da, hauobligazioa izanik dohaintzan emandako gauza entregatzea.

'''Doakoa:''' dohaintzaren esentzia da, dohaintza-emailearen ondarea pobretzen dadela hartzailearena aberasten delarik. Honekin batera doa elementu psikologiko bat, atsegin izateko borondatea.

Kontratu honen beste ezaugarrietako bat, dohaintza-emailea ez dadela ebikzioaren erantzule izango, ez bada behartu horretara edo dohaintza karga batekin badator.

Dohaintzaren berezko efektua da dohaintza-egilea pobretzea eta hartzailea  aberastea.  Horrez  gainera,  honako  efektu  hauek  ere ager daitezke dohaintzan:<ref>{{Cite book|hizkuntza=es|izenburua=Derecho de obligaciones y contratos. Segunda edición (2013)|urtea=|abizena=A. Navarro Mendizábal|izena=Íñigo|orrialdeak=513-514|orrialdea=|argitaletxea=CIVITAS, Thomson Reuters|ISBN=}}</ref>

1.- Dohaintza-hartzaileak gauza hirugarren baten aurrean galtzekotan, edo gauzak ezkutuko akatsak baditu, dohaintza-egilea ez da saneamendua egitera behartua egongo. Hala ere, dohaintza-hartzailea subrogatu egiten da dohaintza- emaileari ebikzio kasuan dagozkion eskubide eta akzio guztietan.

3.- Dohaintza-egilearen zorrak ordaintzeko beharrari dagokionez, dohaintza-hartzaileak ordaindu behar  izateko, beharrezkoa da esanbidez horrela ituntzea. Bidenabar, beste gauzarik adosten ez den bitartean, ordaindu beharreko zor bakarrak dohaintza egin aurretik dohaintza-hartzaileak zituenak izango dira.

* '''Ordain gisa emandako dohaintzak:''' emaileak jasotako zerbitzuak kontuan hartuta egiten den hura da. eta honekHonek legezko akzioa du hura eskatzeko. Dohaintzak zerbitzuaren zenbatekoa beti gainditu beharbeharko du.

* '''Dohaintza mortis causa:''' termino batera etenda badadagoena, emailearen heriotzara, eta gehienetan legatura edo jaraunspenera parekatzen den hura. Testamentu bezala dohaintza egintzak baliozkoa izan behar du; kontrakoa gertatzen bada ez ditu efektuak izango.

* '''Ezkontideen arteko dohaintza:''' ezkontide batek bestearen  alde egiten duen hura da, ordenamendu batzuetan (argentinarra, adibidez) debekatuta dagoena.