Lankide:Amaia Agirrezabalaga/Proba orria: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
55. lerroa:
A puntuak, [[Edgeworth David|Edgeworth]] kaxa baten ertza definitzen du, non kontsumoaren diagrama barneratzen duen. Honek, X eta Y produktuen konbinaketa irudikatzen du eta bi kontsumitzaileek kontsumitu ditzakete. Beraien lehentasunak, kaxaren barneko indiferentzia kurbekin daude ordezkatuta. B puntuan, ordezkapen tasa marjinala (MRT) 2ren berdina da, eta C puntuan, 3ren berdina. Ekoizpenarekin orekan B kontsumoa dago bakarrik (MRS = MRT). BCA kurbak gizabanakoen kontsumoan efizientzia puntuen ''locus''-ak definitzen ditu (MRS1 = MRTS2). Kurba horretan mugitzen garen heinean, gizabanako bakoitzak aukeratu eta kontsumizen dituen X eta Y ondasunak aldatzen dira. Puntu bakoitzari lotutako utilitate datuak, utilitate funtzioak sortzeko erabiliak izan daitezke (goian, hurbilketa), horrela erlazio optimoak ebatzi daitezkelarik.
 
== Aintzat hartu beharrekoakbeharreko lehentasun, utilitate eta utilitateak ongizatearen inguruan ==
 
Hainbat kontsumitzaile, ekoiztutako ondasunen saski eta konponketa edo ekoizpen prozesura ekarritako faktoreen nahasketa utilitate daude eta Paretoren efizientziaren arabera, denak bateragarriak dira. Teorian ekoizpen kurbako aukerak bezain besteko puntu "optimoak" daude. Emaitza optimo horiek kontsumo eta ekoizpenaren arteko infinitu oreka puntu inplikatzen dituzte.
Hay numerosas combinaciones de utilidad del consumidor, canastas de bienes producidos y arreglos o mezclas de aportes de los factores al proceso productivo que son compatibles con la eficacia de acuerdo a Pareto. En teoría hay tantos “óptimos” como hay puntos en la curva de posibilidades de producción (ver discusión en “teoremas fundamentales de la economía del bienestar”, especialmente lo referido al teorema de separación y/o línea “r”) lo que implica una infinidad de posibles puntos de equilibrio entre el consumo y la producción que podrían producir tal(es) resultado(s) óptimo(s).
 
Ondorioz, Paretoren efizientzia ongizate sozialerako beharrezko baldintza (baina ez nahikoa) dela argudiatu da. Paretoren puntu optimo bakoitzak ekonomiako sarrera ezberdinen banaketa, ... suposatzen du. Nola determinatu dezakegu hortaz banaketa horietako bat besteak baino desiragarriagoa den? "ongizate sozialeko funtzio" bat zehazten dugunean, esplizituki edo inplizituki, hau da erabakitzen duguna. Funtzio horrek gizarteko utilitate unipertsonalaren inguruko balioak biltzen ditu. Beste hitz batzutan, gizarte bat osatzen duten indibiduoen garrantzi erlatiboa zehazteko modu matematikoa da.
En consecuencia, se ha alegado , la eficiencia de Pareto es una condición necesaria pero no suficiente para el bienestar social​ Cada óptimo de Pareto corresponde a una distribución diferente del ingreso, etc, en la economía. Como podemos entonces determinar económicamente si alguna de esas distribuciones es más deseable que otras? Esta es la decisión que se hace, explícita o implícitamente, cuando especificamos una ‘función del bienestar social”. Esa función incorpora juicios de valor acerca de la utilidad interpersonal en una sociedad.​ En otras palabras, es una manera matemática de establecer la importancia relativa de los individuos que constituyen una sociedad.
 
Funtzio utilitario bat (Bentham-en ongizate funtzioa bezala deitua baita ere) indibiduo bakoitzaren utilitatea gehitzen du gizartearen utilitatea lortzeko. Ikuspegi honetatik begiratuta, indibiduo bakoitza berdina da, bakoitzaren hasierako utilitate mailari garrantzirik eman gabe.
Una función utilitaria (también llamada una función del bienestar de Bentham) agrega la utilidad de cada individuo para obtener la de la sociedad. Desde este punto de vista, cada individuo es igual, sin importar cual sea el nivel inicial de utilidad de cada uno de ellos. Una unidad extra de utilidad para el que se muere de hambre es lo mismo que una medida extra para un magnate.
 
Beste muturrean "maximo-minimo" edo "Rawlsen funtzioak" bezalako hurbilketak daude. Rawlsen iritziaren arabera, ongizatea gutxien daukatenen utlitatea maximizatzerakoan maximizatzen da. Gutxien daukatenen egoera hobetu ezean inongo aktibitate ekonomikok ez du ongizate soziala haziko.
En el otro extremo están las aproximaciones “máxima-mínima” o “funciones de Rawls”. De acuerdo al criterio de Rawls, el bienestar se maximiza cuando la utilidad de quienes tienen menos se maximiza. Ninguna actividad económica aumentara el bienestar social a menos que mejore la situación de los miembros de la sociedad que estén peor.
 
Eremu honetako ekonomilari gehienak ongizatea bi ikuspegi hauen bitarteko zerbait dela zehazten dute.
La mayoría de los economistas en estas áreas especifican funciones del bienestar que son intermedias a esas dos visiones.
 
Espazio grafiko batean lantzeko helburuarekin, ongizate sozialaren funtzioa normalean indiferentzia soziala bezalako kurba batera lekualdatzen da, bertan beste funtzio ekonomikoekin elkar eragiteko. "Kurba utilitaria" bat lineala (zuzena) da eta eskubirantz jaitsi edo beherazten da. Horrela, indibiduo baten utilitatea handitzen doan heinean beste batena jaisten doala erakusten du, izan ere, "utilitate sozial" kantitate bakarra dago banatu edo konpartitu behar dena gizarte batean. Max eta min kurbak jatorri bereko bi zuzen bezala agertzen dira, 90 graduko angelu bat osatuz. Honek, utilitate eta irabazi soziala osagarriak direla erakusten duː ez du garrantzirik indibiduo baten utilitatea zenbatean handitzen den, bestearena handitu ezean, ez da gizartean hazkunde totalik egongo. Erdibideko kurbak lehenengoarekin dute antzekotasun handiena, orokorrean, zuzenak izan beharrean kurbak izaten baitira. Batzuk bitarteko hurbilketa bat bezala ikusten dute.
La función de bienestar social es generalmente trasladada o implementada como una curva de indiferencia social, a fin de poder emplearla en algún espacio gráfico, donde se la puede hacer interactuar con otras funciones económicas. Una “curva utilitaria” es linear (recta) y decae o disminuye hacia la derecha, mostrando que en la medida que la utiilidad de un individuo aumenta, la del otro disminuye: hay solo una cierta cantidad de "utilidad social", a ser distribuida o compartida en la sociedad. La curvas max-mini aparecen como dos rectas con un mismo origen, formando un ángulo de 90 grados, mostrando que utilidad y beneficio social son complementarias : no importa cuanto se aumente la utilidad de uno, sin incrementar la del otro no hay incremento total en la sociedad, Curvas intermedias generalmente se asemejan a la primera, pero son, generalmente, curvas en lugar de rectas. Algunos las ven como una aproximación intermedia
 
Ongizate sozialaren kurba osagarri bat eraiki daitekeː ekonomia bateko indibiduotan banatutako ondasun eta zerbitzuen balio monetarioa neurtuz, horrela "kontsumitzailearen irabaziak" kalkulatu daitezke eta irabazi hori ondasun eta zerbitzu gehigarriak eskuratzeko erabiltzen dela erabakiz.
Las formas intermedias de las curvas de indiferencia social pueden ser interpretadas como mostrando que, en la medida que la desigualdad social aumenta, lo más que se necesita aumentar el bienestar de quienes están bien a fin de compensar la pérdida de los que están mal.
 
Se puede construir una curva elementaria de bienestar social midiendo el valor monetario subjetivo de bienes y servicios distribuidos a los miembros de una economía a fin de calcular la “ganancia del consumidor’​ y asumiendo que tal ganancia se emplea para adquirir bienes y servicios adicionales.
 
== Zazpi ekuazioko eredu sinple bat ==