Pascalen printzipioa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Principe de Pascal.jpg|thumb|180px|Pascalen upela: [[upel]]a lehertzen da ur-zutabe baten presioaren eraginez]]
'''Pascalen printzipioa''' [[hidrostatika]]ren [[lege (zientzia)|lege]] nagusietakoa da. Honako hau dio: [[Fluido]] konprimaezin bat orekan baldin badago ontzi deformaezin baten barnean, bertako edozein puntutan egiten den presioa norabide guztietan transmititzen da intentsitate berberaz.<ref name="hiru">{{erreferentzia|izena= |abizena= | url= http://www.hiru.eus/eu/fisica/presion-hidrostatica-el-principio-de-arquimedes |izenburua= Presio hidrostatikoa. Arkimedes-en printzipioa |argitaletxea= hiru.eus | sartze-data=2018-2-27}}</ref>{{lur erref}} Alegia, geldirik dagoen fluido bati presio aldaketa aplikatzen zaionean, fluido osoan transmititzen da alteraziorik gabe. Norabide guztietan berdina da, eta indar perpendikularra eragiten du ontziaren paretetan. [[Blaise Pascal]] frantziar zientzilariak ezarri zuen printzipio hau [[1647]]–[[1648]]an.
 
== Formula ==
Honako hau da printzipioaren definizio matematikoa:<ref name="hiru"></ref>
 
:<math> \Delta P =\rho g (\Delta h)\,</math>
 
* <math>\Delta P</math> = [[hidrostatika|presio hidrostatikoa]], edo fluido zutabe bateko bi punturen arteko presio-diferentzia, [[Pascal (unitatea)|pascaletan]].
* ''&rho;'' = [[fluido]]aren [[Dentsitate (fisika)|dentsitatea]] kg·m<sup>-3</sup>-tan.
*''g'' = [[grabitazioa|grabitatearen azelerazioa]] m·s<sup>-2</sup>-tan.
* <math>\Delta h</math> = fluidoaren altuera neurketa puntitikpuntutik gora, edo fluido zutabeko bi puntuen arteko altuera-diferentzia, [[metro]]tan.
 
== Aplikazioak ==
* [[Prentsa hidrauliko]]a eta [[jasogailu hidrauliko]]a
* [[Balazta hidrauliko]]a
* [[Artesiar putzu]]ak, [[ur-dorre]]ak eta [[presa]]k
* Oso kontuan hartzekoa da [[itsaspekaritza|itsaspekarientzat]]: [[presio atmosferiko]]a halako bi da 10 metroko sakoneran dagoen presioa, eta 100 kPa-etan handitzen da 10 metrotik 10 metrora.
 
== Erreferentziak ==