Gaztelako Koroa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t zuz
tNo edit summary
30. lerroa:
'''Gaztelako Koroa''' ({{lang-es|Corona de Castilla}}; {{lang-la|Corona Castellae}}), entitate historiko gisa, [[1230]]an Leongo eta [[Gaztelako Erresuma|Gaztelako]] erresumek behin betiko bat egin zutenean sortu zen. Egile batzuentzat, hala ere, bi lurraldeen Gorteek bat egin zutenean hitz egin daiteke Gaztela Koroaz, hamarkada batzuk geroago. 1230ean [[Fernando III.a Gaztelakoa]]k Leongo errege koroatu zuen bere burua. Bertan, [[Toledoko Erresuma]] eta [[Leongo Erresuma]] ([[Galiziako Erresuma|Galiziakoa]] barne) sartzen ziren
 
[[Bizkaia]], Gipuzkoa eta [[Arabako historia|Araba]] euskal lurraldeak ere Gaztelako Koroan sartu ziren, XIII. mendemendearen hasieran konkistatuak izan ondoren. BizkaiaBizkaiak jaurerri izaten jarraitu zuen; Gipuzkoa eta Araba probintzia bihurtu ziren. [[Errege-erregina Katolikoak|Errege-erregina Katoliko]]<nowiki/>en [[Granadako Gerra|1492ko konkista]]<nowiki/>ren ondoren, aurreko [[Granadako Erresuma]]ren izena gorde zuen erresuma jiteko lurralde berria Gaztelako Koroan sartu zuten. Granadari [[Nafarroako konkista|NafarroakErresuma]]k jarraitu zion, [[Nafarroako konkista|1512an]] konkistatua]] izan ondoren. Nafarroak erresuma estatusari eutsi zion, baina Gaztelako Koroaren baitanbarnean, 1515ean hari atxikia izan ondoren.
 
XVII. mendemendearen amaieratikamaieraz geroztik, Gaztelak galdu egin zuen berezko zituen erakundeen funtzionaltasuna, adibidez, Gaztelako Gorteena: ez ziren biltzen gehiago. Filipe V.a Borboikoaren etorreraz, berretsi egin zen absolutismorako joera, koroan zentratua, eta Gaztelako Koroari, gainera, Aragoiko Koroa atxiki zitzaion, azken hauekhoriek (Katalunia barne) [[Espainiako Ondorengotza Gerra|gerra galdu ondoren]].
 
[[Fitxategi:Iberiar_Penintsula_XVII-XVIII_mendeen_artean.png|thumb|ezkerrera|Iberiar penintsula XVII-XVIII mendeen artean.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Kondaira|hizkuntza=eu-ES|url=http://www.kondaira.eus/index.php/kondaira/historiaMateriala/mapak|sartze-data=2017-11-21}}</ref>]]