Kornelio Tazito: berrikuspenen arteko aldeak

('''Publio''' (edo '''Gaio?''') '''Kornelio Tazito''' (c. [[5554]] - c. [[120]]) [[Erromatar Inperioa|Erromatar Inperioko]] idazle eta historialari bat izan zen. [[Politika]] karrera zabal bat ere osatu zuen bere bizitzan zehar. [[Trajano]] enperadorearen agintean (98-117) idatzi zituen bere lan gehienak. Lan hauetatik ''[[Historiae]]'' eta ''[[Annales (Tazito)|Annales]]'' azpimarratu behar dira, non Erromako [[I. mendea|I. mendeko]] historiaren berri ematen den.

HaundikiaHandikia izanik baina Italiako sendi batean sortua arazoak izan zitzakeen ''[[cursus honorum]]'', hau da , karrera politikoan; hala ere, [[Julio Agrikola]]ren, Britaniako gobernadorearen, alabarekin ezkondu zen [[78]]. urtean eta honek ate asko zabaldu zizkion. [[Vespasiano|Bespasiano]]ren agintean [[kuestore (Antzinako Erroma)|kuestore]] izendatu zuten eta [[edil]] eta [[plebekoplebearen tribuno]]a izan zen [[Tito]]ren agintepean.

Harrez geroztik, datak zehatzagoak dira:<br /><p>

* [[88]]. urtean [[Vespasiano]]pean pretorpretore eta kuindezenbiro izango da.<br />

* [[89]] urtetik 93 urtera, [[Erroma]]tik at izango dugu, beharbada probintziaren batean gobernadore. Urte hauetan [[Domiziano]]ren botere despotikoaren eragina gailenduko da eta matxinada saiakera batzuk gertatu ziren.<br />

* [[93]]. urtean [[Julio Agrikola]]ren heriotzaren ostean, Erromara itzuliko zaigu, [[Domiziano]]ren errepresio garairik gogorrenetan.<br />

* [[96]]. urtean [[Domiziano]] erailko dute.<br />

Azken urte hauetan [[Domiziano]] ostenduta bizitzen saiatuko zen, ez zuen enperadorearen aurkako keinu handia bezain alferra egin nahi izan alde batetik, eta beste aldetik lausengaldiari ihes egiten zion. Erretiro honetan historia gaiak metatzeari lotu zitzaion, gero bere obretan erabiliko zuena.<br />

* [[97]]. urtean adierazpen askatasuna berreskuratuta ''[[Dialogus de oratoribus]]'' edo ''Hizlarien elkarrizketa'' idatzi zuen. Obra honetan erretorikaren alpertasunaalfertasuna senatu eta foro kontrolatu batean aldarrikatuko du. Urte honetan bertan, konsulkontsul sufekto izendatuko dute.<br />

* [[98]]. urtean [[Julio Agrikola]]ren biografia kaleratuko du, aitatxeren goraipamen bat.<br />

* [[99]]. urtean ''[[Germania (liburua)|''Germania'' edo ''De Origine et situ Germanorum]]'' ("Germania" edo "Germaniarren Jatorria eta kokapena") argitaratuko du, [[antzinako germaniarrak|germaniar herrien]] azalpen geografikoa, eta haien herritarren sinesmen, ohituren eta instituzioen ikerketa lana.<br />

* [[105]]. urtean "Historiak" idatziko du.<br />

* [[112]] eta [[114]]. urteen tartean Asian Prokosula izango dugu eta ''[[Annales (Tazito)|Annales]]'' obraren etena gertatzen da. Alabaina, Erromara itzuli eta gero jarritujarraitu egingo du.<br />

[[Kategoria:Antzinako Erromako politikariak|T]]