Julian Gaiarre: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Luistxo (eztabaida | ekarpenak)
Luistxo (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
41. lerroa:
Gainera, haren euskarazko gutun bat gorde da. [[Isidoro Fagoaga|Isidoro Fagoagak]] Erronkarira 1950ean egindako bidaia batean, Gaiarreren senitarteko batzuen etxean| aurkitu zuen gutun hura, 1884ko abenduan Bartzelonatik bidalia bere izebari.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Gayarre Garjon, Sebastian Julian - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/gayarre-garjon-sebastian-julian/ar-62356-135834/|sartze-data=2018-02-03}}</ref>
 
Egungo hizkuntzalarientzat [[erronkariera|erronkariko euskara]] zenaren lekukotasun garrantzitsua da eskuizkribu hori. Hala transkribatu da gutuna<ref name=":0" />:<blockquote>Barcelona, 19 diciembre 1884</blockquote><blockquote>Ene tia Juana maitia:Eugenio sin da arro onqui. Quemen gaude anisco onqui guziac, eta ori, nola dago? Nai dia sin cona ichasoaren ecustra? Anisco andi da, tia Juana; nai badu nic dud anisco deuri orrentaco, vidagearen pagataco eta quemenco ostatiaren pagataco. Eztu eguiten quemen ozic batrere. Chaten dugu quemen anisco onqui eta guero artan dugu iror nescasci postretaco, eta gazte eta pollit.</blockquote><blockquote>Ha! Cer vizia! Tia Juana maitia, amar urte chiquiago bagunu…! Gorainzi guzientaco eta piyco bat nescachi pollit Erroncarico guziat. </blockquote><blockquote>Julian</blockquote>[[Erronkariera|Erronkariko euskararen]] zenbait ezaugarri nabarmentzen dira testu horretan<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Euskararen lekukoak: ERRONKARI - LINGUA NAVARRORUM|hizkuntza=en-US|data=2014-04-13|url=http://linguanavarrorum.blogariak.net/2014/04/13/euskararen-lekukoak-erronkari/|aldizkaria=LINGUA NAVARRORUM|sartze-data=2018-02-03}}</ref>. Esate baterako:
* [[Fonetika|Fonetikan]] ageri dira herskari ahoskabeak sudurkari ostean (''on'''qui''', quemen'''co'''''); kontsonante belar ozena ere bai hitz hasieran ('''''co'''na, '''que'''men''); bada sinkopa edo kontsonante arteko bokal galerarik  (''ecustra'')…
 
* Izenaren morfologian: ''-tako'' atzizkia zerabilen destinatiborako (Norentzat) zein prolatiborako (Nortzat): ''guzientaco (=guztientzat), postretaco (=postretzat)''
* Aditz morfologian, amaierako herskari ozena duen ''dud'' forma, ''bagunu'' adizkia… interesgarria da idazkia berorikaren lekuko gisa ere.
* Sintaxian: genitibo objektiboaz baliatzea (''ichasoaren ecustra, ostatiaren pagataco),'' galde-perpausetako aditz osteko –''a'' (''¿naidia sin cona…?'')
* Lexikoan: ''sin'' (etorri); ''chiqui'' (gutxi); ''deuri'' (diru; gogora Bidankozen oraino gogoan duten ''usande uri guti'' hura)...
 
== Tenorearen biografia liburuetan ==