Espektro elektromagnetiko: berrikuspenen arteko aldeak

'''Espektro elektromagnetikoa''' ezagutzen ditugun [[Erradiazio elektromagnetiko|uhin elektromagnetiko]] guztien multzoa da. Hauek beren [[Uhin-luzera|uhin-luzeraren]] (<math>\lambda</math>) edo [[Maiztasun|maiztasunaren]] (''f'') arabera ordenaturik agertzen dira. Uhin elektromagnetiko guztiak izaera berekoak badira ere, uhin-luzera eta maiztasun jakin bateko uhin talde bakoitzak bere eraketa eta aplikazio praktiko espezifikoak ditu.

 

</center>

 

Gamma izpiak energia handieneko uhinak dira eta trantsizio nuklearren ondorioz sortzen dira; erreakzio nuklear baten nahiz supernoba baten edo beste zeruko gorputz baten eztandaren ondorioz.

 

X-izpien uhin luzera 10-0,01nm artekoa da eta gamma izpien eta ultramorearen artean kokatzen da. Gamma izpietatik bereizten duen ezaugarri nagusia, aurrekoak ez bezala, X-izpiak fenomeno estranuklearretatik sortzen direla da, orbital elektronikoetan gertatzen den elektroien dezelerazioa dela eta. Honi [[Compton efektua]] deritzo. Compton efektua, uhin batek elektroi aske batekin talka egindakoan jasaten duen energia galeraren ondorioz, uhin luzeraren handitzean datza. X-izpiek materiarekin interakzionatzen dutenean, ionizazioa ematen da partikula kargatuak sortuz (ioiak).

 

Izpi hauen energia handiari esker materia zeharkatzeko gai dira ia absortziorik jasan gabe. Hala ere, izpiaren zati txiki bat materiak xurgatzen du, eta beste zatia transmititu egiten da, xurgatutako energia zeharkatutako materiaren araberakoa izango delarik. Horregatik oso erabiliak dira medikuntzan ([[Erradiografia|erradiografiak]]) ehun ezberdinak eta hezurrak bereizteko eta nolabaiteko gorputzaren barne irudi bat lortzeko. Horrez gain, kristalografian ere erabiltzen dira, solidoen egitura kristalinoak determinatzeko.

 

 

 

 

 

 

== Ikus, gainera ==