1946ko Irango krisialdia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
No edit summary
31. lerroa:
1941ean, Estatu Batuak oraindik neutrala zela, '[[Bigarren Mundu Gerrako Aliatuak|aliatuek]]' [[Pahlavi dinastia|pahlaviar Iran]] inbaditu zuten: [[Armada Gorria]]k iparraldea eta britainiarrek erdialdea eta hegoaldea.<ref name=":0">{{erreferentzia|izenburua=1946: The Making of the Modern World|abizena=Sebestyen|izena=Victor|argitaletxea=Pan Macmillan|urtea=2014|isbn=0230758002}}</ref> Gerran zehar, estatubatuarrek eta britainiarrek bertatik bidali zituzten Sobietar Batasunarentzako hornidurak.<ref name=":0" />
 
Baina, gerra bukatu eta sei hilabetera, herrialdea uztea adostu zuten.<ref name=":0" /> Hala ere, atzerako kontaketa amaitu zenean, [[Iosif Stalin]]ek Iranen geratzea erabaki eta sobietarren aldeko irandarrek [[Azerbaijango Herri Errepublika]] aldarrikatu zuten.<ref>''All the Shah's Men'', Kinzer, 65-66. orr.</ref> 1945eko1946ko amaieranhasieran, [[kurdu]]ek [[Mahabadeko Errepublika]] aldarrikatu zuten.<ref>{{erreferentzia|izena= André |abizena= Fontaine |izenburua= La guerre froide 1917–1991 |bilduma= Edestermann: "Kurdish Independence and Russian Expansion"|argitaletxea= Foreign Affairs|liburukia= 24 |urtea= 1945–1946|orrialdea= 675–686}}</ref> [[Gerra zibil]]a piztu eta 2.000 hildako izan ziren baina, [[Ahmad Qavam]] irandarren ahaleginei eta estatubatuar presio diplomatikoari esker, sobietarrek bere laguntza eten zuten eta azeriar-kurdu aliantza menderatua izan zen. Gatazka hau [[Gerra Hotza]]ren lehendabiziko "guduetako" bat hartzen dute.
 
== Erreferentziak ==