Urtarrilaren 1: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
13. lerroa:
* [[2000]] - [[Zuberoako herri elkargoa]] sortu zen.
* [[2006]] - [[Hego Euskal Herria]]n [[tabako]]aren aurkako legea indarrean jarri zen.
* [[2012]] - [[Kutxabank]] sortu zuten, [[Bilbao Bizkaia Kutxa]]k, [[Gipuzkoa Donostia Kutxa|Gipuzkoako KUTXAKUTXAk]]k eta [[Vital Kutxa|Arabako VITAL Kutxak]] osatuko euskal banku berria.
* [[2017]] - [[Euskal Hirigune Elkargoa]], [[Ipar Euskal Herria]]ren egituraketa administratibo bateratua lortzeko eratutako erakundea sortu zen.
 
23. lerroa:
* [[1956]] - [[Sudan]]: [[Britainia Handia|Britainia Handitik]] independizatu zen.
* [[1959]] - [[Kuba]]: [[Fulgencio Batista]] diktadoreak Kubatik ihes egiten du [[Fidel Castro]]ren erasoaren ondoren.
* [[1960]] -
** [[Kuba]]: Gobernuak ''United Fruit Co.'' nazionalizatzen du.
** [[Benin]] eta [[Kamerun]]ek independentzia lortu zuten [[Frantzia]]tik.
38. lerroa:
* [[1994]] - [[Mexiko]]: [[EZLN|Askapen Nazionalerako Armada Zapatistak]] 12 eguneko gatazka armatuari hasiera eman zion [[Chiapas]]en
* [[1999]] - [[Eurogunea]]: [[Euro]]a 11 herrialdetako txanpon ofiziala bihurtu zen ([[Austria]], [[Belgika]], [[Herbehereak]], [[Luxenburgo]], [[Italia]], [[Irlandako Errepublika]], [[Finlandia]], [[Alemania]], [[Frantzia]], [[Espainia]] eta [[Portugal]], nahiz eta oraindik billete eta txanponik ez kaleratu.
* [[2002]] -
** [[Eurogunea]]: [[Euro]]a erabiltzen hasi ziren 12 herrialdetan (aurrekoak gehi [[Grezia]]).
** [[Txinako Herri Errepublika|Txina]], [[Munduko Merkataritza Erakundea]]n sartu zen.
* [[2006]] - [[Espainia]]n [[tabako]]aren aurkako legea indarrean jarri zen.
* [[2007]] -
** [[Errumania]] eta [[Bulgaria]] [[Europar Batasuna|Europar Batasunean]] sartu ziren, eta [[Irlandako gaelera]] Batasuneko hizkuntza ofiziala bihurtu zen. [[Eslovenia]]n [[euro]]a erabiltzen hasi ziren. [[Alemania]]k [[Europar Batasuna|Europako Batasuneko]] lehendakaritza hartu zuen, [[Angela Merkel]]en zuzendaritzapean.
** [[Ban Ki-moon]] [[Nazio Batuen Erakundea|Nazio Batuen Erakundeko]] idazkari orokor bihurtu zen, [[Kofi Annan]]en lekua hartuz.
** [[Somalia]]n [[Etiopia]] eta Somaliako Trantsizio Gobernuak Jilil eta Kismayo okupatu zituzten, Islamisten Batasuneko kideek [[Kenya|Keniara]] ihes egin zuten.
* [[2008]] -
** [[Kenya|Kenia]]: [[Mwai Kibaki]] presidenteak hauteskundeak berriz irabazi zituela jakinarazi ostean, hamarna hildako egon ziren hauteskunde iruzurra salatzeko istiluetan.
** [[Malta]] eta [[Zipre]] estatu europarrek [[euro]]a txanpon ofiziala bezala hartu zuten.
* [[2009]] -
** [[Thailandia]]: 60 pertsonatik gora hil ziren [[Bangkok]]eko diskoteka batean egondako sutean.
** [[Txekia|Txekiar Errepublikak]] [[Europar Batasuneko Kontseilua]]ren [[lehendakari|presidentetza]] hartu zuen [[Frantzia]]rengandik.
60. lerroa:
 
===== Euskal Herria =====
* [[1965eko Bertsolari Txapelketa Nagusia]]ren finala [[Manuel Olaizola|Manuel Olaizola ''Uztapide''k]]k irabazi zuen. Bere bigarren txapela izan zen.
* [[1983]] - [[France Bleu Pays Basque]] irratia sortu zuten.
* [[1993]] - [[Amikuzeko herri elkargoa]] sortu zuten.
79. lerroa:
===== Mundua =====
* [[1865]] - [[Txile]], [[sistema metriko hamartar]]ra hartzen du.
* [[1873]]ko urtarrilaren 1ean, [[Japonia]]k orduarte [[txinatar egutegia]]n oinarritutako [[Japoniar egutegi tradizionala]] alboratu eta [[gregoriotar egutegia]] bereganatu zuen.
* [[1880]] - [[Panamako kanala]]ren lanak hasten dira.
* [[2004]] - [[NASA]]ren [[Spirit]] sunda, [[Marte|Martitzen]] lurreratu zen.
96. lerroa:
* [[1884]] - [[Manuel Egileor]], bizkaitar politikari abertzalea eta jeltzalea (h. [[1970]]).
* [[1892]] -[[Pedro José Galíndez]], ''Peru Galindez'', euskal kirolari eta abokatua (h. [[1971]]).
* [[1902]] -
** [[Manuel Prats]], ''Patxuko'', bizkaitar futbolari eta entrenatzailea (h. [[1976]]).
** [[Manuel Ziarsolo]], ''Abeletxe'', bilbotar idazlea (h. [[1987]]).
108. lerroa:
* [[1944]] - [[Eloy de la Iglesia]], [[zarautz|zarauztar]] zinema zuzendaria (h. [[2006]]).
* [[1955]] - [[Jesus Maria Zamora|Jesus Mari Zamora]], [[Erreal]]eko gipuzkoar futbolaria.
* [[1956]] - [[Josu Chueca]], nafar historialaria eta euskal idazlea, Historia Garaikidean doktorea eta [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUko]] irakaslea.
* [[1958]] - [[Imanol Murga]], gasteiztar txirrindularia.
* [[1962]] - [[Joseba Lakarra]], euskararen historian espezializatutako bizkaitar [[euskal hizkuntzalaritza|euskalaria]], [[aitzineuskara]] ikertzen nabarmendua.
124. lerroa:
 
===== Mundua =====
* [[1431]] - [[Alexandro VI.a]], [[Aita santu]]a (h. [[1503]]).
* [[1449]] - [[Lorentzo Medici]], [[Florentzia]]ko printzea, [[arte]]en mezenas, bankari, olerkari eta filosofo pizkundetarra (h. [[1492]]).
* [[1467]] - [[Sigismundo I.a Poloniakoa]], [[Polonia]]ko erregea (h. [[1548]]).
* [[1484]] - [[Zwingli]], suitzar erlijio eraberritzaile eta idazlea (h. [[1531]]).
* [[1557]] - [[István Bocskai]], [[Hungariako Erresuma|hungariar]] aitoren seme [[kalbindar]]ra (h. [[1606]]).
* [[1585]] - [[Squanto]], ''Aita Erromesak'' [[Ipar Amerika]]n ezartzen lagundu zuen [[Amerindiar]]ra (h. [[1622]]).
* [[1714]] - [[Kristijonas Donelaitis]], lituaniar poeta (h. [[1780]]).
* [[1767]] - [[Maria Edgeworth]], irlandar idazlea (h. [[1849]]).
* [[1788]] - [[Étienne Cabet]], frantziar filosofo eta [[sozialismo utopiko|sozialista utopikoutopikoa]]a (h. [[1856]]).
* [[1810]] - [[Charles Ellet]], estatubatuar ingeniaria (h. [[1862]]).
* [[1815]] - [[Charles Renouvier]], frantziar filosofoa (h. [[1903]]).
146. lerroa:
* [[1895]] - [[John Edgar Hoover]], AEBetako [[FBI]]ko lehenengo zuzendaria (h. [[1972]]).
* [[1897]] - [[Ana Aslan]], errumaniar mediku, kardiologo eta geriatra (h. [[1988]]).
* [[1900]] -
** [[Xavier Cugat]], kataluniar musikaria eta margolaria (h. [[1990]]).
** [[Aurora Redondo]], espainiar antzezlea (h. [[1996]]).
* [[1909]] -
** [[Dana Andrews]], estatubatuar aktorea (h. [[1992]]).
** [[Shaaban Robert]], [[Tanzania]]ko idazlea, [[Swahili]] hizkuntzaz idatzi duten autore ezagunenetakoa (h. [[1962]]).
207. lerroa:
* [[1981]] - [[Manuel Irujo|Manuel de Irujo]], nafar abokatu eta politikari jeltzalea (j. [[1891]]).
* [[1982]] - [[Pedro Mendizabal]], bizkaitar abokatu eta politikaria, [[Madril]]en (j. [[1923]]).
* [[1984]] - [[Mikel Goikoetxea]], ''Txapela'', bizkaitar [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAETAkidea]]kidea, [[GAL]]ek eraila (j. [[1956]]).
* [[2004]] - [[Bittor Arana]], bizkaitar aktibista (j. [[1943]]).
* [[2006]] - [[Casiano Floristán]], nafar teologo eta apaiza (j. [[1926]]).
233. lerroa:
* [[1980]] - [[Pietro Nenni]], italiar sozialismoaren lider historikoa (j. [[1891]]).
* [[1988]] - [[Hiroaki Sato]], japoniar futbolaria (j. [[1932]]).
* [[1992]] - [[Grace Hopper]], ''Amazing Grace'', estatubatuar zientzialaria eta matematikaria, historiako lehen [[konpiladore]]aren egilea (j. [[1906]]).
* [[1994]] - [[Cesar Romero]], estatubatuar aktorea (j. [[1907]]).
* [[1995]] - [[Eugene Wigner]], estatubatuar fisikaria, 1963ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1902]]).
* [[2012]] -
** [[Kiro Gligorov]], [[Mazedoniako Errepublika]]ko lehenengo Presidente hautatua (j. [[1917]]).
** [[Jorge Andrés Martínez Boero]], argentinar motoziklista, [[Dakar rallya]]n izandako erori baten ondorioz (j. [[1973]]).