Jaiak Euskal Herrian: berrikuspenen arteko aldeak

 

=== Iruñeko Sanferminak ===

[[Iruñeko Sanferminak]] Euskal Herriko mugak gainditu eta mundu osoan ospetsuak diren jaiak dira<ref>Maiz, jai unibertsalak deitu izan zaizkie.</ref>. Erdi Arotik ospatzen diren jaiak dira, izaera erlijiosoak hasiera batean, [[zezenketa]] ikuskizunekin osatuz geroago eta egun izaera orgiastiko eta transgresore nabarmena dutenak. XX. mendera arte bereziki Nafarroan oihartzuna zuten jaiak izan ziren, baina 1920ko hamarkadatik [[Ernest Hemingway]]k Sanferminak zuzenean bizi eta [[1926]] urteko ''[[Fiesta]]'' izeneko liburuan jaso zituenetik atzerritar askoren bisitak hartzen ditu, bereziki ingeles hizkuntzako herrialdeetatik. Uztailaren 6tik 14ra bitartean ospatzen dira eta [[txupinazo]] izeneko ekitaldi jendetsuarekin abiarazi eta ''[[Pobre de mí]]'' ekitaldiarekin bukatzen dira. Bitartean, egunero, goizeko 8etan [[Iruñeko entzierroa]] ospatzen da, non korrikalariak [[behi|zezenen]] atzetik eta aurretik korrikaldi arriskutsua (eta batzuetan tragikoa, heriotzak gertatu izan baitira) egiten duten, Iruñeko zezen-plazara sartu arte. Entzierroen irudiak zuzenean eskaintzen dira mundu osoko telebistetan ikuslego handiarekin. Ekitaldi horietaz gainera, arratsaldeko [[zezenketa]]k, erraldoi, buruhandi eta kilikien konpartsen ibilerak, [[txaranga]], [[berbena]], dantzak eta giro herrikoi aparta izaten da Iruñeko Alde Zaharreko eta inguruko kaleetan, denbora guztian herritar guztiak zuri-gorriz jantzita eta lepoan jaietako ikurra den zapi gorria dutela.