|
== Ekonomia ==
Lurraldearen hiru laurdenak hartzen dituzten lur beltzen emankortasun handia dela eta, urteetan [[nekazaritza]]ra bideratua egon zen Ukrainako [[ekonomia]], baina gaur egun meagintzak eta industriak nekazaritzak adinakobaino garrantziagarrantzi handiagoa dute. Kopuruari dagokionez, lantzen diren gai nagusiak garia, ekilorea[[ekilore]]a, [[patata]] eta, munduan gehien ekoizten duen herria baita, batez ere azukre [[erremolatxa]] dira. Baina, gai horiez gainera, garagarra[[garagar]]ra, artoa[[arto]]a, zekalea[[zekale]]a, oloa[[olo]]a, artatxikia[[artatxiki]]a, [[Linum usitatissimum|lihoa]], kalamua[[kalamu]]a, tabakoa[[tabako]]a, meloiak[[meloi]]ak, barazkiak, fruitu arbolak, mahastiak[[mahasti]]ak eta kotoia[[kotoi]]a ere lantzen dira. [[Abere hazkuntza]]k ere garrantzi handia du: behiak, zerriak, zaldiak, ardiak eta ahuntzak.
[[Abere]] hazkuntzak ere garrantzi handia du: behiak, zerriak, zaldiak, ardiak eta ahuntzak. Baina lurraldeko baliabide nagusiak meak dira: manganesoa[[manganeso]]a ([[Nikopol]]), burdina[[burdin]]a ([[KrivoiKryvyi RogRih]]), harrikatza[[harrikatz]]a ([[Donbass]]), petrolioa[[petrolio]]a eta [[gas naturalanatural]]a, uranioa[[uranio]]a, sufrea[[sufre]]a, fosforita eta grafitoa[[grafito]]a, besteak beste. Baliabide horiek oso industria handia bideratu dute, [[Donetsk]] eta [[Dnieper]] ibaien artean gehienbat: [[siderurgia]] eta metalurgia, makina lanabesa eta industriako makinak (lokomotibak[[lokomotor]]rak, traktoreak…[[traktore]]ak…), etxeko tresnak (hozkailuak[[hozkailu]]ak, ikuzgailuak[[ikuzgailu]]ak), kimika industria (kokea[[koke]]a, mea-ongarriak, [[azido sulfurikoasulfuriko]]a), janari industria (azukregintza). Bestalde, petrolioa eta gasa izateaz gainera, argindarra sortzeko baliabide handiak ditu: [[zentral termiko]]ak hiri nagusietan, argietxe handiak Dnieper ibai arroan, eta [[1975]]. urte inguruan eraikitako zentral nuklearrak ([[Txernobyl]], [[Rivne]], [[Voznesensk]]).
Gainera, garrantzi handiko portuak ditu, ontziolak[[ontziola]]k eta beste industria batzuk ere dituztenak: [[ ZdanovMariupol]] eta [[Berdiansk]] [[Azoveko itsasoa |Azov itsasoan]] n, eta [[Odesa]], [[Kherson]] eta [[ NikolaievMykolaiv]] Itsaso Beltzean. Bestalde, Ukrainak hiri sare indartsua du: Kievek, hiriburuak, 2,6 milioi biztanle ditu eta bat egiten dute bertan, alde batetik, kulturak eta hezkuntzak (unibertsitatea eta ikerketa guneak) eta bestetik, punta-puntako teknologiak (gune militar-industriala). ▼Bestalde, [[petrolio]]a eta gasa izateaz gainera argindarra sortzeko baliabide handiak ditu Ukrainak: zentral termikoak hiri nagusietan, argietxe handiak Dnieper ibai arroan, eta [[1975]]. urte inguruan eraikitako zentral nuklearrak ([[Txernobyl|Txernobil]], [[Rivne|Rovno]], [[Voznesensk]]).
Ukrainaren industria indartsua eta antzinakoa da, baina [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|SESBren]] eta Errusiaren beharrak asetzeko sortua. Nekazaritza industria garrantzizko sektorea da ([[esneki]]ak, haragia); horrez gainera, Ukrainako industriak Sobietar Batasuneko ikatzaren laurdena eta burdinaren erdia eskoizten zituen. 70 milioi [[harrikatz|ikatz]] tona ustiatzen dira gaur egun; [[1976]]an, aldiz, 212 milioi ziren. Industriaren alorrean garrantzi handikoa da eraikuntza mekaniko astuna ( lokomotibaklokomotorrak, tankeak, misilak); industria kimikoari dagokionez, ongarriak ekoiztera bideratua da batez ere. [[Energia]]ren alorrean, Ukraina energia mendekotasun maila handiko herrialdea bihurtu da, eta horrek azaltzen du, nolabait, gobernuak jartzen dituen eragozpenak [[Txernobyl |Txernobil]] ixteko, zentral horrek herrialdeko beharren % 10 asetzen baitu. Errusiako finantza krisiak ondorio larriak izan dituzituen Ukrainan, [[1998 ]]. urteaz geroztik batez ere. ▼
▲Gainera, garrantzi handiko portuak ditu, ontziolak eta beste industria batzuk ere dituztenak: [[Zdanov]] eta [[Berdiansk]] [[Azoveko itsasoa|Azov itsasoan]], eta [[Odesa]], [[Kherson]] eta [[Nikolaiev]] Itsaso Beltzean. Bestalde, Ukrainak hiri sare indartsua du: Kievek, hiriburuak, 2,6 milioi biztanle ditu eta bat egiten dute bertan, alde batetik, kulturak eta hezkuntzak (unibertsitatea eta ikerketa guneak) eta bestetik, punta-puntako teknologiak (gune militar-industriala).
Ukrainaren industria indartsua eta antzinakoa da, baina [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|SESBren]] eta Errusiaren beharrak asetzeko sortua. Nekazaritza industria garrantzizko sektorea da (esnekiak, haragia); horrez gainera, Ukrainako industriak Sobietar Batasuneko ikatzaren laurdena eta burdinaren erdia eskoizten zituen. Ukrainan 70 milioi [[harrikatz|ikatz]] tona ustiatzen dira gaur egun; 1976an, aldiz, 212 milioi ziren.
▲Industriaren alorrean garrantzi handikoa da eraikuntza mekaniko astuna (lokomotibak, tankeak, misilak); industria kimikoari dagokionez, ongarriak ekoiztera bideratua da batez ere. [[Energia]]ren alorrean, Ukraina energia mendekotasun maila handiko herrialdea bihurtu da, eta horrek azaltzen du, nolabait, gobernuak jartzen dituen eragozpenak [[Txernobyl|Txernobil]] ixteko, zentral horrek herrialdeko beharren % 10 asetzen baitu. Errusiako finantza krisiak ondorio larriak izan ditu Ukrainan, 1998. urteaz geroztik batez ere.
== Azpiegiturak ==
|
