Hego Euskal Herriko foruak: berrikuspenen arteko aldeak

Bi motatako [[aduana]]k bereiz ditzakegu Hego Euskal Herrianː batetik "aduana nagusi" izenekoak, eta, bestetik, aduana txikiak. Lehenak, nagusiak, Hego Euskal Herriak kanpoko erreinuekin zituen mugetan ezarriak ziren, hotx, Nafarroaren eta Aragoiren artekoak batetik, eta Euskal Herria eta Gaztelaren artekoak bestetik ([[Ebro]] ibaiaren barrena, [[Tutera]]tik [[Balmaseda]]raino). Hauexek ziren garrantzitsuenakː [[SalvatierraSalbaterra de EzcaEzka]], [[Zangoza]], Tutera, [[Biana]], [[Gasteiz]], [[Urduña]] eta Balmaseda.

Bigarrenik aduana txikiak zeuden, Nafarroak Araba eta Gipuzkoarekin zituen mugetan kokatuak. Hauek ziren aipagarrienakː [[Tolosa]], [[Ordizia]], [[Ataun]] eta [[Segura]], Gipuzkoan; [[Etxarri-ArantzAranatz]], [[Lekunberri]] eta [[Lizarra]] Nafarroan; [[Agurain]], [[Bernedo]] eta [[Santa Kurutze Kanpezu]], Araban.