09:47, 18 abendua 2017ko berrikusketa aldatu Assar (eztabaida \| ekarpenak) 25.308 edits t Kategoria:Eboluzioa kendua; Kategoria:Biologia ebolutiboa gehitua HotCat bitartez ← Aurreko ezberdintasuna		09:54, 18 abendua 2017ko berrikusketa aldatu desegin Assar (eztabaida \| ekarpenak) 25.308 edits tNo edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: '''Jito genetikoa''' populazio batean oreka genetikoa aldatzen duen faktoreetako bat da, [[mutazio]], [[hautespen natural]]a eta ~~migrazioekin~~[[migrazio]]ekin batera. Espezieen [[eboluzio]]an eragiten du eta belaunaldi batetik hurrengora [[alelo]]en ~~frekuentzian~~maiztasunean ematen diren aldaketetan datza. [[Hardy-Weinberg-en legea]]ren arabera, populazio teoriko handi batean [[gene]] eta [[genotipo]]en ~~frekuentziak~~maiztasunak belaunaldiz belaunaldi egonkor mantentzen dira. Lege hori beti beteko balitz, eta ez balu inongo indar ebolutiborik jardungo, ez legoke [[eboluzio]]rik. Hala ere, aipaturiko legea ez da betetzen populazioaren tamaina asko txikitzen denean, zoriak aleloen jatorrizko ~~frekuentzia~~maiztasuna aldatu baitezake. Zenbat eta handiagoa izan banakoen kopurua populazio batean orduan eta txikiagoa izango da belaunaldi baten eta hurrengoaren arteko ~~frekuentzia~~maiztasun ~~genikoen~~genetikoen aldaketa. Hots, maiztasun teorikoak eta errealak bat etorriko dira. Jito genetikoaren funtsa belaunaldi bakoitzean zoriak aleloen ~~frekuentzian~~maiztasunean eragiten dituen ausazko aldaketetan datza. Esaterako, populazio batean gene ~~batekiko~~baten bi alelo badaude ('''''A''''' eta '''''a''''') ~~frekuentzia~~maiztasun berean (% 50ean), hurrengo belaunaldian oso posible da ~~frekuentzia~~zoriak ~~horietan~~maiztasun ~~zoriak~~horietan aldaketa txiki bat egitea, txanpon bat 100 aldiz botatzen dugunean zoriak ere 50 aurki eta 50 ifrentzuaren frekuentzia teorikoan aldaketak eragiten dituen modu berean. Jito genetikoaren eragina agerikoa da talde txiki bat hasierako populaziotik isolaturik gelditzen denean (hondamendi baten ondorioz, esaterako, edo migrazioak gertatzen direnean). Azken kasu horretan, adibidez, jatorrizko populaziotik talde txiki batek inguru berria kolonizatzen du; zoria dela eta, gerta daiteke talde kolonizatzaile txiki horrek jatorrizko populazioak duen gene maiztasun bera ez edukitzea. Hortaz, belaunaldi batzuen ondoren populazio berriaren frekuentzia ~~genikoak~~genetikoak jatorrizkoaren oso desberdinak izanen dira, eta bi populazioen arteko desberdintasunak areagotuko dira, eta horrela, (espeziazioaren aldeko joera ~~indartuz)~~indartuko da. [[Fitxategi:Random sampling genetic drift.svg\|right\|500px\|thumb\|Botila-efektuaren adibidea.]] Botila-lepoa efektuak ere jito genetikoa errazten du ~~(''ikus irudia'')~~. Botila-lepoa populazio batean banakoen kopurua izugarri jaisten denean agertzen da. ~~Irudiaren kasuan, adibidez~~Aadibidez, jatorrizko populazioan gutxi gorabehera bi [[alelo]]ren ~~urdin~~maiztasuna ~~eta~~antzekoa ~~horien~~bada, ~~frekuentzia antzekoa da.~~eta ~~Ingurunean~~ingurunean aldaketa handi bat ~~gertatzean~~gertatzen bada (hondamendi bat, kasu), populazioaren tamaina asko ~~jaisten~~jaitsiko da, eta zoriak populazio txiki berri horren aleloen frekuentzia ~~aldatzen~~alda ~~du (alelo urdinen nagusitasuna ezarriz, adibidez)~~dezake. Hurrengo belaunaldietan, populazio berriaren frekuentzia genikoak ez du zer ikusirik izango jatorrizko populazioarenarekin.▼ Populazio batean, jito genetikoak [[heterozigoto]]en kopurua jaisten du, hots, [[homozigoto]]en aldeko joera indartzen du. Era berean, aldakortasun genetikoa ere murrizten du. Beste indar ebolutibo batzuk ez baleude (mutazioa edo hautespen naturala) populazio guztiek, denboraren poderioz, alelo bakarra izango lukete, jito genetikoak aldakortasun genetikoa gutxitzen baitu.▼ ~~[[Fitxategi:cuello de botella.jpg\|right\|]]~~ ▲Botila-lepoa efektuak ere jito genetikoa errazten du (''ikus irudia''). Botila-lepoa populazio batean banakoen kopurua izugarri jaisten denean agertzen da. Irudiaren kasuan, adibidez, jatorrizko populazioan gutxi gorabehera [[alelo]] urdin eta horien frekuentzia antzekoa da. Ingurunean aldaketa handi bat gertatzean (hondamendi bat, kasu) populazioaren tamaina asko jaisten da, eta zoriak populazio txiki berri horren aleloen frekuentzia aldatzen du (alelo urdinen nagusitasuna ezarriz, adibidez). Hurrengo belaunaldietan populazio berriaren frekuentzia genikoak ez du zer ikusirik izango jatorrizko populazioarenarekin. ▲Populazio batean jito genetikoak [[heterozigoto]]en kopurua jaisten du, hots, [[homozigoto]]en aldeko joera indartzen du. Era berean, aldakortasun genetikoa ere murrizten du. Beste indar ebolutibo batzuk ez baleude (mutazioa edo hautespen naturala) populazio guztiek, denboraren poderioz, alelo bakarra izango lukete, jito genetikoak aldakortasun genetikoa gutxitzen baitu. [[Kategoria:Biologia ebolutiboa]]

Jito genetiko: berrikuspenen arteko aldeak