Esklabotza: berrikuspenen arteko aldeak

{{esaera2|Guk, lehenago aipaturiko errege Alfontsori kasu eginez, beste epistola batzuen bidez baimentzen diogu edozein sarrazeno, pagano edo Kristoren beste etsaien aurka indarrez sartzea, konkistatzea, gainditzea eta meneratzea eta gizakiak betirako morrontzan hartzea eta haientzat eta bere ondorengoentzat bere erresumez, dukerriez, konterriez, jaurerriez, ondasunez eta edukinez jabetzea.|<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Kondaira|hizkuntza=eu-ES|url=http://www.kondaira.eus/index.php/kondaira/historiaMateriala/testuak}}</ref>. Testu osoa irakurtzeko [https://wikisource.org/wiki/Romanus_Pontifex Wikisourcen duzu eskuragarri]}}.[[XVII. mendea|XVII. mendetik]] hasi zen eratzen eskala handiko esklabotzaren molde berri bat; esklabotza mota hori herrialde ahaltsuen beharren arabera gauzatu zen eta [[Afrika]]n harrapatutako milioika gizonezko zein emakumezko behartu zituzten [[Amerika|Ameriketako]] lur sailetan [[indarkeria|bortxaz]] lan egitera. Lehenik, [[Britainia Handia]] eta [[Herbehereak|Holanda]] eta, bigarrenik, [[Frantzia]], [[Portugal]] eta [[Espainia]] izan ziren esklabo-merkatuan jardun zuten potentziarik handienak. [[Luis XIV.a Borboikoa]]k [[1685]]ean [[Code Noir]] dekretua eman zuen [[Frantziako Erresuma]]ren kolonietako esklabotzaren baldintzak ezartzeko.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Kondaira|hizkuntza=eu-ES|url=http://www.kondaira.eus/index.php/kondaira/historiaMateriala/testuak}}</ref>. Esklaborik gehienak gaur egungo [[Mauritania]]n, [[Sierra Leona]], [[Togo]], [[Ghana]], [[Dahomey]] (egungo [[Benin]]) eta [[Boli Kosta]] herrialdeetako kostaldetik zetozen.