Mary Anning: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
sarrera txukuntzea
1. lerroa:
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Mary Anning''' ([[Lyme Regis]], [[Ingalaterra]], [[1799]]ko [[maiatzaren 21]]a – [[Ibidem|''ib.'']], [[1847]]ko [[martxoaren 9]]a) XIX. mendearen lehen erdialdeko fosil jasotzailea, saltzailea eta paleontologoa izan zen. Fosilak aurkitzen eta garbitzen oso trebea zen; eta, gainera, bera bizi zen [[Lyme Regis]] herriko geruza geologikoak oso aberatsak zirenez [[Jurasiko|Aro Jurasikoko]] itsas animalia fosilduetan, aurkikuntza garrantzitsuak egin zituen. Haren lanaklana prehistoriagarrantzi etahandikoa izan zen; XIX. mendearen hasieran gizakien historiaurrearen edo munduaren historiaren zientzietan gertatu ziren aldaketa oinarrizkoetako Lurrarenbat historiadela hobetojotzen ulertzenda lagunduzientzialarien zuenartean.
 
Lan horien artean aipagarriak dira: argi identifikatutako lehen [[ichthyosauria|iktiosauroaren]] hezurdura (nebarekin batera 12 urte zituela aurkitua), aurkitutako lehen bi [[plesiosauro]]ak, eta Alemaniatik kanpo aurkitutako lehen [[pterosauro]]a eta beste arrain fosil batzuk. BereHaren azterketek argi laga zuten [[belemnitida|belemnite]] fosilek tinta zaku fosilak zituztela, eta [[koprolito]]ak (orduan [[bezoar harria]]k izenarekin ezagutuakezagunak), animalien gorotz fosilduak zirela.
 
[[Henry De la Beche]] geologoak ''[[Duria Antiquior]]'' marraztu zuenean Maryk aurkitutako fosil askotan oinarritu zen. Irudi horihoriek asko zabaldu zenziren antzinako garai geologikoetako irudi gisa, eta Mary Anningi laguntzeko saldu zituen kopia asko.
 
Mary Anningek, emakume izateagatik eta bere gizarte mailarengatik (bere gurasoak behartsuak ziren, eta gainera ez ziren anglikanoak, eliza kongregazionalistako kideak baizik), ezin izan zuen garai hartako [[Britainia Handia|Britainia Handiko]] komunitate zientifikoan bete-betean parte hartu, gizon noble eta anglikanoez osatua baitzegoen talde hori eta,; ondorioz, berehainbatetan haren lana ez zen batzuetan kontuan hartu. [[Britainia Handia]]n, [[Europa]]n eta [[Amerika|Ameriketan]]n geologoen artean oso ezaguna izan arren, arazo ekonomikoak izan zituen bere bizitza osoan zehar.
Emakume honen lana garrantzi handikoa izan zen XIX. mendearen hasieran gizakien historiaurrearen edo munduaren historiaren zientzietan gertatu ziren aldaketa oinarrizkoentzat zientifikoen artean.
 
Hil ondoren, bereharen bizitzaren gorabeherek interesa piztu zuten, eta fikziofikziozko eta ez-fikziofikziozko lan askoren subjektuagai izan da XIX. mendetik gaur egun arte.
Mary Anningek emakume izateagatik eta bere gizarte mailarengatik (bere gurasoak behartsuak ziren eta gainera ez ziren anglikanoak, eliza kongregazionalistako kideak baizik) ezin izan zuen garai hartako [[Britainia Handia|Britainia Handiko]] komunitate zientifikoan bete-betean parte hartu, gizon noble eta anglikanoez osatua baitzegoen talde hori eta, ondorioz, bere lana ez zen batzuetan kontuan hartu. [[Britainia Handia]]n, [[Europa]]n eta [[Amerika|Ameriketan]] geologoen artean oso ezaguna izan arren, arazo ekonomikoak izan zituen bizitza osoan zehar.
 
Hil ondoren bere bizitzaren gorabeherek interesa piztu zuten eta fikzio eta ez-fikzio lan askoren subjektua izan da XIX. mendetik gaur egun arte.
 
== Bizitza ==