El Salvador: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
133. lerroa:
 
== Demografia ==
=== Biztanleria ===
Erlijio nagusiak [[katolizismo]]a eta [[protestantismo]]a dira.
Jaiotza-kopurua munduko garaienetako bat da, nahiz eta XX. mendearen erdialdetik aurrera behera egin duen. Hala, biztanle kopurua hain handia izateak gizarte- eta ekonomia-arazo handiak ekarri ditu. El Salvadorko biztanleria, oro har, gaztea da, eta azkar hazten ari da. Familia gehienak pobrezian bizi dira, eta herrietatik hirirako bidea hartu dute askok. Hiru biztanletik bi sumendien inguruko lur emankorretan bizi dira. Kostako lautadetan askoz jende gutxiago bizi da, eta iparraldeko mendialdean herrixka banaka batzuk baizik ez daude, oinarrizko abeltzaintzatik eta nekazaritzatik bizi direnak. Analfabetismo-maila handi samarra da (% 28), herriak oso sakabanatuta daudelako, batetik, eta haurrak berehala lanean hasten direlako, bestetik. Krisi sozial, ekonomiko eta politikoa dela-eta, osasu-egoera eskasa da. Bizi-itxaropena 66 urtekoa da gizonezkoentzat eta 72koa emakumezkoentzat. Biztanleen % 89 mestizoak dira, indiarrak % 10 eta zuriak % 1. Hiriburuaz gainera, hauek dira El Salvadorreko hiri nagusiak:
 
=== Banaketa etnikoa ===
[[Espainia]]rrak El Salvadorrera iritsi baino lehen, bost indiar etnia bizi ziren lurraldean: pokomanak, chortiak, pipilak edo yakiak, lencak eta uluak. Haien artean, [[pipilak]] ziren nagusi. Mexikoko [[azteka|aztekenaren]] antzera egituratua zegoen pipilen zibilizazioa. Baina gaur egungo ia biztanle denakgehienak (%89) espainiarren eta indiarren arteko nahasketaren ondorengoak dira, mestizoak alegia. HizkuntzaIndiarrak ofiziala eta gaur egun zabalduena gaztelania da, baina indiarren hizkuntza batzuk ere erabiltzen%10 dira, pipila eta leucazuriak adibidez%1. Bestetik, jaiotza-kopurua munduko garaienetako bat da, nahiz eta XX. mendearen erdialdetik aurrera behera egin duen. Hala, biztanle kopurua hain handia izateak gizarte- eta ekonomia-arazo handiak ekarri ditu. Banaketari dagokionez, biztanleen hiru laurdenak goi-lautadan bizi dira.
 
=== Hizkuntzak ===
[[Fitxategi:San Salvador.jpg|thumb|240px|[[San Salvador]] gauez.]]
Hizkuntza ofiziala eta gaur egun zabalduena gaztelania da, baina indiarren hizkuntza batzuk ere erabiltzen dira, pipila eta leuca adibidez.
 
=== Erlijioa ===
Erlijio nagusiak [[katolizismo]]a eta [[protestantismo]]a dira.
 
=== Hiri nagusiak ===
El Salvadorko biztanleria, oro har, gaztea da, eta azkar hazten ari da. Familia gehienak pobrezian bizi dira, eta herrietatik hirirako bidea hartu dute askok. Hiru biztanletik bi sumendien inguruko lur emankorretan bizi dira. Kostako lautadetan askoz jende gutxiago bizi da, eta iparraldeko mendialdean herrixka banaka batzuk baizik ez daude, oinarrizko abeltzaintzatik eta nekazaritzatik bizi direnak. Analfabetismo-maila handi samarra da (% 28), herriak oso sakabanatuta daudelako, batetik, eta haurrak berehala lanean hasten direlako, bestetik. Krisi sozial, ekonomiko eta politikoa dela-eta, osasu-egoera eskasa da. Bizi-itxaropena 66 urtekoa da gizonezkoentzat eta 72koa emakumezkoentzat. Biztanleen % 89 mestizoak dira, indiarrak % 10 eta zuriak % 1. Hiriburuaz gainera, hauek dira El Salvadorreko hiri nagusiak:
{{Hiri handienak
| name = El Salvadorko hiri handienak
| country = El Salvador
| stat_ref = 2007ko zenbatespena<ref name="3218.0">{{Cite web|url=http://www.censos.gob.sv/util/datos/Resultados%20VI%20Censo%20de%20Poblaci%F3n%20V%20de%20Vivienda%202007.pdf|title=2007 El Salvador Bureau of Statistics estimate|publisher=General (Salvadoran) Institute of Statistics and Census|date=April 2008|accessdate=2 September 2011}}</ref>
| class = nav
| div_name = Departmendua
| kind = Hiriak
 
| city_1 = San Salvador | div_1 = San Salvador departamendua{{!}}San Salvador | pop_1 = 540.989 |img_1 = North San Salvador.JPG
# [[San Salvador]]: 1.566.629 biztanle ([[2007]])
| city_2 = Santa Ana (El Salvador){{!}}Santa Ana | div_2 = Santa Ana departamendua{{!}}Santa Ana | pop_2 = 245.421 |img_2 = ES Palacio Municipal Santa Ana 05 2012 1597.JPG
# [[Soyapango]]: 290.412.
| city_3 = Soyapango | div_3 = San Salvador departamendua{{!}}San Salvador | pop_3 = 241.403 |img_3 = Atardecer de San Salvador desde Los Planes de Renderos.jpg
# [[Santa Ana (El Salvador)|Santa Ana]]: 245.421.
#| city_4 = [[San Miguel (El Salvador){{!}}San Miguel | div_4 = San Miguel]]: departamendua{{!}}San Miguel | pop_4 = 218.410 |img_4 = San Miguel El Salvador.png
| city_5 = Santa Tecla (El Salvador){{!}}Santa Tecla | div_5 = La Libertad departamendua{{!}}La Libertad | pop_5 = 164.171
# [[Mejicanos]]: 140.751.
| city_6 = Mejicanos | div_6 = San Salvador departamendua{{!}}San Salvador | pop_6 = 140.751
| city_7 = Apopa | div_7 = San Salvador departamendua{{!}}San Salvador | pop_7 = 131.286
| city_8 = Delgado (El Salvador){{!}}Delgado | div_8 = San Salvador departamendua{{!}}San Salvador | pop_8 = 120.200
| city_9 = Ahuachapán | div_9 = Ahuachapán departamendua{{!}}Ahuachapán | pop_9 = 110.511
| city_10 = Ilopango | div_10 = San Salvador departamendua{{!}}San Salvador | pop_10 = 103.862
| city_11 = Colón (El Salvador){{!}}Colón | div_11 = La Libertad departamendua{{!}}La Libertad | pop_11 = 96.989
| city_12 = Tonacatepeque | div_12 = San Salvador departamendua{{!}}San Salvador | pop_12 = 90.896
| city_13 = Opico | div_13 = La Libertad departamendua{{!}}La Libertad | pop_13 = 74.280
| city_14 = Chalchuapa | div_14 = Santa Ana departamendua{{!}}Santa Ana | pop_14 = 74.038
| city_15 = Usulután | div_15 = Usulután departamendua{{!}}Usulután | pop_15 = 73.064
| city_16 = San Martín (El Salvador){{!}}San Martín | div_16 = San Salvador departamendua{{!}}San Salvador | pop_16 = 72.758
| city_17 = Sonsonate | div_17 = Sonsonate departamendua{{!}}Sonsonate | pop_17 = 71.541
| city_18 = Izalco | div_18 = Sonsonate departamendua{{!}}Sonsonate | pop_18 = 70.959
| city_19 = Cuscatancingo | div_19 = San Salvador departamendua{{!}}San Salvador | pop_19 = 66.400
| city_20 = Metapán | div_20 = Santa Ana departamendua{{!}}Santa Ana | pop_20 = 65.826
}}<noinclude>
 
== Ekonomia ==