Kontinenteen jitoa: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
3. lerroa:
== Aurreko Teoriak ==
Kontinenteen jitoaren ideia zabaldu aurretik lurra zurruna zela eta kontinenteak finkoak zirela pentsatzen zen. Hala ere, hainbat ikertzaile, haien artean Abraham Ortelius, Alexander von Humboldt eta Antonio Snider-Pellegrini, konturatu ziren Ozeano Atlantikoko kontrako aldeetan zeuden kontinenteen kostaldeek forma osagarriak zituztela. Hau dela eta, lehenagotik ere proposatu izan ziren kontinenteak denboran zehar desplazatzen ziren ereduak, hau da, Wegener ez zen kontinenteak noizbait elkarturik egon zirela proposatzen lehena izan[[Fitxategi:Alfred Wegener Die Entstehung der Kontinente und Ozeane 1929.jpg|thumb|251x251px|Kontinenteen jitoa Wegenerren arabera]]Adibidez, Eduard Suessek 1885ean Gondwana superkontinentea proposatu zuen, baina honen banaketa Ozeano Atlantikoaren hondoratzeari egokitu zion. Era berean, Frank Bursley Taylorrek 1910ean proposatu zuen [[Kretazeoa|Kretazeoan]] Lurra eta Ilargia gaur egun baino gertuago zeudela eta horren eraginez Ilargiak Lurrean eragindako indar grabitazionalak mugiarazi zituela.
== Kontinenteen jitoa Wegenerren arabera ==
Wegenerren arabera kontinenteak lurrazal ozeanikoaren gainean flotatzen zuten, izotzak uraren gainean flotatzen duen antzera. Kontinenteak [[Pangea]] izeneko superkontinente batetik eratorriak dira, nahiz eta jarraitutasun estrukturala izan [[Mesozoiko|Mesozoikoan]] Pangea apurtu eta zati desberdinak, kontinenteak, elkarrengandik urruntzen hasi ziren gaur egun arte ere horrela jarraituz. Bere teoria garatu ahal izateko, aurreko teorien aurka egin behar izan zuen. Izan ere kontinenteen desplazamendu bertikalez gain horizontalak ere bazirela zioen eredua plazaratu zuen: kontinenteen despalzamendu horizontalaren eredua. Eta hau frogatu ahal izateko bere ikerketetan oinarritu zen arrazoi solidoak eman ahal izateko.
| |||