Lurrazal: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
5. lerroa:
'''Lurrazala''' [[Lurra]]ren geruzarik azalekoena da. Bi mota ezberdin daude: [[lurrazal kontinental]]a eta [[lurrazal ozeaniko]]a. Ez du lodiera konstantea: [[hondo ozeaniko]]etan 7 km eta [[kontinente]]etako gune menditsuetan 70 km izatera heldu daiteke. Geruza honetan, elementu ohikoenak [[silizio]]a eta [[oxigeno]]a dira. Lurrazal ozeanikoare konposizio kimikoa nahiko homogeneoa du, kontinentala berriz mota askotako harriz osatua dago. Lurrazala prozesu igneoen ondorioz sortu da. Lurrazal kontinentala gehien bat [[Granodiorita|granodioritaz]] osatuta dago eta lurrazal ozeanikoa gehien bat basaltoz.<ref>{{Erreferentzia|izena=Tarbuck, Edward|abizena=J.|izenburua=Ciencias de la tierra una introducción a la geología física|argitaletxea=Pearson Educación|data=2005|url=https://www.worldcat.org/oclc/63530910|edizioa=8a ed|isbn=8420544000}}</ref>
 
Lurreko geruzetatik, lurrazala da zuzenean iker daitekeen bakarra, azaleko arroken eta zundaketen bidez lortutako arrokak aztertuz. Oraindik ezin izan da lurrazal kontinental eta ozeanikoa zeharkatzen duen zundaketarik egin, beraz sakoneko egitura eta konposizioari buruz dakigun guztia ikerketa geofisikoetatik atera da. S eta P uhinek lurrazalean zehar izandako abiaduraren bidez lurrikarak noiz eta non gertatu diren jakin dezakegu. Abiadura horiek laborategian aztertzen dira, uhinek zeharkatutako arroken konposizioa eta izaerari buruzko hipotesiak eratuz. [[Andrija Mohorovicic|Andrija Mohorovic]] sismologoak 1910. Urtean uhin sismikoen abiadura ezberdinak aztertuz, lurrazal azpian dauden [[etenune sismikoak]] definitu zituen. Lurrazal azpian dauden etenguneak uhin sismikoen abiaduran eragina dauka eta horrela lurrazal kontinentalaren eta lurrazal ozeanikoaren lodierak jakin daiteke, uhin sismikoen abiadurak ezberdinak direlako. LurrazalarenMoho etenunea, lurrazala eta mantuaren arteko mugarimuga Mohoroviciczehazten du, abiadura sismiko ezberdinak dituzten eremuak direlako. Etenune honen izena dauka[[Andrija Mohorovicic|Andrija Mohorovic]]  bere aurkitzailearen omenez jarri zuten.
 
== Lurrazal ozeanikoa ==