Suezko Krisialdia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
18. lerroa:
| galera2 = 3.000 erori<ref name="Schiff 1974, p.70">Schiff, A History of the Israeli Army, 1870-1974, p.70, Straight Arrow Books (1974)</ref><br />4.900 zauritu<br />30.000 [[gerra-preso|preso]] +<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=h0X1qIECZcU&feature=related U.S newsreel 0:30-0:40]</ref>
}}
'''Suezko krisialdia''', '''Suezko gerra''' edo '''Sinaiko gerra''', [[arabiar]]ren artean '''Hiruko Erasoa'''<ref>{{Erreferentzia|egunkaria=Daily News Egypt|izenburua=Port Said Remembers 'Tripartite Aggression' of 1956'|url=http://www.dailystaregypt.com/article.aspx?ArticleID=3658}}</ref> ([[arabiera]]z: أزمة السويس - العدوان الثلاثي ''ʾAzmat al-Sūwais/Al-ʿIdwān al-Thalāthī''; [[frantses]]ez: ''Crise du canal de Suez''; [[hebreera]]z: מבצע קדש ''Mivtza' Kadesh'' "Kadesh operazioa" edo מלחמת סיני ''Milxemet Sinai'', "Sinaiko gerra") [[1956]]ko [[urriaren 29]]an hasi eta [[Frantziako Laugarren Errepublika|Frantziak]], [[Erresuma Batua]]k eta [[Israel]]ek [[Egipto]]aren kontra egindako [[gerra]] izan zen<ref>Damien Cash "Suez crisis" ''The Oxford Companion to Australian History''. Graeme Davison, John Hirst & Stuart Macintyre. Oxford University Press, 2001.</ref><ref>Roger Owen "Suez Crisis" ''The Oxford Companion to the Politics of the World''. Joel Krieger, Oxford University Press Inc. 2001.</ref>. Israelek Egipto inbaditu eta egun bat pasa ez zenean, Erresuma Batuak eta Frantziak bioi ultimatum bat bidali eta [[Kairo]] bonbardeatzeari ekin zioten. Nahiz eta hauek ukatu, kanpaina biak aldi berean planeatu zituzten, Frantzia kitzikatzailea zelarik<ref name="Tm561112a">[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,824571,00.html How Britain France and Israel Got Together], ''[[Time]]'', 1956-11-12.</ref>. Anglo-frantziar armadak urtea bukatu baino lehen ekintza utzi zuten baina israeldarrek hurrengo urteko martxora arte eutsi zioten okupazioari. [[Apiril]]erako, kanala berriro martxan zegoen. [[Gamal Abdel Nasser]]-ek hurrengoa adierazi zuen:
 
{{UEU|Gamal_Abdel_Nasser-en_hitzladia|Gamal Abdel Nasser-en hitzaldia|http://www.buruxkak.eus/liburua/gaur-egungo-munduaren-historia-1945-2009/1915|Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009}}
{{esaera2|
Gure eskubide guztiak berreskuratuko ditugu, funts horiek guztiak geureak direlako eta Egiptorena delako kanal hori. Elkarte Anonimo egiptoarra da Konpainia, eta 120.000 egiptoar hil ziren kanalaren bidea egiten. Suezko Kanalaren Elkartea, Parisen egoitza duena, esplotazioaren estalgarria baino ez da; izan ere, Eugene Black-ek Lesseps-en asmo bera izan zuen Egiptora etorri zenean. Presa handi bat eraikiko dugu eta galdutako eskubide guztiak lortuko ditugu. Geuk jasoko ditugu Konpainiak kobratzen dituen 35 milioi liberak eta Egiptoren onerako erabiliko ditugu.
 
Herritar maiteok, gaur diotsuet, presa eraikiz ohorezko eta loriazko gotorleku bat eraikiko dugu eta umiliazioa eraitsiko dugu. Egipto osoa fronte bakarra eta batua dela aitortzen dugu, eta bloke nazional banaezina. Egipto osoak egingo du borroka herrialdea eraikitzeko, azken odol tanta isurtzeraino. Ez diegu emango beren planak gauzatzeko aukerarik herrialde okupatzaileei, eta geure eskuekin eraikiko dugu Egipto indartsu bat; horregatik aurkezten dizuet gaur kanalaren konpainia nazionalizatzeari buruzko gobernu-akordioa.|<ref>{{Erreferentzia|izena=Martínez Rueda, Fernando,|abizena=1963-|izenburua=Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009|argitaletxea=Udako Euskal Unibertsitatea|data=2011|url=http://www.buruxkak.eus/liburua/gaur-egungo-munduaren-historia-1945-2009/1915|isbn=9788484383345}}</ref>. Testu osoa irakurtzeko [https://wikisource.org/wiki/Gamal_Abdel_Nasser-en_hitzladia Wikisourcen duzu eskuragarri]}}