Silikato (mineral): berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
42. lerroa:
== Mineral ez-silikato garrantzitsuak ==
'''Silikato ilunak''' edo '''ferromagnesianoak''' (''ferro ='' burdina) bere egituran [[Burdina|burdin]] (Fe), [[magnesio]] (Mg) edo bi ioiak dituzten mineralak dira. Daramaten burdina dela eta, silikato ferromagnesianoek kolore iluna daukate, eta silikato ez ferromagnesianoek baino pisu espezifiko handiagoa daukate (3.2 et 3.6 artean). Silikato ilun arruntenak [[Olibino|olibinoa]], [[Piroxeno|piroxenoak]], [[Anfibol|anfibolak]], mika beltza (biotita) eta [[Granate (minerala)|granatea]] dira.
=== Olibinoen taldea ===
Olibinoa, tenperatura altuko familia bat da zeinen koloreak beltzaren eta oliba berdearen artean ozsilatzen duen, beira disdirakoa eta haustura konkoidearekin. Gainera, kristal sistema ortorrombikoko [[Nesosilikato|neosilikatoak]] dira. Bere formula <chem>X2SiO4</chem> da, non '''X''' [[burdina]], [[Magnesio|magnesioa]], [[Manganeso|manganesoa]] edo [[Nikel|nikela]] diren, beste batzuen artean. Kristal handiak garatu ordez, olibinoek kristal txiki eta borobilduak eratzen dituzte, ondorioz, minerala daramaten arrokek itxura pikortsua daukate. Tetraedro bakartiz osatuta dago, magnesio eta burdin ioiez elkartuta daudenak, oxigeno eta magnesio atomoak elkartzea ahalbidetzen duen forma batean. Modu honetan sortutako sare tridimentsionalaren lotura ahulak lerrokatuta ez daudenez, ez dauka esfoliaziorik.
Gero eta burdin gehiago izan, orduan eta lodiagoa izango da olibinoa. Kolorearen arabera, burdin gutxiago duten minetalak (%12-15) kolore argiagokoak eta berdekoak dira, eta fayalitan aberatsak diren olibinoak berriz, kafe edo kolore beltzekoak izan ohi dira. Magnesioan aberatsa den olibinoa aipagarria da lurreko [[Mantu|mantuaren]] osagai nagusia delako.
Olibinoen taldeko mineralak<ref>{{Cite web|url=https://www.mindat.org/min-9574.html|izenburua=|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref>
* Kaltzioolibinoa <chem>Ca2SiO4</chem>
* Fayalita <chem>(Fe^2)2SiO4</chem>
* [[Forsterita]] <chem>Mg2SiO4</chem>
* Glaukokroita <chem>CaMn^2SiO4</chem>
* Kirschsteinita <chem>CaFe^2SiO4</chem>
* Laihunita <chem>(Fe^2Fe^3)2(SiO4)2</chem>
* Liebenbergita <chem>(Ni,Mg)2SiO4</chem>
* Monticellita <chem>CaMgSiO4</chem>
* Roepperita <chem>(Fe^2,Mn,Zn)SiO4</chem>
* [[Tefroita]] <chem>(Mn^2)2SiO4</chem>
== Erreferentziak ==
| |||