Laburdura: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xabi22 (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Xabi22 (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
5. lerroa:
 
=== Arauak ===
 
====== 1 ======
Laburdurak '''letra arruntez''' idazten dira. Oso laburdura gutxi erabili behar da idazki arruntetan, helbideetan izan ezik:
* jn. (jauna), and. (andrea), k. (kalea, karrika), esk. (eskuina), ezk. (ezkerra), zk.g. (zenbakirik gabea), pl. (plaza), etorb. (etorbidea), pas. (pasealekua), zum. (zumardia), zehb. (zeharbidea), etx. (etxea), bas. (baserria), ind. (industrialdea), pol. (poligonoa)…
 
====== 2 ======
Baina ez da laburdurarik erabili behar '''helbideak esaldi barruan''' txertatzean:
* Estafeta kaleko 8tik, Etxebeste plazako 7ra Horrelakoetan, jakina, deklinaturik eman behar dira kale, plaza eta abar.
 
====== 3 ======
Esanahi '''jakina''' eta '''oso ezaguna''' duten laburdurak bakarrik erabiliko dira (bai euskarazkoak eta bai erdal jatorrikoak):
* adib. (adibidez), or. (orrialdea), fra. (faktura), koop. (kooperatiba), tel. (telefonoa), etab. (eta abar), etc. (etcetera), id. (idem), zk. (zenbakia), k.k. (kontu korrontea)… [http://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_content&view=article&id=86&Itemid=410&lang=eu Ikus] [[Euskaltzaindia|Euskaltzaindiaren]] laburdura zerrenda
 
====== 4 ======
'''Testu berezietan''', alorrean '''alorreko laburdurak''' ere idatz daitezke; baina sarreran agertu beharko da erabilitako laburdura ezohiko edo antzemangaitzen zerrenda eta horietako bakoitzaren esanahia.
* Hiztegietan sarri ageri dira iz. (izena), ad. (aditza), Gram. (gramatika) eta beste.
 
====== 5 ======
Laburdurak '''puntu eta guzti''' idatzi behar dira (siglak, akronimoak eta neurri-izenak ez bezala).
 
====== 6 ======
Laburdura gehienak letra '''xehez''' idazten dira, baina ez den-denak:
* '''Letra larriz:''' P.D. (post data), P.S. (post scriptum), N.B. (nota bene), R.I.P. (requiescat in pace), G.B. (goian bego)…
 
* '''Letra larriz eta xehez:''' K.a. (Kristo aurreko), K.o. (Kristo ondorengo)…
 
====== 7 ======
Asteko egunen eta urteko hilen izenen laburdurak ere '''letra xehez''' eta '''puntu eta guzti''' idatzi behar dira:
* '''Egunak:''' al. (astelehena), ar. (asteartea), az. (asteazkena), og. (osteguna), ol. (ostirala), lr. (larunbata) eta ig. (igandea).
 
* '''Hilak:''' urt. (urtarrila), ots. (otsaila), mar. (martxoa), api. (apirila), mai. (maiatza), eka. (ekaina), uzt. (uztaila), abu. (abuztua), ira. (iraila), urr. (urria), aza. (azaroa) eta abe. (abendua).
 
====== 8 ======
Laburdurari '''ez''' zaio '''atzizkirik''' erantsi behar; beraz, laburduraren bukaerako puntuaren ondoren hutsune zuria besterik ez da onartzen (ez marratxorik eta ez besterik, testu berezietan izan ezik).
 
====== 9 ======
Ahal dela, '''ez''' da '''laburduraz hasi''' behar esaldia; ezta laburdura bera letra larriz hasten bada ere.
 
====== 10 ======
Laburdura '''ahoskatzean''', laburtutako hitza irakurri behar da: hitz osoa, eta ez laburdura bera.