Friedrich Nietzsche: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Kategoria:Aberrigabeak gehitua HotCat bitartez
No edit summary
1. lerroa:
{{Vikidia|Friedrich_Nietzsche}}
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Friedrich Wilhelm Nietzsche''' ([[Röcken]], [[Prusia]], [[1844]]ko [[urriaren 15]]a - [[Weimar]], [[1900]]eko [[abuztuaren 25]]a) [[alemaniar]] [[filosofia|filosofo]] eta [[filologia|filologoafilologo alemana]] izan zen, eta XIX. mendeko pentsalari modernoetako bat. Haren filosofiak eragin handia izan duzuen [[XX. mendea|XX. mendeko]]n, ideologia oso desberdinenganideologia desberdinetan. Oso filosofo aztertua eta eztabaidatua izan da, eta haren pentsamenduari askotariko interpretazioak egin zaizkio haren pentsamenduari. Nietzscheren lanik nabarmenenak ''HalaHonela mintzomintzatu zen Zaratustra'' eta ''Moralaren genealogia'' dira.
 
== Bizitza ==
=== Testuinguru historikoa ===
{{zuzendu}}
XIX. mendea Europako iraultzen aldia izan zen: demografian, siderurgian, garraioan eta abarretan. Botere eta aberastasun irrikakgrinak hedatu ziren. Zientzien garapena nabarmendu zen, eta filosofiarenteoria oparotasunafilosofiko teorietanberriak azaldu ziren.
Industrializazioa: Lurrun makina eta gero, airezko, gasezko,...motorrak landu, makina berriak sortu eta eskulana ordezkatu zuten. Aurkikuntza guztiak industrian aplikatu ziren, eta horrela produkzioa eta kalitatea hobetu ziren, eta altzairua, trenbidea... garatu ziren. Medikuntzako aurrerapenak elikadura hobetu zuten. Nekazaritza eremuetatik hirietara heldutako langile talde handiak hirietako auzo txiro eta baztertuetan pilatu ziren. Langileen egoera oso txarra izan zen, eta ez zuten bizitzeko adina irabazten. Klase burges aberatsak zuen boterea.
Inperialismoa: Garaiko potentziak koloniak hartzeari ekin zioten. Populazioa asko handitu zen, eta europar askok emigratu zuten. Gainprodukzioaren arazoa bideratzeko merkatu berriak sortu ziren. Etnozentrismoa agertu zen, eta beraz, kolonietako kulturaren aurretik beraiena inposatu zuten. Mugimendu sozialak: mende honetan gizakiaren autonomiaren aldeko mugimenduak sortu ziren: