Proterozoiko: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Orri berria: «'''Eoi Proterozoiko'''a lurraren garai geologiko bat izan zen. Duela 2500 milioi urte hasi eta 1958 milioi urte iraun zuen, hau da, duela 542 milioi urte arte. Eon (geologi...»
 
No edit summary
5. lerroa:
Proterozoikoko arrastro geologikoak, [[Eoi arkaiko|Eoi Arkearrekoak]] baino onagoak dira. Garai honen hasieran, [[Kontinente|kontinenteak]] osatuak zeuden [[Lurrazal|Lurreko lurrazala]] bezala.Eoi honetan zehar Lurrak hainbat aldaketa garrantzitsu izan zituen, horren adibide, oxigenoaren presioaren igoera handia planetaren [[Atmosfera|atmosferan]].
 
Garai hauetan, [[Kontinente|kontinenteak]] osatzeaz gain, lehen bizi forma [[Eukarioto|Eukariotak]] agertu ziren. Bizidun hauek, zehazki [[Zianobakterio|alga urdinek]] (Zianobakterioek) oraindik ere gehiago handitu zuten atmosferako oxigeno kantitatea, alga mota gehiago agertzea eraginez, milioi bat urte beranduago. LehenHainbat estromatolitoak[[estromatolito]] ere garai hauetan sortueratu ziren, dudarik gabe planetaren [[Biosfera|boisferan]] eragina izan zuten.
 
Proterozoikoko azken [[Periodo (geologia)|periodoan]], [[Garai Ediakariko|garai Ediakarikoan]], gorputz biguineko organismoek eboluzio handia jasaten dute.
 
== Proterozoikoko banaketak ==
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed"
|+
![[Supereoia]]
![[Eon (geologia)|Eoia]]
![[Aroa (geologia)|Aroa]]
!Aroa
![[Periodoa (geologia)|Periodoa]]
!Hasiera
(milioi urte)
|-
| rowspan="511" |
 
[[Aurrekanbriar|Aurrekanbriarra]]
| rowspan="10" |Proterozoikoa
| rowspan="3" |[[Neo-proterozoiko|Neo-proterozoikoa]]
|[[Ediakarikoko biota|Ediakarra]]
|630
|-
|[[Kriogeniarra]]
|850
|[[Mesoproterozoiko|Meso-proterozoikoa]]
|-
|[[Toniarra]]
|1000
|[[Paleoproterozoiko|Paleo-]] [[Paleoproterozoiko|proteroziokoa]]
|-
| rowspan="3" |[[Mesoproterozoiko|Meso-proterozoikoa]]
|[[Eoi arkaiko|Arkearra]]
|[[Steniarra]]
|
|1200
|
|-
|[[Eoi Hadear|HadearraEktasiarra]]
|1400
|
|-
|[[Kalimmiarra]]
|1600
|-
| rowspan="4" |[[Paleoproterozoiko|Paleo-]] [[Paleoproterozoiko|proteroziokoa]]
|[[Stateriarra]]
|1800
|-
|[[Orosiriar|Orosiriarra]]
|2050
|-
|[[Rhyaciar|Rhyaciarra]]
|2300
|-
|[[Sideriar|Sideriarra]]
|2500
|-
|[[Eoi arkaiko|Arkearra]]
| colspan="2" |[[Neoarkearra]]
|2800
|}