Masoneria: berrikuspenen arteko aldeak

'''Framazoneria''' edo '''Masoneria''' bere burua iniziatiko, filantropiko eta [[Filosofia|filosofikotzat]] definitzen duen [[erakunde]]a da. Haren kide eta jarraitzaileen arabera, beren helburua egia bilatzeabilatzeko eta gizakiaren garatze intelektual eta morala dalortzeko helburua dute. Masoiak, gizon nahiz emakumeak, [[Logia (elkartea)|logia]] izeneko oinarrizko egituretan antolatzen dira, eraeta bereanlogia hauekhoriek, maila handiagoko erakunde batean taldekatzen direlarikdira; honihorri gehienetan "Logia Handia", "Sortaldeko Logia" edo "Prioretza Handia" deritzo.

[[Europa]]n [[XVII. mendea]]ren amaiera eta [[XVIII. mendea]]ren hasiera aldera agertu zen. Egungo masoneria edo "espekulatzailea" ''sinboloen bitartez irudikatutako moral-sistema partikularrapartikular'' bezalagisan deskribatua izandeskribatu da. BereHaren burua formazio-lanabes bezalalanabestzat aurkeztu ohi du: eraikuntzaren sinbolismoan oinarritutako metodo berezi batekin, kideek entzuteko, gogoeta egiteko eta elkarrizketarako ahalmena garatzea dute helburu, gero balore horiek beren ingurumenean zabal ditzaten.

Masoneria erakundearen historiak desadostasun ugari agertzen ditu, bereneta haren zergatizio nagusiak hainbat gaieigairen inguruan ibili direlarikdira: [[emakume]]a masonerian onartzea, [[Erlijio|sineskera erlijioso]] eta metafisikoen gaia, eztabaidatutako gaien izatea edo logien lan egiteko era, bai eta masoneriaren erregularitatearen funtsa kokatzen diren oinarriak ere. Gai hauekhoriek eta beste batzuei buruzko ikuspuntuikuspuntuak ezberdinenaskotarikoak izateak hainbat adar eta korronte masoniko ezberdinengaratzea garapena gauzatuekarri du, sarritan, euren arteanelkar onartu edo elkar aintzakotzat hartzen ez direlarikdutenak.

[[Euskal Herria]]n hainbat masoi-logia egon dira eta badaude,. honaHona hemen nagusienaknagusiak<ref>[http://club2.telepolis.com/fraternidad/logias_del_pais_vasco.htm Logías del País Vasco]</ref>: