Henri Désiré Landru: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
1. lerroa:
{{biografia infotaula automatikoa}}
 
'''Henri DesiréDésiré Landru''', ''Gambaiseko BizarurdinBizarrurdin'', ([[Paris]], [[1869]]ko [[apirilaren 12]], [[Versailles]], [[1922]]ko [[otsailaren 25]]a) frantses [[serie-hiltzaile]] ospetsua izan zen.
 
== Biografia ==
[[Fitxategi:Landru.jpg|thumb|300px|right| Landru, epaiketa garaianepaiketan]]
Landru [[Paris]]eko langile familia umil baten senanbatean jaio zen. Aita gizon zuzen eta erlijiozalea zuen eta industria fundizioan egiten zuen lan. Ama, berriz, jostuna zuen. Henri gaztea aparteko ikaslea izan zen eta etorkizun on baterako grina erakutsi zuen.
 
[[1889]]an, bere lehengusua zenlehengusu Marie Renyrekin ezkondu beharrean izan zen, haurdun baitzegoen neska. Bikoteak 3beste seme-alaba gehiago ere izan zituen eta Landru zaintzaile lanetan ibili zen familia aurrera ateratzeko. Arrakasta gehiagoren bila, delinkuentzian erori zen eta, [[1902]] eta [[1914]] artean, hainbat delitu burutuegin zituenzituenez, 3hiru kartzela zigor irabazizezarri zizkioten. Aita, lotsatuta, etsipenean erori zen eta bere buruaz beste egin zuen [[Bois de Boulogne]]ko zuhaitz batetik zintzilikatuzurkatuz.
 
[[1909]]ko arratsalde batean, Landru Madame Izoret izeneko alargun batekin bildu zen. Egunkarian irakurri zuen emakumeak bere ondarea eskainiko ziola bere ondoan egongo zen gizonari eta, horrela, iruzurgileak bere burua eskaini zion lagun eta, faltsukerien artean, 20.000 franko harrapatu zizkiolarikzizkion. Azkenean, Madame Izoret susmoak izatensusmotan hasi zen eta salatu egin zuen, Henri. atxilotuaLandru izanatxilotu zelarikzuten. Lehen itxialdikartzelaldi honetanhartan, badirudi etorkizuneko hiltzailea burutzen joan zela, salatua ez izatearren, erailhil beharko zituen alargun bakartiengana inguratuko zena.
 
[[1914]]an, Landruk urte batzuetako kartzela-zigorrari ihes egitea lortu zuen. Ez zegoen froga garbirik, nortasunnortasunez aldakorrakaldatzen erabiltzen zituenbaitzen, eta [[Lehen Mundu Gerra]]ren hasierak ihesaldi horretan lagundu ziotenzion.
 
== Landru hiltzailea ==
[[Fitxategi:Cuisiniere Landru.jpg|thumb|300px|right| Sukalde honetanhorretan egingoegin bide zituen bere fetxoriakgaiztakeriak Landruk]]
[[Lehen Mundu Gerra]]k alargun gazteak kontsolatzeko aukerak zabaldu zizkion. Frontean hiltzen zirenhildako soldaduen gero eta alargun gehiago zegoen eta ohiko zen egunkarietan haien ezkontza eskaintzen iragarkiak ikustea. Landru gizon gazte eta erakargarria zen eta ez zitzaion zaila egin haiengana hurbiltzea.
 
Berak ere argitaratu zuen iragarkia prentsan. ''Le Journal''en agertu zen batek horrela zioen:
{{aipu|''Alarguna, 2 seme-alaba, 43 urte, diruz ondo dagoena, gozoa, serioa eta gizartean ondo dagoenak alarguna ezagutuko luke ezkontzeko asmoz''}}
 
Alargun ugarik erantzun zionzioten eta Landruk aukeraketa egin zuen, haietako batzuei erantzuna bidaliz, harremanari errentagarritasuna atera nahi baitzion.
 
Lehenengo aukeratua Jeanne Cuchet izan zen, 39 urteko emakume ederra. 17Hamazazpi urteko semea zuen, André, eta bazituen 5.000 frankolibera aurreratuta. Landruk Vernouillet auzoan pisu bat hartu zuen alokairuan Vernouillet auzoan eta Raymond Diard izen faltsuafaltsuaz eman zionagertu bere buruariburua, alemaniarren okupazioa zela-eta, [[Lille]]tik zetorren posta ikuskaria. Bizarrurdin aparteko senargaia zen eta ezkontzeko promesak luzatuegin zizkion Madame Cucheti. [[1915]]eko urtarrilean, ordea, ama-semeak desagertu zirenean, susmoak ireki ziren berriro. Landruk txiki-txiki egin zituen pisuan eta, ondoren, tximinian erre zituelarik.
 
Horrela jarraitusegitu zuen Landruk. Paris inguruan etxea alokatu zuen eta behin eta berriro gonbidatu zituen ezkontzaren promesa egindako emakumeak. Bigarren biktima bat etorri zen, berriro alarguna eta lehengoa baino aberatsagoa, Madame Laborde-Line. Dupont zela esan zion, zerbitzu sekretuetako langilea eta berarekin bizitzera joateko gonbidapena egin zion. Gerra garaiko garai zalapartatsu haietan, berak inbertitukoinbertitu zizkionbehar zion aurreratuta zituenzeukan diruak. Ez zen denbora askoluzea pasa Madame Laborde-Line etxe berrian asasinatuhil eta errekoerre zuen arte.
 
== Landru Gambaisen ==
Ondo bizi izan zen Landru bere aberastasun berriekin eta bereharen hilketek ez zutenzioten susmorik altxatzensortu. Etxez aldatu beharra, ordea, ez zen erosoa gaizkilearentzat, etxearen jabeari edo bizilagunei arrazoiak eman beharra, emazteari ere joan-etorrienetorriei buruzko esplikazioakazalpenak luzatuemateko beharra. [[Gambais]]en alokatu zuen etxea, ''Ermitage'' deitukodeitu ziona<ref>{{es}}http://www.museorevertecoma.org/v2/index.php?option=com_content&view=article&id=48:-henry-desire-landru-el-moderno-barba-azul&catid=5:criminales-famosos-asesinos-en-serie&Itemid=2</ref>.
 
[[1914]]tik [[1918]]ra bitarte, Landruk berdin jarraitusegitu zuen, alargun gaixoak etxera erakarri, erailhil eta labean errez.
 
Aldi berean, bizitza ordenatua zeraman, seme-alabak maiz bisitatuz, aita leiala izanez eta emazteari opari garestiak eginez.
 
== Bizarurdin''Bizarrurdin'' agerian ==
[[Fitxategi:Head of Henri Landru.jpg|thumb|300px|right| Landruren burua, [[Hollywood]]eko Heriotzaren museoan]]
Gerra amaitzeanamaitutakoan, sendiakfamiliak desagertuenahaide galduen bila hasi ziren eta Landruren lasaitasunaklasaitasuna bukaerarabukatu iritsi zirenzen. Madame Collomben sendiakfamiliak gutuna idatzi zion [[Gambais]]eko alkateari, informazioa eskatuz, herri horretan Dupont izeneko gizon baten ondoan ikusi zutela-eta.
 
Belin inspektoreak estutu zuen Landru. Madame Buissonen ahizpa joan zen oraingoanorduan poliziarengana, Rue Rivoliko denda batean artelanak erosten ari zen bitartean, desagertutakoahizpa ahizparengalduaren ''senargaiarekin'' topo egin zuenean. Polizia dendariarena joan zen eta Landruk utzitako txartela eskuratu zuen: Lucien Guillet, 76, Rue Rochechouart. Helbide horretara joan ziren [[1919]]ko [[apirilaren 11]]n, hiltzailea atxilo hartzeko asmoz eta amorante berriarekin aurkitu zuen, Fernande Segret aktoreaaktorearekin.
 
Atxilotuaren benetako nortasuna ezagutujakin zuten eta 11hamaika izen aurkitu zituzten bereharen agendan -Haietako—haietako lau konstatatutakoegiaztatutako desagerpenak ziren-ziren—. Era berean, ondo baino hobeto apuntatuta zituenzeuzkan [[Paris]]tik [[Gambais]]erako trenaren prezioak.
 
[[Apirilaren 29]]an, LandruLandruk eta jendarmeakjendarmeek [[Gambais]]era bidaiatubidaia egin zuten. 295 giza hezur aurkitu zituzten erdi erreta, kilo eta erdi errauts eta kaxoi batean gordeta zituenzeuzkan 47 urrezko hortz. Ondorenean, psikopatak biktimen arropa, altzarialtzariak eta abar saltzensaltduz joan zela jakin zuten.
 
Landruren aurkako epaiketak urte pare bat iraun zuen eta gerra artean Parisen izandako ospetsuenetakoospetsuenetakoa bat bilakatuizan zen. GizonakEmakume horiek engainatu zituela onartu zuen, baina ez zuen sekula haien hilketakhilketarik bere gain hartu<ref>{{es}}http://edant.clarin.com/diario/2002/01/06/s-04001.htm</ref>. [[1921]]eko [[azaroaren 30]]ean, kondena etorri zitzaion. 11Hamaika hilketa leporatu zitzaizkion, horiekfrogatu ahal izan baitziren frogatzea lortu zutenakzituztenak. Poliziak, hala ere, Bizarrurdinak''Bizarrurdin''ek 117 eta 300 emakume artean hil zituela esan zuen. [[1922]]ko [[otsailaren 25]]ean, [[gillotina]]n hil zuten [[Versailles]]ko kartzelan.
 
[[1947]]an, [[Charlie Chaplin|Charles Chaplinek]] ''Monsieur Verdoux'' izeneko filma egin zuen, Landruren bizitzan oinarrituzoinarrituta.
 
[[1963]]an, Landruk hilketen autore izatea onartzen zuen gutuna aurkitu zuten. [[Claude Chabrol]]ek zuzendu zuen ''Landru'' izeneko filma urte horretan bertan.