John Ashbery: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
1. lerroa:
'''John Lawrence Ashbery''' (1927ko uztailaren 28a – 2017ko irailaren 3a) estatubatuar poeta izan zen. Hogei poesia-liburu baino gehiago argitaratu zituen, eta AEBetako poesia-sari gehienak irazi zituen; horien artean, Pulitzer saria 1976an, ''Self-Portrait in a Convex Mirror'' ("Autoerretratua ispilu konbexu batean") lanagatik. Bere lanaren ezaugarririk behinenak
== Bizitza ==
John Lawrence Ashbery [[New York (estatua)|New York]] estatuko [[Rochester (New York)|Rochester]] hirian jaio zen, 1927ko uztailaren 28an.<ref>{{cite web|url=http://www.poets.org/poet.php/prmPID/238|title=John Ashbery|publisher=[[Academy of American Poets]]|accessdate=2014-08-26}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.britannica.com/biography/John-Ashbery|izenburua=|sartze-data=2017-09-04|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref> Ama, Helen Lawrence, biologiako irakaslea zuen; aita, Chester Frederick Ashbery, nekazaria zen.<ref name="CurryRamm2007">{{cite book|editor1-last=Curry|editor1-first=Jennifer|editor2-last=Ramm|editor2-first=David|editor3-last=Rich|editor3-first=Mari|title=World Authors, 2000-2005|url=https://books.google.com/books?id=lqsjAQAAIAAJ&pg=PA14|year=2007|publisher=[[H. W. Wilson Company|H.W. Wilson]]|isbn=978-0-8242-1077-9|pages=14}}</ref> Ontario Lakuaren gertuko etxalde batean hazi zen.
Deerfield Akademian ikasi zuen, mutilentzat baino ez zen barnetegi batean, non W.H. Auden, Dylan Thomas eta beste poeta batzuen lanak irakurtzen baitzituzten, eta han deskubritu zuen bere homosexualitatea ere, bere poemetan kontatu izan zuenez.<ref name=":0">{{Cite news|url=http://www.berria.eus/albisteak/144863/john_ashbery_poeta_hil_da.htm|abizena=Astiz|izena=Iñigo|izenburua=John Ashbery poeta hil da|data=2017/09/04|egunkaria=Berria|formatoa=|hizkuntza=|sartze-data=2017/09/04}}</ref> Berak idatzitako bi poema Poetry aldizkarian argitaratu zituzten, beste gelakide baten izenean, zeinak Ashberyri ezer esan gabe bidali baitzituen aldizkarira. Eskolan ere bazuten aldizkari bat, Deerfield Scroll, eta Ashberyk hainbat poema argitaratu zituen; haien artean, ikaskide batekiko maitasun erantzunik gabeari buruzko sonetoak eta fikziozko testu labur bat. Dena den, Ashberyk, lehen-lehenik, margolaria izan nahi izan zuen; 11 urtetik 15era, Rochester-eko arte-museoko pintura-klaseetara joan zen.
[[Fitxategi:John_Ashbery_by_David_Shankbone.jpg|eskuinera|thumb|Ashbery 2007an, [[W. H. Auden|W.H. Auden]] poetaren omenez egindako ekitaldi batean, New York Hiriko Cooper Union unibertsitatean.]]
1949an lizentziatu zen, Hardvard Unibertsitatean, ''cum laude'' izendapenarekin. Lizentziatura amaierako tesian W.H. Audenen poesia aztertu zuen.
1951 eta 1955 bitartean erredaktore ibili zen publizitatearen eremuan<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.britannica.com/biography/John-Ashbery|izenburua=|sartze-data=2017-09-04|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref>, eta 1950eko hamarkadaren erdialdetik 1965era bitartean Frantzian bizi izan zen. Besteak beste, arte-kritikaria izan zen Herald Tribune egunkariaren Europako
1963ko udazkenean, Ashberyk Andy Warhol ezagutu zuen New Yorkeko Literary Theatre-eko poesia-irakurraldi batean. Elkarren ezagutza egin aurretik ere, Ashberyk Warholen arte-lanari buruzko kritika idatzia zuen. Urte berean, margolariak ''Flowers'' erakusketa apailatu zuen Pariseko Ileana Sonnabend Galerian, eta Ashberyk haren kritika egin zuen, esanez, besteak beste, Parisera egindako bisita harekin Warholek “Oscar Wilde-k 1890eko hamarkadan Buffalora kultura eraman zuenez geroztik ezagututako zalaparta transatlantikorik handiena” eragin zuela.<ref>{{cite web|url=http://www.flowchartfoundation.org/tc/advanced_search.php?reorder=yes&sortfield=publicationdate&sorttype=desc&se_type=EX&pg=20&/|title=Ashbery Research Center archive|publisher=|accessdate=3 September 2017}}</ref>
| |||