Automotores Orletti: berrikuspenen arteko aldeak

'''Automotores Orletti''' [[Kondor operazioa|Condor operazioa]]n militar kolpistek baliatutako zentro mekaniko bat izan zen, [[Buenos AiresenAires]]<nowiki/>en. Tokia, Condor operaziorako koordinazio zentro ez ezik, oposizioko pertsonen tortura eta hilketarako zentro garrantzitsu bat bihurtu zen, bertako giza eskubideen elkarteek erakutsi eta hainbat epaiketatan agerian geratu denez. Lekuaren erabilera hori 1976tik 1983ra izan zen indarrean.<ref name=":0">{{Erreferentzia|izena=Amagoia|abizena=Mujika|izenburua=Orlettiren amarruan|hizkuntza=eu-ES|url=http://www.berria.eus/paperekoa/1517/023/001/2011-04-02/orlettiren_amarruan.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2017-08-26}}</ref>

1976an, Argentinan[[Argentina]]<nowiki/>n militarrek estatu-kolpea eman bezain laster, toki hau erabiltzen hasi ziren. [[Victor VisuarakVisuara]]<nowiki/>k Eduardo Ruffo agenteari agindu zion kobazulo bat aurkitzeko, eta garaje hau ezin egokiagoa zen. Orduan, Argentina, Uruguai, Txile, Bolivia, Paraguai eta Kubako biktimak eramaten hasi ziren, herri haietako torturatzaileen esku uzteko. Egun, hildako horien omenezko museo bat da,<ref name=":0" /> izuaren ikur bilakatutako sinbolismo handiko tokia.<ref name=":1">{{Erreferentzia|izenburua=Automotores Orletti: Memories of the Argentine dictatorship -|data=2015-01-11|url=http://www.ticotimes.net/2015/01/11/automotores-orletti-memories-of-the-argentine-dictatorship|sartze-data=2017-08-26}}</ref>

Automotores Orlettin gertatutako izugarrikerien epaiketa sonatuena 2011n egin zen, biktimen senitartekoen presentziaz eta giro hunkigarrian gertatu ere. Bertan, [[Eduardo Cabanillas]] bizi guztirako kartzela zigorra jaso zuen, hilketengatik kondenatutako bakarra eta Automotores Orlettiko arduradun nagusia. Bere agindupean torturatzaile jardun zuten Honorio Martinez Ruiz, Eduardo Alfredo Ruffo, Raul Guglielminetti eta Anibal Gordon: azkenak izan ezik, hilda baitago, 25 urte banako kartzela zigorra jaso zuten. [[Maiatzeko Plazako amekAmonak|Maiatzeko Plazako Amonek]] poz handiz hartu zituzten epaiak.<ref name=":0" />

200 pertsona tortura zituzten bertan,.<ref bainaname=":0" /> Hala ere, 1976ko azarotik horretarako erabiltzeari utzi zioten, biktima batek ihes egitea lortu zuenean.<ref name=":1" /> 2003, Argentinako Uruguaiarren Giza Eskubideen Batzordeak legegintzarako kanpaina bat hasi zuen Automotores Orletti dagoen tokia desjabetzeko eta, 2009ko martxoaren 23an, Buenos Airesko udalak tokiaren jabetza eskuratu zuen. Beraz,2009an 2009anbertan ekin zioten Automotorestoki Orlettiren tokiahori ikerketarako eta informazioa gorde eta kudeatzeko gune bihurtzeari, baina 2014ko ekainean aurrerapauso bat gehiago eman zuten, eta talde bat bisita gidatuak, tailerrak, eztabaidak eta film-emanaldiak egiten hasi zen. Harrezkero, Oroimenerako Espazio ere bihurtu zen 2015ean, oroimena aldarrikatzeko modu gisa.<ref name=":1" />