Takiji Kobayashi: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
1. lerroa:
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
{{Nihongo|'''Takiji Kobayashi'''|小林 多喜二|Kobayashi Takiji|extra=[[1903]]ko [[urriaren 13]]a – [[1933]]ko [[otsailaren 20]]a}} literatura proletarioaren idazle [[japoniar]]ra izan zen. 1929an argitaratutako "Kanikōsen" nobela laburra da bere lanik ezagunena; besteak beste, azaltzen du nola hasi ziren arrantzaleak antolatzen sindikatuak sortzeko. Gazterik hil zen, ''Tokkō'' poliziaren eskuetan tortura bortitzak jasan ondoren.<ref name="Minato">[https://www.lib.city.minato.tokyo.jp/yukari/e/man-detail.cgi?id=117] Prominent people of Minato City</ref>
[[Kategoria:Testuan japoniera duten artikuluak]]
literatura proletarioaren idazle japoniarra izan zen. 1929an argitaratutako "Kanikōsen" nobela laburra da bere lanik ezagunena; besteak beste, azaltzen du nola hasi ziren arrantzaleak antolatzen sindikatuak sortzeko. Gazterik hil zen, ''Tokkō'' poliziaren eskuetan tortura bortitzak jasan ondoren.<ref name="Minato">[https://www.lib.city.minato.tokyo.jp/yukari/e/man-detail.cgi?id=117] Prominent people of Minato City</ref>
 
== Biografia eta obra ==
'''Ikasketak eta lehenengo lanak'''
 
Kobayashi Japoniako Akita prefeturako Odate hirian jaio zen. Lau urte zituelarik, familia Hokkaido prefeturako Otaru hirira joan zen bizitzera. Familia ez zen diruduna, baina osabak eskola-gastuak ordaindu zizkion, eta unibertsitate-mailako enpresa-ikasketak egin ahal izan zituen. Ikasle garaian ekin zion idazteari, eta berak idatzitako lanak literatura-aldizkarietara bidali zituen; horrez gain, eskolako ikasle-ohien elkarteko aldizkariaren erredakzio-batzordean lan egin zuen, eta hor bere lanak argitaratu ahal izan zituen. Kobayashiren irakasleetako bat Nobuyuki Okuma ekonomialari, kritikari eta poeta izan zen. Sasoi hartako zailtasun ekonomikoak eta atzeraldi ekonomikoa zirela-eta, Kobayashik langileen mugimenduarekin bat egin zuen.<ref>{{cite bookerreferentzia|lastabizena=Ness|firstizena=Immanuel|coauthors=|yearurtea=2009|titleizenburua=Historical The International Encyclopedia of Revolution and Protest|publisherargitaletxea=Blackwell|locationISBN={{ISBN|9781405184649}}|id=|hizkuntza=en|izenburua=The International Encyclopedia of Revolution and Protes|urtea=2009|abizena=Ness|izena=Immanuel|orrialdeak=|orrialdea=|argitaletxea=Blackwell|ISBN=}}</ref>
 
Lizentziatu ondoren, lanean hasi zen Hokkaido Takushoku bankuaren Otaruko sukurtsalean. 1928ko hauteskunde orokorretan, Kobayashik Kenzo Yamamoto hautagaiaren kanpainan parte hartu zuen laguntzaile gisa, eta hautagaiak Yōtei mendiaren oineko herrixka batean eman zuen hitzaldi batera joan zen. Gerora, bizipen hura {{Nihongo|2=東倶知安行|3=Higashikutchankō}} liburuan islatu zuen. Urte berean, "1928ko martxoaren 15a" liburua argitaratu zuen ''Senki'' literatura-aldizkarian, zatika; orduko hartan, ''Tokkō'' goi-mailako polizia bereziaren torturak irudikatu zituen, eta gobernuko ofizialak haserrarazi zituen.{{Erref behar}}
[[Kategoria:Testuan japoniera duten artikuluak]]
liburuan islatu zuen. Urte berean, "1928ko martxoaren 15a" liburua argitaratu zuen ''Senki'' literatura-aldizkarian, zatika; orduko hartan, ''Tokkō'' goi-mailako polizia bereziaren torturak irudikatu zituen, eta gobernuko ofizialak haserrarazi zituen.{{Erref behar}}
 
'''"Kanikōsen"'''
 
1929an, "Kanikōsen" eleberria argitaratu zuen ''Senki'' aldizkarian, arrantza-ontzi batean batean lanean diharduten eta nagusi bihozgabearen aurka matxinatzeko prest dauden langileei buruzkoa. Laster egin zen ezaguna, eta langileei zuzendutako literatura marxistaren aintzindariaitzindari bihurtu zen ("Kanikōsen" 2008an berrargitaratu zuten, eta milioi bat eta erdi aletik gora saldu ziren; urte hartan lehertutako finantza-krisia zela-eta, gazteeekgazteek, nonbait, beren burua islatuta ikusi zuten 80 urte lehenagoko kontakizun hartan).
 
Urte hartako uztailean, "Kanikōsen" obra antzerkirako egokitu zuten, eta Lorategi Inperiala Antzokian antzeztu zuten, {{Nihongo|''North of latitude 50 degrees north''|北緯五十度以北}}''[[Kategoria:Testuan japoniera duten artikuluak]]'' izenburupean. 1948ra arte, Japonian ezinezkoa zen "Kanikōsen" osorik eskuratzea. Hori dela eta, hiru aldiz argitaratu da ingelesera itzulita, hiru izenburu desberdinekin:'' "''The Cannery Boat" (1933), "The Factory Ship" (1973) eta "The Crab Cannery Ship" (2013). ''Poliziak (bereziki ''Tokkō'' poliziak) zaintzapean jarri zuen Kobayashi. Urte berean {{Nihongo|"Nagusia kanpoan bizi da"|不在地主|Fuzaijinushi}} saiakera argitaratu zuen ''Chūōkōron'' aldizkarian, eta, horren ondoren, bankutik kaleratu zuten.<ref>Keene 1998 : 621</ref>
 
'''Atxiloketak eta heriotza'''
 
1930eko udaberrian, Kobayashi Tokiora joan zen bizitzera, eta Japoniako Idazle Proletarioen Elkarteko idazkari izendatu zuten. Maiatzaren 23an atxilo hartu zuten, Japoniako Alderdi Komunista diruz lagundu izana leporatuta, eta ekainaren 7an behin-behineko askatasuna eman zioten. Ekainaren 24an Tokiora itzuli zen, eta berriz atxilotu zuten. Uztailean, inperioaren kontrako karguak egotzi zizkioten. Abuztuan, 1900. urteko Ordena Publikoaren eta Poliziaren Legea aintzat hartuta auzipetu zuten, eta Toyotama kartzelan espetxeratu zuten. 1931ko urtarrilaren 22an, fidantzapean askatu zuten. Kartzelatik irtenda, Kobayashi Kanagawa prefeturako Nanasawa ur termalera erretiratu zen. 1931ko urrian, legez kanpoko Japoniako Alderdi Komunistako kide ofizial izendatu zuten.<ref name="Janus">{{cite bookerreferentzia|lastisbn=Mitchell|first=Robert H|coauthors=|year=1992|title=Janus-Faced Justice: Political Criminals in Imperial Japan|publisher=University of Hawaii Press|location={{ISBN|082481410X}}|id=|hizkuntza=en|izenburua=Janus-Faced Justice: Political Criminals in Imperial Japan|urtea=1992|abizena=Mitchell|izena=Robert H.|orrialdeak=|orrialdea=83|argitaletxea=University of Hawaii Press|ISBN=}}</ref> Azaroan, Naoya Shiga idazlearen etxean izan zen bisitan, [[Nara (prefetura)|Nara Prefeturan]]<nowiki/>. Azkenean, 1932ko udaberrian ezkutatu egin zen.
 
1933ko otsailean, Kobayashi Akasaka hiriko hitzordu batera joan zen Alderdi Komunistako kide batekin batera; kide hura, gerora jakingo zenez, ''Tokkō'' poliziaren espioi bat zen. Polizia Kobayashiren zain zegoen, eta, ihes egiten saiatu bazen ere, atzeman eta atxilotu egin zuten. Tsukiji polizia-etxera eraman zuten, eta tortura bortitzak jasanarazi zizkioten. Biharamunean, polizia-agintariek iragarri zuten Kobayashi bihotzekoak emanda hil zela.<ref>[http://www.japan-press.co.jp/2003/2321/feb9.html The Japan Press 2003 Feb 9 issue]</ref> Ospitale bat bera ere ez zen ausartu autopsia egitera, ''Tokkō'' poliziaren beldurrez.{{Erref behar}}
36 ⟶ 32 lerroa:
 
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}
 
{{bizialdia|1903ko|1933ko|Kobayashi, Takiji}}
[[Kategoria:Japoniako eleberrigileak]]
[[Kategoria:Japoniako ipuingileak]]
[[Kategoria:Komunistak]]
[[Kategoria:Torturatuak]]