Monique Wittig: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Aipamenak
testua eta estekak
1. lerroa:
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Monique Wittig''' ([[Haut-Rhin]], [[Alsazia]], [[Frantzia]], 1935eko uztailaren 13a – [[Tucson]], [[Arizona]], [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]], 2003ko urtarrilaren 3a)<ref name="A">{{cita web|url=http://www.nytimes.com/2003/01/12/nyregion/monique-wittig-67-feminist-writer-dies.html|título=Monique Wittig, 67, Feminist Writer, Dies|fechaacceso=5 de enero|añoacceso=2013|autor=Douglas Martin|fecha=12 de enero de 2003|editorial=Rhe New York Times}}</ref><ref name="B">{{cita web|url=http://www.fantasticmetropolis.com/i/wittig/full/|título=In Memoriam: Monique Wittig|fechaacceso=5 de enero|añoacceso=2013|autor=L. Timmel Duchamp|fecha=25 de enero de 2003|editorial=Fantastic Metropolis|urlarchivo=http://web.archive.org/web/http://www.fantasticmetropolis.com/i/wittig/full/|fechaarchivo=13 de noviembre de 2015}}</ref> idazle eta teoriko feminista frantsesafrantziarra izan zen, lesbofeminismoari funtsezko ekarpena egin ziona. Generoaren eraikuntza sozialaz idatzi zuen, eta "kontratu heterosexuala" esapidea erabili zuen lehendabizikoz. Lehen nobela, ''L'Opoponax,'' 1964an idatzi zuen. 1969an bigarrena etorri zen, ''Les Guérillères,'' lesbofeminismoan mugarri bat ezarri zuena.
 
== Teoriak ==
Wittigen teoriek lesbofeminismoaren oinarria osatu zuten. Teoria horiek postulatu feministetatik eratorriak dira; zehazki—zehazki, postulatu feminista lesbianetatik.lesbianetatik—, Geroraeta Queergerora [[queer teoriak]] egokitubere egin eta beretzat hartuegokitu baditu ere, egiazki materialismo frantziarrean kokatzen dira;. izanIzan ere, teoria lesbofeministaklesbofeministaren dioarabera, sexuaren kategoria gizarteak sortutako kategoriagizarte-eraikuntza bat delada, ez aurrez zehazturiko kategoria natural edo biologiko bat, eta eraikuntza hori emakumeen eta gizonen arteko botere-harremanen ondorioz sortzen delada; hau da, ez da sexuaren kategoria botere-harremana sorrarazten duena, ezpada alderantziz, botere-harremana da sexuen kategoriak zehazten dituena eta horien beharra daukana.<ref /> GaineraHorregatik ulertzen dira gizonezkoak eta emakumezkoak klase gisa, eta ez talde biologiko legez; Wittigen ustez, emakumeak klase gisa definitzen dituena gizonekiko duten esklabotza-egoera da. Ildo horri jarraikiz, heterosexualitatea erregimen politiko bat legez ikusten du, mundua ulertu eta antolatzeko era bat, ez sexu-orientazio, sexu-lehenespen edo sexu-praktika gisa.
 
Bestalde, Wittigek hizkuntzaren funtzioa ere aztertzen du. Bere ustez, hizkuntzak boterearen bereizketa klasikoa iraunarazten du, eta betikotzen ditu, baita, bereizketa horretatik eratorritako definizio guztiak; hau da, hizkuntza eraikuntza maskulino hegemonikoaren esanetara dago, horren arabera sailkatzen da beste guztia.
Bestalde, heterosexualitatea erregimen politiko bat legez ikusten du, mundua ulertu eta antolatzeko era bat, ez sexu-orientazio, sexu-lehenespen edo sexu-praktika gisa.
 
Teoria horiek guztiak feminismo materialistaren jarraitzaile ziren beste hiru emakumerekin batera garatu zituen: Colette Guillaumin, Nicole-Claude-Mathieu eta Paola Tabet. 1970eko hamarkadan, hainbat artikulu argitaratu zituzten Nouvelles Questions Féministes aldizkarian.<ref />
Horrez gain, feministek bereganatutako materialismo frantziarrak ideia eta kategoria guztiak kulturalak direla dioen jarrerari eusten dio: kategoriak gizartearen eraikuntzak dira, eta gizonen eta emakumeen arteko botere-harremana da kategoria horiek zehazten dituena; horregatik ulertzen dira gizonezkoak eta emakumezkoak klase gisa, eta ez talde biologiko legez.
 
== Lan hautatuak ==
Wittigek hizkuntzaren funtzioa ere aztertzen du. Bere ustez, hizkuntzak boterearen bereizketa klasikoa iraunarazten du, eta betikotzen ditu, baita, bereizketa horretatik eratorritako definizio guztiak; hau da, hizkuntza eraikuntza maskulino hegemonikoaren esanetara dago, horren arabera sailkatzen da beste guztia.
* ''L opoponax'' (1964)
 
* ''Les Guérillères'' (1969)
Teoria horiek guztiak feminismo materialistaren jarraitzaile ziren beste hiru emakumerekin batera garatu zituen: Colette Guillaumin, Nicole-Claude-Mathieu eta Paola Tabet. 1970eko hamarkadan, hainbat artikulu argitaratu zituzten Nouvelles Questions Féministes aldizkarian.<ref />
* ''Le Corps lesbien'' (1973)
* ''Brouillon pour un dictionnaire des amantes'' (1976)
* ''The Straight Mind'' (1980)
 
== Bere lanakEuskaraz ==
* ''Pentsamendu heterozuzena'' ([http://www.susa-literatura.eus/ Susa], 2017, [http://www.susa-literatura.eus/bildumak/lisipe/ Lisipe] bilduma; itzultzaileak: [http://nordanor.eus/nor?id=1309 Maialen Berasategi Catalán], [http://nordanor.eus/nor?id=221&tmp=1500472375083 Irene Arrarats Lizeaga], [http://nordanor.eus/nor?id=1437&tmp=1500472403856 Danele Sarriugarte Mochales], [http://nordanor.eus/nor?id=217&tmp=1500472431220 Mirentxu Larrañaga Sueskun]). ''The Straight Mind'' (1980) liburuan bildutako bederatzi saiakeretatik sei jasotzen ditu.
* ''L opoponax''. 1964.{{cita libro|isbn=|título=L’opoponax|url=|año=1964|editorial=}}
* ''Gerrilla''. 1969.{{cita libro|isbn=|título=Las Guerrilleras|url=|año=1969|editorial=}}
* [http://www.pretextos.com/escaparate/product_info.php?products_id=54 ''Gorputz lesbiana'']. {{cita libro|isbn=84-85081-10-2|título=El cuerpo lesbiano|url=http://www.pretextos.com/escaparate/product_info.php?products_id=54|año=1973|editorial=Editorial [[Editorial Pre-Textos|Pre-Textos]]}}
* ''Hiztegi zaleentzat''. 1976.{{cita libro|isbn=|título=Diccionario de las amantes|url=|año=1976|editorial=}}
* Pentsamendu heterozuzena (1992){{cita libro|isbn=|título=El pensamiento heterosexual y otros ensayos|año=1992|editorial=}}
 
== Ikus, halaber, ==
* Lesbofeminismoa
* [[Feminismo|Feminismoa]]
29 ⟶ 28 lerroa:
 
== Kanpoko loturak ==
*
* [http://www.jornada.unam.mx/1998/10/25/sem-monique.html Monique Wittig: marka generoa.]
* [http://www.moniquewittig.com/index.html Monique Wittig-en orrialde ofiziala]