Takiji Kobayashi: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
Testua
1. lerroa:
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
{{Nihongo|'''Takiji Kobayashi'''|小林 多喜二|Kobayashi Takiji|1903ko urriaren 13a – 1933ko otsailaren 20a}}
{{Nihongo|'''Takiji Kobayashi'''|小林 多喜二|Kobayashi Takiji|October 13, 1903 – February 20, 1933}}&#x20;(<span class="t_nihongo_kanji" lang="ja">小林 多喜二</span><span class="t_nihongo_comma" style="display:none">,</span>&#x20;''Kobayashi Takiji''<span class="t_nihongo_help noprint"><sup>[[Laguntza:Japonierako karaktereak instalatzea|<span class="t_nihongo_icon" style="color: #00e; font: bold 80% sans-serif; text-decoration: none; padding: 0 .1em;">?</span>]]</sup></span>, October 13, 1903 – February 20, 1933)
[[Kategoria:Testuan japoniera duten artikuluak]]
(1903ko urriaren 13a — 1933ko otsailaren 20a) literatura proletarioa sortzen zuenproletarioaren idazleaidazle japoniarra izaizan zen. Batez ere, 1929an argitaratutako ''Kanikōsen'' liburuagatiknobela laburragatik da ezaguna, 1929an argitaratutako nobela laburra.; Hainbathainbat pertsona ezberdineridesberdini buruzko istorioa kontatzen du, eta azaltzen du baita arrantzaleak nola hasi ziren arrantzaleak antolatzen sindikatuak sortzeko. Gazterik hil zen, ''Tokkō'' poliziaren eskuetan tortura latzabortitzak jasan ondoren.<ref name="Minato">[https://www.lib.city.minato.tokyo.jp/yukari/e/man-detail.cgi?id=117] Prominent people of Minato City</ref>
 
== Biografia eta obra ==
Kobayashi Japoniako Akita prefeturako Odate hirian jaio zen. Lau urte zituelarik, familia Hokkaido eskualdekoprefeturako Otaru hirira joan zen bizitzera. Familiak ez zeukan diru askorik, baina osabak eskola-gastuak ordaindu zizkion, eta unibertsitate-mailako enpresa-ikasketak egin ahal izan zituen. Ikasle garaian, idazteari ekin zion idazteari, eta berak idatzitako lanak literatura-aldizkarietara bidali zituen; horrez gain, eskolako ikasleeenikasleen elkarteko aldizkariaren erredakzio-batzordean lan egin zuen, eta bere lanak ere aldizkari horretan argitaratu zituen. IrakasleetakoKobayashiren irakasleetako bat Nobuyuki Okuma ekonomialari, kritikari eta poeta izan zen. Sasoi hartan, zailtasun ekonomikoak eta garaiko atzeraldi ekonomikoa zela eta, Kobayashik langileen mugimenduarekin bat egin zuen.<ref>{{cite book|last=Ness|first=Immanuel|coauthors=|year=2009|title=Historical The International Encyclopedia of Revolution and Protest|publisher=Blackwell|location={{ISBN|9781405184649}}|id=}}</ref>
 
Lizentziatu ondoren, lanean hasi zen Hokkaido Takushoku bankuaren Otaruko sukurtsalean hasi zen lanean. 1928ko hauteskunde orokorreanorokorretan, Kobayashik Kenzo Yamamoto-ren kanpainan laguntzenparte jardunhartu zuen laguntzaile gisa, eta Yamamotoren hitzaldi batera joan zen, Yōtei mendiaren oinean dagoen herrixka batera. Gerora, esperientzia hori {{Nihongo|2=東倶知安行|3=Higashikutchankō}}&#x20;(<span class="t_nihongo_kanji" lang="ja">東倶知安行</span><span class="t_nihongo_help noprint"><sup>[[Laguntza:Japonierako karaktereak instalatzea|<span class="t_nihongo_icon" style="color: #00e; font: bold 80% sans-serif; text-decoration: none; padding: 0 .1em;">?</span>]]</sup></span>)
[[Kategoria:Testuan japoniera duten artikuluak]]
liburuan erabili zuen. Urte berean, Nagusia kanpoan bizi da. ''1928ko martxoaren 15a'' liburua argitaratu zuen Senki literatura-aldizkarian.; Istorioorduko hartan, goi-mailako ''Tokkō'' polizia bereziaren torturak irudikatu zituen, eta gobernuko ofizialak haserrarazizhaserrarazi zituen.{{Erref behar}}
 
1929an, ''Kanikōsen'' eleberria argitaratu zuen Senki aldizkarian, karramarro-kontserben itsasontzi batean lanean diharduten eta nagusi bihozgabe batenbihozgabearen aurka matxinatzeko prest dagoen karramarro-kontserben itsasontzi batekodauden tripulatzaileeilangileei buruzkoa. Laster egin zen ezaguna, eta literatura proletario marxistaren ikur bihurtu zen. URteUrte hartako uztailean, antzerkirako egokitu zuten, eta Lorategi Inperiala Antzokian antzeztu zuten, Latitudearen Iparra 50 gradu iparraldera {{Nihongo|''North of latitude 50 degrees north''|北緯五十度以北}}&#x20;(<span''Ipar class="t_nihongo_kanji" lang="ja">北緯五十度以北</span><span class="t_nihongo_help noprint"><sup>[[Laguntza:Japonierako karaktereak instalatzea|<span class="t_nihongo_icon" style="color: #00e; font: bold 80% sans-serif; text-decoration: none; padding: 0 .1em;">?</span>]]</sup></span>)lat
[[Kategoria:Testuan japoniera duten artikuluak]]
itudea 50 gradu Iparraldera'') izenburupean''.'' 1948ra arte, Japonian ezinezkoa zen ''Kanikōsen'' nobela, gaur egun nobela labur bat dena, osorik eskuratzea. Hori dela eta, hiru aldiz argitaratu da ingelesera itzulita, hiru izenburu desberdinekin: ''The Cannery Boat (1933; Kontserba Itsasontzia), The Factory Ship (1973; Fabrika Itsasontzia) eta The Crab Cannery Ship (2013; Karramarroaren Kontserba Fabrikaren Itsasontzia).''
 
Poliziak (bereziki ''Tokkō'' poliziak) zaintzapean jarri zuen Kobayashi. Urte berean, {{Nihongo|"Nagusia kanpoan da"{{Nihongo|"Absentee Landlord"|不在地主|Fuzaijinushi}} saiakera argitaratu zuen ''Chūōkōron'' aldizkarian, eta, horrekhorren ondoren, Kobayashi bankukobankutik lanpostutik kaleratzea ekarri zuenkaleratu berekinzuten.<ref>Keene 1998 : 621</ref>
 
1930eko udaberrian, Kobayashi TokyoraTokiora joan zen bizitzera, eta Japoniako Idazle Proletarioen Elkarteko idazkari izendatu zuten. Maiatzaren 23an atxilotu egin zuten, Japoniako Alderdi Komunista diruz lagundu izana leporatuta, eta ekainaren 7an behin-behineko askatasuna eman zioten. Ekainaren 24an TokyoraTokiora itzuli zen, eta berriz atxilotu zuten. Uztailean, estatuaren kontrako karguak egotzi zizkioten. Abuztuan, 1900eko Ordena Publikoa eta Polizia Legearen izenean auzipetu zuten, eta ToyotamakoToyotama kartzelan espetxeratu zuten. 1931ko urtarrilaren 22an, fidantzapean askatu zuten, fidantza ordainduta. Kobayashi Kanagawa prefeturako Nanasawa ur termalean gorde zen. 1931ko urrian, Kobayashi legez kanpoko Japoniako Alderdi Komunistako kide ofizial izendatu zuten ofizialki.<ref name="Janus">{{cite book|last=Mitchell|first=Robert H|coauthors=|year=1992|title=Janus-Faced Justice: Political Criminals in Imperial Japan|publisher=University of Hawaii Press|location={{ISBN|082481410X}}|id=}}</ref> Azaroan Naoya Shiga idazlearen etxean izan zen bisitan, [[Nara (prefetura)|Nara Prefetura]]<nowiki/>n, eta 1932ko udaberrian ezkutatu egin zen.
 
1933ko otsailean, Kobayashi Akasaka hiriko hitzordu baterahirira joan zen, aurrez adostutako hitzordu batera, Alderdi Komunistako kide batekin batera; kide hori, zeinagerora jakin zenez, ''Tokkō'' poliziaren espioi infiltratu bat baitzen.''Tokkō'' polizia bereKobayashiren zain zegoen, eta, ihes egiten saiatu bazen ere, atzeman eta atxilotu egin zuten. Kobayashi Tsukiji polizia-etxera eraman zuten, eta torturatu egin zuten. Biharamunean, polizia-agintariek iragarri zuten kobayashiKobayashi bihotzekoak emanda hil zela. egunean duten Kobayashi izan bat hil zen [[Miokardio infartu akutu|bihotzekoak]].<ref>[http://www.japan-press.co.jp/2003/2321/feb9.html The Japan Press 2003 Feb 9 issue]</ref> Ospitale bat bera ere ez zen ausartu autopsia egitera, ''Tokkō'' poliziaren beldurrez''.{{Erref behar}}
Azaroan Naoya Shiga-ren etxean izan zen, [[Nara (prefetura)|Nara Prefetura]]<nowiki/>n, eta 1932ko udaberrian ezkutatu egin zen.
 
1933ko otsailean, Kobayashi Akasaka hiriko hitzordu batera joan zen, Alderdi Komunistako kide batekin batera, zeina ''Tokkō'' poliziaren espioi infiltratu bat baitzen.''Tokkō'' polizia bere zain zegoen, eta, ihes egiten saiatu bazen ere, atzeman eta atxilotu egin zuten. Kobayashi Tsukiji polizia-etxera eraman zuten, eta torturatu egin zuten. Biharamunean, polizia-agintariek iragarri zuten kobayashi bihotzekoak emanda hil zela. egunean duten Kobayashi izan bat hil zen [[Miokardio infartu akutu|bihotzekoak]].<ref>[http://www.japan-press.co.jp/2003/2321/feb9.html The Japan Press 2003 Feb 9 issue]</ref> Ospitale bat bera ere ez zen ausartu autopsia egitera, ''Tokkō poliziaren beldurrez''.{{Erref behar}}
 
=== Itzulpenak ===
Kobayashiren obra garrantzitsuenak hainbat hizkuntzatara itzuli dira; hizkuntza horien artean daude errusiera, txinera, ingelesa, koreera, gaztelania, italiera, portugesa, alemana, frantsesa, poloniera eta norvegiera.
 
== LanakEuskaraz ==
* ''[http://www.katakrak.net/eus/argitaletxea/liburua/nagusia-kanpoan-bizi-da Nagusia kanpoan bizi da/1928ko martxoaren 15a]'' ([[Katakrak (liburu-denda)|Katakrak]], 2017, [[Iñigo Aranbarri|Iñigo Aranbarriren]] hitzaurrearekin; Itzultzailea: [http://nordanor.eus/nor?id=735&tmp=1500418080324 Hiromi Yoshida])
* ''Kanikōsen''
* ''[http://ekarriak.armiarma.eus/zizkak/?kobayashi01&m= 1928-03-15]'' (armiarma.eus, 2013; 2017an berrargitaratua, egilearen beste lan batekin batera; testua osorik on-line)
* ''Martxoaren 15, 1928'' (oinarrituta Martxoaren 15 gorabehera)
* ''Yasuko''
* ''Bizitza bat Party Kide''
 
== Ikus, halaber ==
* (bideoa) [http://euskalpmdeushd-vh.akamaihd.net/multimediahd/videos/2017/06/28/2161424/20170628_17215206_0010139307_004_001_AHOZ_AHO_AST.mp4 Katakrak argitaletxearen liburuen aurkezpena, ETBko Ahoz Aho saioan]
 
== Erreferentziak ==