Maria Goiri: berrikuspenen arteko aldeak

Errepublikaren kontra altxatu ziren militarrek zonaldea hartu zuten. 1937an Burgosen zegoen Francoren alderdiko Defentsa Nazionalerako Juntak Maria Goiri eta Ramón Menéndez Pidal senar-emazteak guda aurretik zituen ekintzei eta ideologiari buruzko txostena eskatu zuen. Hurbiletik familia horren, familiaren adiskidetasunen jarraipena egiteko edota baita eskutitzak irakurtzeko ere eskatu zuen. Txostenak Maria iraultzaile gisa deskribatzen zuen. Guda amaitzean liberaltzat jotzen ziren ideiak zituzten ikasketa zentro guztiak debekatu zirenez, Mariak irakaskuntza utzi eta ikerketari egin zion. Ahoz jasotako erromantzeak bildu zituen [[Erromantze bildumak]] liburuan, ''[[El conde Lucanor]]'' liburua eta [[Lope de Vega]]ren idazlanak ikertu zituen. Besteak beste, ''Aplicación del modelo romancero de análisis a la balada vasca: bereterretxen khantoria'' artikulua idatzi zuen, bai eta ''De Lope de Vega y del Romancero'' eta ''Romancero tradicional de las lenguas hispánicas'' liburuak ereidatzi zituen.