Ignazio Loiolakoa [[Azpeitia]]ko [[Loiolako leinua]]ren baitan jaio zen. [[Gipuzkoa]]ko familia boreretsuaa zen, hango [[oinetxe]]aren eta [[dorretxe]]aren jabeak, Gaztelako Erresumaren alde egin zuten [[oinaztar]]en bandoko [[ahaide nagusi]]en aldekoak, [[ganboatar]]ren aurka. [[Gaztelako Erresuma]]ko erregeen arma-zerbitzura izan ziren, behin baino gehiagotan [[Nafarroako Erresuma]]ko monarken aurka, eta [[Goi Erdi Aroa|Goi Erdi Aro]] garaian zehar herrialdea suntsitu zuten [[Leinu gerrak|Bandoen Gerretan]] parte hartu zuten. Ildo horretan, Gil Lopez Oñazkoa eta Juan Perez Loiolak bere bost anaiekin batera [[1321]]ko [[Beotibarko gudua]]n izan zuten egitekoa nabarmentzen da; hain zuzen, une horretatik aurrera [[Gaztelako Erresuma]]ren alde jarri zen Ignazio Loiolakoaren familia. Haien oinordekoak, Beltran Ibañez Loiolakoak [[Andaluzia]]ko mairuen aurkako muga-borroketan parte hartu zuen. [[1457]]an Ignazioren aitona Juan Perez Loiolakoa [[Gipuzkoa]]ko udalerrien anaitasunaren aurka altxatzeagatik [[mairu]]en mugetara erbesteratu zuen [[Henrike IV.a Gaztelakoa]]k, eta errege haren aginduz Loiolako dorre handi trinkoa eraitsi zen. ▼JAIK POLLIE ZORRIE
'''Ignazia Lopez Loiolakoa''' ([[Loiola (Azpeitia)|Loiola]], [[Azpeitia]], [[1491]]ko [[abenduaren 24]]a – [[Erroma]], [[Aita Santuen Lurraldea]], [[1556]]ko [[uztailaren 31]]), katolikoen artean '''San Ignazio Loiolakoa''' deitua<ref>Euskaltzaindia: [http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0066.pdf ''66. araua: Santutegiko izen ohikoenak''].</ref><ref>EIMA: [http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/eu/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/ONOMASTIKA/IZEN%20ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak''].</ref>, [[gipuzkoa]]r militar eta erlijiosoa izan zen, [[Frantzisko Xabierkoa|San Frantzisko Xabierkoa]] [[Nafarroako Erresuma|nafarrarekin]] batera [[Jesusen Lagundia]]ren sortzailea eta Espainiako [[Kontrarreforma]]ren buruetako bat.
[[1521]]eko maiatzean, [[Henrike II.a Nafarroakoa|Henrike II.a]] erregeak ekindako Nafarroaren birkonkista ahaleginean, Gaztelako armadaren zerbitzura aritu zen [[Iruñeko gudua]]n, baita hankan larri zaurituta atera ere, erlijio ordena berria sortzeko abiapuntua izan zena.
== Izena ==
[[Euskaltzaindia]] [[euskara batu]]rako emandako 66. arauari (''Santutegiko izen ohikoenak'') jarraikiz, ''Ignazio'' da santuaren izena euskara jasoan, eta ez ''Inazio'' edo ''Iñaxio''. [[Gipuzkera]] herrikoian erabiltzen dira azken bi forma horiek; herri-mintzairako dialektalismoak dira.
Sortzez, ''Eneko<ref>Euskaltzaindia: [http://www.euskaltzaindia.org/index.php?option=com_eoda&Itemid=191&lang=eu&testua=eneko&view=izenak «Eneko»], ''Euskal Onomastikaren Datutegia''.</ref> Lopez Loiolakoa'' zuen izena. Garai hartan ohikoa zen izenak hizkuntza batetik bestera itzultzea, eta euskarazko ''[[Eneko]]'' izenaren ordain gisa gaztelaniaz ''Iñigo'' erabiltzen zen. Latinez idaztean, ordea, ''Enecus'' forma baliatu zuen hasieran; eta, aurrerago, latinezko forma ustez jatorrago bat hartu zuen, ''Ignatius'', funtsean ''Eneko'' izen bera zela pentsatuta.<ref>{{es}} Verd, Gabriel María (1976): «El 'Íñigo' de San Ignacio de Loyola», ''Archivum Historicum Societatis Iesu'', Institutum Historicum Societatis Iesu, 45. bol, 95-128.</ref><ref>{{es}} Verd, Gabriel María (1991): «De Iñigo a Ignacio. El cambio de nombre en San Ignacio de Loyola», ''Archivum Historicum Societatis Iesu'', Institutum Historicum Societatis Iesu, 60. bol, 113–160</ref> Hortik dator ''Ignazio''. Deiturari dagokionez, ''Lopez Rekaldeko'' dela ageri da Jesusen Lagundiko zenbait dokumentutan, kopista baten erruz dirudienez. Berak, ordea, bizitza osoan ''Lopez Loiolako'' deitura erabili zuen.
== Biografia ==
=== Loiolako leinua ===
[[Fitxategi:“San Ignazio Loiolakoa”, E. Salaberria.jpg|thumb|''San Ignazio Loiolakoa'' margolana, [[Elias Salaberria]]k egina.]]
▲Ignazio Loiolakoa [[Azpeitia]]ko [[Loiolako leinua]]ren baitan jaio zen. [[Gipuzkoa]]ko familia boreretsua zen, hango [[oinetxe]]aren eta [[dorretxe]]aren jabeak, Gaztelako Erresumaren alde egin zuten [[oinaztar]]en bandoko [[ahaide nagusi]]en aldekoak, [[ganboatar]]ren aurka. [[Gaztelako Erresuma]]ko erregeen arma-zerbitzura izan ziren, behin baino gehiagotan [[Nafarroako Erresuma]]ko monarken aurka, eta [[Goi Erdi Aroa|Goi Erdi Aro]] garaian zehar herrialdea suntsitu zuten [[Leinu gerrak|Bandoen Gerretan]] parte hartu zuten. Ildo horretan, Gil Lopez Oñazkoa eta Juan Perez Loiolak bere bost anaiekin batera [[1321]]ko [[Beotibarko gudua]]n izan zuten egitekoa nabarmentzen da; hain zuzen, une horretatik aurrera [[Gaztelako Erresuma]]ren alde jarri zen Ignazio Loiolakoaren familia. Haien oinordekoak, Beltran Ibañez Loiolakoak [[Andaluzia]]ko mairuen aurkako muga-borroketan parte hartu zuen. [[1457]]an Ignazioren aitona Juan Perez Loiolakoa [[Gipuzkoa]]ko udalerrien anaitasunaren aurka altxatzeagatik [[mairu]]en mugetara erbesteratu zuen [[Henrike IV.a Gaztelakoa]]k, eta errege haren aginduz Loiolako dorre handi trinkoa eraitsi zen.
=== Ignazio zaharra ===
|
