Ibarguen-Cachopin kronika: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Lotura:Arrasateko sutea |
No edit summary |
||
3. lerroa:
Egiazko izena ''Crónica General Española y Sumaria de la Casa de Vizcaya, y su antigua fundación y Nobleza'' da. Eskuizkribu ezagun bakarra, denborak, hezetasunak eta bestek aski hondatua, bi artxibotan sakabanaturik dago. Jatorriz 184 koaderno eta hiru liburutan banatuta zegoen, baina egun 70 koaderno baino ez dira ezagutzen, 65 [[Bizkaiko Foru Agiritegia|Bizkaiko Foru Agiritegian]] gordeak eta beste bostak Madrilgo [[Espainiako Liburutegi Nazionala|Liburutegi Nazionalean]]. Guztira 1.794 folio dira, gehienak alde bietatik idatziak.
== Euskarazko edukia ==
Gaztelaniaz idatzia izan arren, euskarazko eta euskarari buruzko hainbat eduki biltzen ditu: ''[[Leloren kantua]]'', baladak edo balada zatiak (''[[Arrasateko sutea|Arrasateko erreketaren kantuak]]'', ''[[Errodrigo Zaratekoaren kantua]]'', etab.), ''[[Juan Diaoz Harokoaren eresia]]'', ''[[Marti Juanes Labierukoaren hilartitza]]'', ''[[Andramendiko idazkiak]]'', hainbat esaera, esaldi eta beste, gehi [[Euskal hiztegien zerrenda|bi hiztegi labur]], besteak beste.▼
Gaztelaniaz idatzia izan arren, euskarazko eta euskarari buruzko hainbat eduki biltzen ditu:
=== Kantuak ===
▲
=== Hizkuntza ===
Hainbat esaera, esaldi eta beste, gehi [[Euskal hiztegien zerrenda|bi hiztegi labur]].
=== Izen eta deiturak ===
Euskarazko izen-deiturak eta horien gaztelaniazko formak biltzen ditu:
:- '''Anso''' eta '''Saonch''': "''Anso Saonch'', que en castellano quyere dezir ''Sancho Saez''".
:- '''Eneco''' eta '''Enecoch''': "''Eneco'' Pagoetantayco bere arma gueçi barriacas / ''Iñigo'' de Pagoetantai con su lança y dardo", "''Eneco'' Saonch, que quiere dezir en romançe ''Iñigo '' Saez"; "Juan ''Iñiguez'' de Ibargüen y por sobrenonbre de alçima le dixieron Polibro ''Enecoch''", "Maria ''Iñiguez'', por sobrenonbre ''Henecocha''".
:- '''Herrandoch''': "Ansso ''Herrandoch'', que quiere tanto dezir en bascuençe como en castellano bulgar Sancho ''Hernandez'' o ''Fernandez''".
:- '''Onsalu''' eta '''Onsaluch''': "Ochoa ''Onsaluch'' burua dala, aren urrengo anage lastanac: Anso, Joane, ''Onsalu'' / Ochoa ''Gonçales'', siendo cabeça de todos los demás de su linage, y despues dél muy çercanos sus hermanos queridos y amados Sancho y Juan y ''Gonçalo''","Gomez ''Honsaluch'' Gogorra, que quiere dezir en castellano Gomez ''Gonzalez'' el Fuerte".
:- '''Semero''' eta '''Semeroch''': "¿Como, don ''Ximeno'', agora que es menester el ardimiento e bulliçio, desmallais e falleçe para contra los moros, e para contra nos, ca somos unos, hos mostrais furioso? Con razon hos llamara buestro padre don ''Semero'', pues tal hazeis", "Iñigo ''Semeroch'' de Mecaur de Morga".
:- '''Adamich''', '''Joanech''' eta '''Perich'''.
== Edizioa ==
Mendeetan argitaragabe egon ondoren, salbu eta tarteka plazaratu ziren euskal zatiak, 2006an [[Julen Arriolabengoa|Julen Arriolabengoak]] lehendabiziko edizioa atondu zuen bere doktore-tesian, kronikaren eta batez ere euskarazko pasarteen azterketa egiteaz gainera.
== Kanpo loturak ==
* {{eu}} [
[[Kategoria:Eskuizkribuak]]
| |||