Bronsted eta Lowry-ren azido base teoria: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
tNo edit summary
3. lerroa:
'''Brønsted eta Lowry-ren azido base teoria''' Arhenius-en azido-base teoriaren extensioa da.
 
Teoria honen izena Brønsted [[Kimika|kimikari]] [[Danimarka|daniarra]] eta Lowry kimikari britainarrarenak[[Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua|britainarra]]<nowiki/>renak ditu, hauek teoria proposatu baitzuten 1923.urtean, teoria hau hobetu egin zuen Arrhenius-ek proposatutako teoria.
 
== Historia ==
[[Johannes Nicolaus BronstedBrønsted]] XIX.mendeko kimikalari eta fisakalari daniarra izan zen. Ingeneritza kimikoa eta fisika ikasi zuen Copenhagueko[[Kopenhageko UnibertsitateanUnibertsitatea]]<nowiki/>n. DoktorauaDoktoratua bukatu ondoren unibertsitaten horretan lanean aritu zen [[Kimika ez-organiko|kimika inorganikaez-organika]] eta fisikako irakasle bezala.
 
[[Thomas Martin Lowry]] XIX. mendeko kimikalari eta fisikalari ingelesa izan zen. KimikafisikoarenKimika fisikoaren arloan egin zuen lan gehienbat.
 
1923an bi zientzialari hauek, independenteki, azido-base teoria batean hasi ziren lan egiten. Teoria hau Arrheniusen azido base teoriaren hobekuntza bat bezala aurkeztu zen eta gaur egun Brønsted eta Lowry-ren azido base teoría edo ABDB bezala ezagutzen da.
 
== Kontzeptu nagusiak ==
Azido batek eta base bat elkarrekin erreakzionatzen dutenean; azidoak bere base konjokatua sortzen du, baseak aldiz bere azido konjokatua sortzen du protoi baten aldaketaren bitartez (hidreogeno katioia, edo H<sup>+</sup>).Honek esan nahi du, BronstedBrønsted eta Lowry-ren edozein azido hidrogeno bat izan behar duela H<sup>+</sup> -ean disoziatzen dena. BronstedBrønsted eta Lowry basea, protoi bat jasotzeko gutxienez elektroi bikote bakarti bat izan behar du lotura berria sortzeko protoiarekin.
 
Brønsted-Lowry–ren definizioaren arabera, azido-base erreakzio bat, azido baten protoi bat base bati ematen zaion edozein erreakzio da. Definizioa azido-base erreakzioak eztabaidatzeko erabili dezakegu edozein disolbatzailean; ala nola fase gaseosoan gertatzen direnak. Adibidez Amoniako gaseosoa eta hidrogeno kloruro nahastea amonio kloruroa emateko:
89. lerroa:
Beraz, hidronio eta hidroxilo ioien kotzentrazioak erabil daitezke urezko edozein disoluzioren azidotasuna edo basikotasuna neurtzeko.
 
Balio horiek era errazago batean adierazita [[S.P.L.Sørensen|Sørensen]]-ek kontzentrazioaren logaritmo negatiboa erabiltzea erabaki zuen.
 
<big>pH=-log [H<sub>3</sub>O<sup>+</sup>]</big>
107. lerroa:
Uraren ioia Bronsted eta Lowry-ren azido ahul bat da.
 
Azido borikoa ere BronstedBrønsted eta Lowry-ren azido bat da, baina ez da guztiz disoziatzen, baina BronstedBrønsted eta Lowry-ren azido guztiak bezala, protoi bat ematen dio baseari: B(OH)<sub>3</sub> + 2 H<sub>2</sub>O ↔ B(OH)<sub>4</sub><sup>−</sup> + H<sub>3</sub>O<sup>+</sup>
 
Erreakzio honetan, Azido borikoa Lewis-en azido bezala jokatzen du eta bi elektroi hartzen ditu. Urak berriz, bi molekula hidrogeno dituenez, protoi bat ematen dio azido borikoari, hidronio moduan gelditzeko.
122. lerroa:
* ·        Azido base erreakzio batean edo neutralizazio erreakzio batean, Arrhenius –en azido batek eta base batek erreakzionatzen dute orokorran ura eta gatz bat sortzeko.
 
=== Desberdintasunak BronstedBrønsted eta Lowry-ren teoriarekin ===
 
== Lewis, Arrhenius eta BronstedBrønsted eta Lowry-ren teorien arteko konparaketa ==
{| class="wikitable"
!
!Arrhenius
!BronstedBrønsted-Lowry
!Lewis
|-